Những vấn đề gì gây nên sự khủng hoảng của vật lí cuối thế kỉ XIX

Giải Chuyên đề Vật lí 10 Cánh diều Bài 1: Sự hình thành và phát triển của vật lí học

Câu hỏi 5 trang 13 Chuyên đề Vật lí 10: Những vấn đề gì gây nên sự khủng hoảng của vật lí cuối thế kỉ XIX? Vì sao nói sự khủng hoảng đó là tiền đề của vật lí hiện đại?

Lời giải:

Một số vấn đề gây ra sự khủng hoảng của vật lý cuối thế kỉ XIX.

- Vào cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX, trong khoa học tự nhiên bắt đầu diễn ra một cuộc cách mạng thật sự: Người ta tìm ra các tia Rơn – ghen (1895); hiện tượng phóng xạ (1896); điện tử (1897) mà trong quá trình nghiên cứu các đặc tính của điện tử người ta phát hiện thấy rằng khối lượng của nó có thể biến đổi tùy theo tốc độ, … Việc phát hiện ra điện tử đã làm đảo lộn quan niệm thống trị một thời gian dài khi cho rằng nguyên tử là cái nhỏ nhất không thể phân tách được, cái được xem là chân lí thống trị hàng nghìn năm trước đó.

- Người ta vẫn cho rằng khái niệm điện, từ, ánh sáng là tồn tại độc lập. Khi áp dụng để nghiên cứu bức xạ nhiệt của các vật đen thì lí thuyết đó không giải thích được các kết quả thực nghiệm. Maxwell đã chứng minh rằng trường điện từ có thể truyền đi trong không gian dưới dạng sóng với tốc độ không đổi là 300 000 km/s và đưa ra giả thuyết rằng ánh sáng là sóng điện từ.

- Năm 1879, Stefan (Stê – phan, 1835 – 1893) đã tiến hành thí nghiệm nghiên cứu bức xạ nhiệt của các vật và xác định cường độ bức xạ của một vật đen tuyệt đối bằng vô cùng. Đây là điều vô lí mà lí thuyết của Maxwell đã không giải thích được, người ta còn gọi đây là “ sự khủng khoảng ở vùng tử ngoại” hay “tai biến cực tím”.

Sự khủng hoảng này là tiền đề cho sự phát triển của vật lí hiện đại vì khi các nhà khoa học bị bế tắc với các hiện tượng mà vật lí cổ điển không thể giải thích được thì cần phải có những lí thuyết, mô hình mới được phát triển, điều đó dẫn đến một số kiến thức khoa học, lí thuyết mới, phát minh mới ra đời.

Xem thêm lời giải Chuyên đề Vật lí lớp 10 bộ sách Cánh diều hay, chi tiết khác:

Mở đầu trang 6 Chuyên đề Vật lí 10: Vật lí hiện hữu trong các tình huống hằng ngày. Hầu hết mọi thứ bạn thấy trong phòng khách...

Câu hỏi 1 trang 7 Chuyên đề Vật lí 10: Hãy nêu một định luật khoa học và thời điểm mà định luật đó được khám phá...

Câu hỏi 2 trang 9 Chuyên đề Vật lí 10: Bạn hãy tìm hiểu và trình bày sơ lược (khoảng 1 trang A4) về sự ra đời và những thành tựu...

Câu hỏi 3 trang 10 Chuyên đề Vật lí 10: Bạn hãy trình bày vai trò của Newton đối với sự phát triển của Vật lí học...

Câu hỏi 4 trang 12 Chuyên đề Vật lí 10: Liệt kê một số nhánh nghiên cứu chính của vật lí cổ điển...

Luyện tập trang 14 Chuyên đề Vật lí 10: Trong các chất bán dẫn, năng lượng electron không thể nhận các giá trị thuộc “vùng cấm”...

Tìm hiểu thêm trang 14 Chuyên đề Vật lí 10: Trong một phút Trái Đất nhận khoảng 1,0.10¹⁹ J từ Mặt Trời...

Câu hỏi 6 trang 15 Chuyên đề Vật lí 10: Nêu một số lĩnh vực chính của Vật lí hiện đại...

Câu hỏi 7 trang 15 Chuyên đề Vật lí 10: Nêu đối tượng nghiên cứu của Vật lí hiện đại...

Vận dụng trang 15 Chuyên đề Vật lí 10: Hãy tìm kiếm và kể tên một số thiết bị có sử dụng công nghệ nano...

Xem thêm lời giải Chuyên đề Vật lí lớp 10 bộ sách Cánh diều hay, chi tiết khác:

Bài 2: Ứng dụng của Vật lí trong một số lĩnh vực

Bài 1: Xác định phương hướng

Bài 2: Chuyển động nhìn thấy của bầu trời

Bài 3: Nhật thực, Nguyệt thực và Thủy triều

Bài 1: Sự cần thiết phải bảo vệ môi trường