Xe ưu tiên có được đi ngược chiều không?
1. Xe ưu tiên có được đi ngược chiều không?
Xe ưu tiên được phép đi ngược chiều khi đang thực hiện nhiệm vụ.
Căn cứ Khoản 1, 4 Điều 27 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 về Xe ưu tiên:
Điều 27. Xe ưu tiên
1. Xe ưu tiên gồm xe chữa cháy của Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ và xe chữa cháy của các lực lượng khác được huy động đi làm nhiệm vụ chữa cháy; xe của lực lượng quân sự, công an và kiểm sát đi làm nhiệm vụ khẩn cấp; đoàn xe có xe Cảnh sát giao thông dẫn đường; xe cứu thương đi làm nhiệm vụ cấp cứu; xe hộ đê đi làm nhiệm vụ; xe đi làm nhiệm vụ cứu nạn, cứu hộ, khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh hoặc xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật; đoàn xe tang.
...
4. Xe ưu tiên quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều này không bị hạn chế tốc độ; được phép đi không phụ thuộc vào tín hiệu đèn giao thông, đi vào đường ngược chiều, các đường khác có thể đi được; riêng đối với đường cao tốc, chỉ được đi ngược chiều trên làn dừng xe khẩn cấp; phải tuân theo hiệu lệnh của người điều khiển giao thông, biển báo hiệu tạm thời.
Ngoài ra, xe ưu tiên đi ngược chiều cần đảm bảo một số điều kiện sau:
- Bật đầy đủ tín hiệu ưu tiên theo quy định (đèn nhấp nháy, còi ưu tiên hoặc cờ hiệu nếu có).
- Chỉ đi ngược chiều khi thực sự cần thiết để hoàn thành nhiệm vụ.
- Đảm bảo an toàn giao thông, tránh gây nguy hiểm cho các phương tiện khác.
Nếu không đáp ứng đủ các điều kiện trên, dù là xe ưu tiên, việc đi ngược chiều vẫn có thể bị xử phạt theo quy định pháp luật.
2. Thứ tự xe ưu tiên mới nhất từ 01/01/2025
Căn cứ Khoản 2 Điều 27 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 về Xe ưu tiên:
Điều 27. Xe ưu tiên
...
2. Xe ưu tiên được quyền đi trước xe khác khi qua đường giao nhau từ bất kỳ hướng nào tới theo thứ tự ưu tiên từ trên xuống dưới như sau:
a) Xe chữa cháy của Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ và xe chữa cháy của các lực lượng khác được huy động đi làm nhiệm vụ chữa cháy;
b) Xe của lực lượng quân sự, công an, kiểm sát đi làm nhiệm vụ khẩn cấp; đoàn xe có xe Cảnh sát giao thông dẫn đường;
c) Xe cứu thương đi làm nhiệm vụ cấp cứu;
d) Xe hộ đê đi làm nhiệm vụ; xe đi làm nhiệm vụ cứu nạn, cứu hộ, khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh hoặc xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật;
đ) Đoàn xe tang.
Như vậy, các loại xe ưu tiên theo quy định mới nhất theo thứ tự ưu tiên bao gồm:
- Xe chữa cháy của Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, cùng với xe chữa cháy của các lực lượng khác khi được huy động để thực hiện nhiệm vụ chữa cháy.
- Xe quân sự, xe công an và xe kiểm sát khi đi làm nhiệm vụ khẩn cấp.
- Đoàn xe có Cảnh sát giao thông dẫn đường.
- Xe cứu thương khi đang thực hiện nhiệm vụ cấp cứu.
- Xe hộ đê khi đi làm nhiệm vụ bảo vệ đê điều.
- Xe thực hiện nhiệm vụ cứu nạn, cứu hộ, khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh, hoặc xe được giao nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật.
- Đoàn xe tang.
3. Quyền của xe ưu tiên gồm những gì?
Điều 27 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định quyền ưu tiên của các loại xe ưu tiên như sau:
2. Xe ưu tiên được quyền đi trước xe khác khi qua đường giao nhau từ bất kỳ hướng nào tới theo thứ tự ưu tiên từ trên xuống dưới như sau:
…
3. Xe ưu tiên quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều này phải có tín hiệu ưu tiên theo quy định của pháp luật. …
4. Xe ưu tiên quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều này không bị hạn chế tốc độ; được phép đi không phụ thuộc vào tín hiệu đèn giao thông, đi vào đường ngược chiều, các đường khác có thể đi được; riêng đối với đường cao tốc, chỉ được đi ngược chiều trên làn dừng xe khẩn cấp; phải tuân theo hiệu lệnh của người điều khiển giao thông, biển báo hiệu tạm thời.
5. Khi có tín hiệu của xe ưu tiên, người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ phải giảm tốc độ, đi sát lề đường bên phải hoặc dừng lại để nhường đường, trạm thu phí phải ưu tiên cho xe ưu tiên qua trạm trong mọi tình huống, không được gây cản trở.
Như vậy, xe ưu tiên có những quyền sau đây khi được ưu tiên:
- Quyền ưu tiên khi qua giao lộ: Xe cứu thương có quyền đi trước xe khác khi qua các đường giao nhau.
- Miễn trừ về tốc độ và tín hiệu đèn giao thông: Xe cứu thương không bị giới hạn tốc độ và có quyền đi ngược chiều hoặc vào các tuyến đường có thể đi được, miễn là tuân thủ các hiệu lệnh của người điều khiển giao thông.
- Được các phương tiện khác nhường đường: Khi có tín hiệu từ xe cứu thương, các phương tiện giao thông khác phải giảm tốc độ, dừng lại và nhường đường để đảm bảo xe cứu thương có thể đi qua dễ dàng, đặc biệt tại các trạm thu phí.
4. Không nhường đường cho xe ưu tiên phạt bao nhiêu tiền?
Theo điểm b khoản 6 điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP, không nhường đường cho xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ có thể bị phạt từ 6-8 triệu đồng, cụ thể:
Điều 6. Xử phạt, trừ điểm giấy phép lái xe của người điều khiển xe ô tô, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ, xe chở hàng bốn bánh có gắn động cơ và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm quy tắc giao thông đường bộ
...
6. Phạt tiền từ 6.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
...
b) Không nhường đường hoặc gây cản trở xe được quyền ưu tiên đang phát tín hiệu ưu tiên đi làm nhiệm vụ;
Ngoài ra, theo khoản 16 điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị trừ điểm giấy phép lái xe 4 điểm (tổng điểm giấy phép lái xe là 12 điểm từ 01/01/2025).
5. Các câu hỏi thường gặp
5.1. Xe ưu tiên khi làm nhiệm vụ phải có tín hiệu thế nào?
Tín hiệu ưu tiên của từng loại xe được quy định như sau:
- Xe chữa cháy của Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, cùng với xe chữa cháy của các lực lượng khác khi được huy động đi làm nhiệm vụ phải có tín hiệu đèn nhấp nháy màu đỏ và tín hiệu còi ưu tiên.
- Xe quân sự đi làm nhiệm vụ khẩn cấp phải có tín hiệu đèn nhấp nháy màu đỏ, tín hiệu còi ưu tiên và cờ hiệu quân sự.
- Xe công an và xe kiểm sát đi làm nhiệm vụ khẩn cấp phải có tín hiệu đèn nhấp nháy màu xanh và đỏ, cùng với tín hiệu còi ưu tiên.
- Xe Cảnh sát giao thông dẫn đường phải có tín hiệu đèn nhấp nháy màu xanh và đỏ, tín hiệu còi ưu tiên và cờ hiệu công an.
- Xe cứu thương khi thực hiện nhiệm vụ cấp cứu phải có tín hiệu đèn nhấp nháy màu đỏ và tín hiệu còi ưu tiên.
- Xe hộ đê, xe làm nhiệm vụ cứu nạn, cứu hộ, khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh hoặc xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp phải có tín hiệu đèn nhấp nháy màu xanh.
5.2. Xe ưu tiên được phép vượt đèn đỏ trong trường hợp nào?
Theo quy định của pháp luật về giao thông đường bộ, các xe ưu tiên được phép vượt đèn đỏ khi đang thực hiện nhiệm vụ và sử dụng đầy đủ tín hiệu ưu tiên theo quy định. Cụ thể, xe ưu tiên được phép vượt đèn đỏ trong các trường hợp sau:
- Xe chữa cháy đi làm nhiệm vụ chữa cháy.
- Xe công an, xe quân sự, xe kiểm sát đi làm nhiệm vụ khẩn cấp.
- Xe Cảnh sát giao thông đang dẫn đoàn hoặc làm nhiệm vụ điều tiết giao thông trong tình huống khẩn cấp.
- Xe cứu thương đang thực hiện nhiệm vụ cấp cứu bệnh nhân.
- Xe hộ đê, xe cứu nạn, cứu hộ, xe đi khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh hoặc thực hiện nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật.
5.3. Thứ tự các xe đi như thế nào là đúng quy tắc giao thông mới nhất?
Khi các phương tiện giao thông đi trên đường cùng cấp (không có biển báo ưu tiên, không có đèn tín hiệu điều khiển hoặc Cảnh sát giao thông điều tiết), thì quyền ưu tiên được xác định theo thứ tự sau:
- Xe nào vào giao lộ trước thì được quyền đi trước.
- Xe ưu tiên theo quy định (xe chữa cháy, xe công an, xe quân sự, xe cứu thương, xe cứu nạn, cứu hộ, v.v.) được đi trước nếu đang làm nhiệm vụ và có tín hiệu ưu tiên.
- Xe đi trên đường chính được ưu tiên hơn xe đi từ đường nhánh vào.
- Xe rẽ phải được ưu tiên hơn xe rẽ trái hoặc đi thẳng.
- Xe đi thẳng được ưu tiên hơn xe rẽ trái.
- Nếu cả hai xe đều đi thẳng hoặc cùng rẽ, thì xe bên phải được ưu tiên hơn xe bên trái.
Lưu ý: Nếu có biển báo, tín hiệu giao thông hoặc Cảnh sát giao thông điều khiển, các phương tiện phải tuân theo hiệu lệnh đó thay vì áp dụng quy tắc trên.
5.4. Xe cảnh vệ là gì?
Xe cảnh vệ là phương tiện chuyên dụng được lực lượng cảnh vệ sử dụng để bảo vệ lãnh đạo cấp cao, nguyên thủ quốc gia, đoàn khách quốc tế quan trọng hoặc thực hiện nhiệm vụ đảm bảo an ninh, trật tự theo quy định của pháp luật. Đặc điểm của xe cảnh vệ như sau:
- Thường có Cảnh sát giao thông hoặc lực lượng cảnh vệ đi cùng để hộ tống.
- Có thể được trang bị đèn tín hiệu ưu tiên màu xanh - đỏ và còi ưu tiên.
- Được ưu tiên khi tham gia giao thông, có thể vượt đèn đỏ, đi vào đường cấm, đường ngược chiều khi làm nhiệm vụ.
- Chủ yếu là xe mô tô đặc chủng, ô tô chuyên dụng hoặc xe bọc thép tùy vào cấp độ bảo vệ.
5.5. Xe hộ đê là gì?
Xe hộ đê là phương tiện chuyên dụng được sử dụng trong công tác bảo vệ, gia cố, kiểm tra đê điều và ứng phó với tình huống khẩn cấp liên quan đến lũ lụt, sạt lở đê theo quy định của pháp luật.
5.6. Mẹo nhớ thứ tự xe ưu tiên?
Có thể nhớ thứ tự xe ưu tiên theo mẹo "Hỏa - Quân - Công - Thương - Đê - Nạn", tương ứng với:
- Hỏa → Xe chữa cháy
- Quân → Xe quân sự, công an làm nhiệm vụ khẩn cấp
- Công → Xe công an, kiểm sát làm nhiệm vụ
- Thương → Xe cứu thương đang chở bệnh nhân
- Đê → Xe hộ đê, xe khắc phục thiên tai, dịch bệnh
- Nạn → Xe cứu hộ, cứu nạn, cứu trợ
5.7. Xe nào được ưu tiên cao nhất?
Xe chữa cháy là phương tiện được ưu tiên cao nhất.
