Bị giữ sổ hộ khẩu, căn cước công dân photo có sao không mới nhất
Bị giữ sổ hộ khẩu, căn cước công dân photo có sao không mới nhất

1. Bị giữ sổ hộ khẩu, căn cước công dân photo có sao không?

Hiện nay, khi thực hiện các thủ tục hành chính, người dân thường được yêu cầu xuất trình các giấy tờ tùy thân như sổ hộ khẩu, Căn cước công dân (CCCD) hoặc các giấy tờ có dán ảnh để đối chiếu giữa bản gốc và bản sao. Trường hợp không có bản gốc, cần cung cấp bản photo đã được chứng thực.

Vì vậy, nếu bị người khác giữ bản photo sổ hộ khẩu hoặc CCCD, điều này thường không gây ảnh hưởng. Lý do là trong các thủ tục hành chính, cơ quan có thẩm quyền sẽ kiểm tra và đối chiếu trực tiếp với bản gốc, đảm bảo thông tin, đặc điểm nhận dạng phù hợp với người thực hiện thủ tục. Nếu ảnh trong CCCD không khớp với người thực hiện, thủ tục sẽ không được tiếp tục, đảm bảo quyền lợi của chủ sở hữu.

2. Làm CCCD có thu sổ hộ khẩu không?

Khi làm Căn cước công dân (CCCD) gắn chip theo quy định mới, cơ quan chức năng không thu sổ hộ khẩu giấy. Việc sử dụng sổ hộ khẩu giấy đã bị bãi bỏ từ ngày 1/1/2023 theo Luật Cư trú năm 2020. Điều này đồng nghĩa với việc các thông tin về hộ khẩu đã được cập nhật và quản lý trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

3. Trường hợp bị thu sổ hộ khẩu thì làm CCCD gắn chíp thế nào?

Dựa trên quy định tại khoản 1 Điều 5 Thông tư 60/2021/TT-BCA, quá trình thu nhận thông tin công dân để cấp, đổi, hoặc cấp lại thẻ Căn cước công dân (CCCD) được thực hiện như sau:

  • Trường hợp 1: Nếu thông tin của công dân đã có trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và không có sự thay đổi, cán bộ sẽ sử dụng thông tin này để lập hồ sơ mà không cần yêu cầu thêm giấy tờ.
  • Trường hợp 2: Nếu thông tin đã có trong Cơ sở dữ liệu nhưng có sự thay đổi hoặc cần điều chỉnh, công dân phải xuất trình các giấy tờ pháp lý để chứng minh và cập nhật thông tin.
  • Trường hợp 3: Nếu thông tin chưa có trong Cơ sở dữ liệu, công dân cần cung cấp giấy tờ hợp pháp để xác minh và bổ sung thông tin vào hồ sơ.

Như vậy, theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 5, nếu sổ hộ khẩu đã bị thu hồi và thông tin của công dân đã được lưu trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, công dân vẫn có thể làm CCCD gắn chip mà không cần xuất trình sổ hộ khẩu.

Trường hợp bị thu sổ hộ khẩu thì làm CCCD gắn chíp thế nào?
Trường hợp bị thu sổ hộ khẩu thì làm CCCD gắn chíp thế nào?

4. Sổ hộ khẩu bị thu hồi trong các trường hợp nào?

Theo quy định tại khoản 2 Điều 26 Thông tư 55/2021/TT-BCA, sổ hộ khẩu và sổ tạm trú sẽ bị thu hồi khi người dân thực hiện một trong 7 thủ tục sau đây:

  • Đăng ký thường trú.
  • Điều chỉnh thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú.
  • Tách hộ.
  • Xóa đăng ký thường trú.
  • Đăng ký tạm trú.
  • Gia hạn tạm trú.
  • Xóa đăng ký tạm trú (khi dẫn đến thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú).

Như vậy, Bộ Công an không thực hiện việc thu hồi sổ hộ khẩu một cách đại trà. Việc thu hồi chỉ áp dụng khi người dân thực hiện các thủ tục hành chính làm thay đổi thông tin trong sổ, đúng theo quy định của pháp luật.

5. Hướng dẫn sử dụng CCCD gắn chip thay thế cho sổ hộ khẩu

Từ ngày 1/1/2023, sổ hộ khẩu giấy chính thức không còn được sử dụng theo quy định tại Luật Cư trú năm 2020. Thay vào đó, CCCD gắn chip và dữ liệu cư trú được quản lý trên hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư sẽ đảm nhiệm vai trò cung cấp thông tin cư trú. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể:

5.1. Sử dụng CCCD gắn chip trong các giao dịch hành chính

CCCD gắn chip chứa đầy đủ thông tin cá nhân và địa chỉ thường trú. Khi thực hiện các giao dịch hành chính hoặc thủ tục pháp lý (mua bán tài sản, đăng ký dịch vụ công, vay vốn ngân hàng...), người dân chỉ cần:

  • Xuất trình thẻ CCCD gắn chip.
  • Các cơ quan, tổ chức sẽ sử dụng thiết bị đọc chip hoặc truy cập vào Cơ sở dữ liệu quốc gia để xác minh thông tin về cư trú.

5.2. Sử dụng ứng dụng VNeID

Ứng dụng VNeID (do Bộ Công an phát triển) hỗ trợ người dân:

  • Tra cứu và xác thực thông tin cư trú.
  • Cung cấp mã QR hoặc các tài liệu số hóa để chứng minh nơi cư trú.
  • Sử dụng các dịch vụ công trực tuyến mà không cần sổ hộ khẩu giấy.

Cách sử dụng:

  • Tải và cài đặt ứng dụng VNeID trên điện thoại.
  • Đăng ký tài khoản, xác thực danh tính qua CCCD.
  • Sử dụng ứng dụng để hiển thị thông tin cư trú khi cần.

5.3. Yêu cầu cập nhật thông tin cư trú vào hệ thống

  • Nếu thông tin trên CCCD chưa chính xác hoặc có thay đổi (chuyển hộ khẩu, thay đổi nơi thường trú), người dân cần đến cơ quan Công an cấp huyện, xã để cập nhật.
  • Sau khi cập nhật, thông tin sẽ được lưu trữ trên Cơ sở dữ liệu quốc gia và hiển thị ngay trên chip CCCD.

5.4. Những lưu ý khi sử dụng CCCD thay sổ hộ khẩu

  • Đảm bảo thẻ CCCD còn hiệu lực: Nếu CCCD bị hỏng, mất, hoặc hết hạn, cần làm thủ tục cấp mới ngay.
  • Không cần công chứng thông tin cư trú: Các cơ quan có thẩm quyền được quyền truy cập dữ liệu trực tiếp, do đó người dân không phải nộp bản sao sổ hộ khẩu hoặc giấy tờ tương tự.
  • Giữ gìn CCCD cẩn thận: Thẻ bị hỏng hoặc không sử dụng được sẽ làm gián đoạn các giao dịch cần xác minh thông tin.

5.5. Các trường hợp đặc biệt

  • Nếu không có thiết bị đọc chip hoặc không thể xác minh thông tin trực tuyến, người dân có thể yêu cầu cấp Giấy xác nhận thông tin về cư trú tại cơ quan Công an để thay thế tạm thời.

6. Không có hộ khẩu thường trú có làm được căn cước công dân không?

Theo quy định tại Luật Căn cước công dân 2014 và các văn bản hướng dẫn liên quan tại Việt Nam, bạn vẫn có thể làm căn cước công dân (CCCD) ngay cả khi không có hộ khẩu thường trú, cụ thể như sau:

Trường hợp không có hộ khẩu thường trú:

  • Nếu bạn không có hộ khẩu thường trú nhưng có đăng ký tạm trú, bạn vẫn đủ điều kiện làm CCCD.
  • Dữ liệu về cư trú của bạn sẽ được xác minh qua Cơ sở Dữ liệu quốc gia về dân cư và Cơ sở Dữ liệu về cư trú, thay thế cho sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú trước đây.

7. Câu hỏi thường gặp

7.1 Bị cắt hộ khẩu có làm CCCD được không?

Theo Luật Căn cước công dân 2014, thẻ Căn cước công dân cần được đổi trong các trường hợp sau:

  • Công dân đủ 25 tuổi, 40 tuổi, và 60 tuổi;
  • Thẻ Căn cước bị hư hỏng, không thể tiếp tục sử dụng;
  • Có sự thay đổi về họ, chữ đệm, tên hoặc đặc điểm nhận dạng;
  • Khi cần xác định lại giới tính hoặc quê quán;
  • Có sai sót về thông tin trên thẻ Căn cước công dân;
  • Công dân có yêu cầu đổi thẻ.

Theo quy định trên, việc cắt hộ khẩu không bắt buộc phải đổi lại thẻ Căn cước công dân.

Lưu ý: Trường hợp đang sử dụng Chứng minh nhân dân mà thực hiện cắt hộ khẩu từ tỉnh này sang tỉnh khác thì thuộc diện cần đổi sang Căn cước công dân mới.

7.2 Hộ khẩu photo có làm được căn cước công dân không?

Hiện nay, không có căn cứ cho rằng người dân được xuất trình bản photo công chứng của giấy tờ này thay cho bản gốc. Vì thế, người dân không thể dùng sổ hộ khẩu photo công chứng để đi làm Căn cước công dân được.

Lưu ý: Từ ngày 01/7/2021, khi công dân làm các thủ tục đăng ký, khai báo về cư trú dẫn đến thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu thì công an có trách nhiệm cập nhật vào cơ sở dữ liệu, đồng thời thu hồi sổ hộ khẩu. Vì thế, thời điểm sổ này bị thu hồi, dữ liệu của công dân cũng đã cập nhật vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, khi đi làm Căn cước, không cần xuất trình bất cứ giấy tờ gì, trừ trường hợp thông tin cần được điều chỉnh, cập nhật.

7.3 Người vô gia cư có được làm thẻ căn cước không?

Người vô gia cư vẫn có thể làm thẻ căn cước công dân (CCCD) tại Việt Nam theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, cần đáp ứng một số yêu cầu và thực hiện đúng thủ tục để đảm bảo quyền lợi. Dưới đây là thông tin chi tiết:

Người vô gia cư thường không có địa chỉ cư trú cố định. Theo Luật Cư trú 2020, thông tin cư trú của công dân được quản lý thông qua Cơ sở Dữ liệu quốc gia về dân cư, thay vì dựa vào sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú như trước đây. Vì vậy:

  • Người vô gia cư vẫn có thể làm CCCD nếu có Mã số định danh cá nhân.
  • Cơ quan công an sẽ kiểm tra thông tin cá nhân trong hệ thống dữ liệu quốc gia để hỗ trợ việc cấp CCCD.