Lơ Xít - Tác giả tác phẩm - Ngữ văn lớp 9 Kết nối tri thức

Tác giả tác phẩm Lơ Xít- Ngữ văn 9

I. Tác giả văn bản Lơ Xít

- Coóc-nây sinh ra trong một gia đình công chức xứ Normangdi. Ông say mê thơ ca và sân khấu, năm 1629 ông viết vở kịch đầu tiên Mêlilơ. Thành công của vở kịch khiến ông dấn thân đi Pari và bắt đầu sự nghiệp sáng tác của mình.

- Năm 1635, ông viết vở bi kịch đầu tiên Mê đê nhưng không thành công. Sau đó, hướng ề mảng đề tải về Tây Ban Nha, ông viết một số kịch mà trong đó nổi bật lên như một vì sai chói lọi đó là vở kịch Lơ xít (1637)

- Trong sự nghiệp sáng tác của Cóoc-nây quan trọng nhất là thời kì sáng tác thứ hai (1635-1643), thời kì của những kiệt tác trứ danh. Mượn đề tài văn học cổ đại. Cóocnây đã làm sống lại lí tưởng anh hùng La Mã thời cộng hòa với những con người xuất chúng.

II. Tìm hiểu văn bản Lơ Xít

1. Thể loại

- Văn bản Lơ Xít thuộc thể loại: bi kịch.

2. Xuất xứ

- Trích trong Lơ Xít, Hoàng Hữu Đản dịch, in trong Bi kịch cổ điển Pháp, NXB Văn hóa, Hà Nội, 1978, tr204 – 209.

3. Phương thức biểu đạt

- Phương thức biểu đạt: tự sự, miêu tả, biểu cảm.

4. Bố cục đoạn trích

- Phần 1 (từ đầu đến chết mất thôi): nỗi đau của Si-men.

- Phần 2 (đoạn còn lại): sự “phân vân” của Ro-đri-go và sự đánh giá của Si-men trước hành động ấy.

5. Tóm tắt

Đông Rô-dri-gơ (Don Rodrigue), con trai Đông Đi-e-gơ (Don Diegue), yêu Si-men (Chimène), con gái Đông Goóc-ma-xờ (Don Gormas). Một cuộc cãi cọ diễn ra giữa hai ông bố dẫn đến việc Đông Goóc-ma-xờ tát Đông Đi-e-gơ. Để rửa nhục, Đông Đi-e-gơ yêu cầu con trai trả thù Đông Goóc-ma-xờ. Rô-dri-gơ đấu tranh tư tường, Goocc-ma-xở bị Rô-đri-gơ đâm chết. Sau đơ, Rô-đri-gơ đến yêu câu Si-men hãy giết chàng để trả thù cho cha. Si-men thữa nhận lòng dūng cám của Rô-đri-gơ va tuyên bố cūng sẽ làm bổn phận của mình là đòi nhà vua xử tội kẻ giết ngươi. Lúc đó, giặc Mô sắp sửa tấn công, Rô-đri-gơ được cử đi đánh giặc. Chàng đã chiến thắng trở về. Si-men tiếp tục đòi lấy đầu Rô-đri-go. Hiệp sĩ Đông Xăng-so (Don Sanche), vốn yêu Si-men, tình nguyện đấu kiếm vơi Rô-đri-gơ để trả thù cho Si-men. Đông Xăng-sơ thua, nhưng Rô--đri-gơ đã tha chết cho chàng. Thấy Đông Xăng-sơ trở về, tường Rô-đri-gơ đã bị giết, Si-men đã không giấu được cảm xúc, bôc lộ rõ tình yêu với Rô-đri-gơ và sự đau đớn của minh. Nhà vua tuyên bố danh dự của Si-men được bào toàn và có thế chăp duyên lành với Rô-đri-go.

6. Giá trị nội dung

- Văn bản đã cho người đọc thấy hành động của các nhân vật trong vở kịch thể hiện về quan niệm danh dự, nghĩa vụ của con người trong thế kỉ XVII, sự giằng xé về nội tâm của hai nhân vật chính Rô-dri-gơ và Si-men giữa một bên là danh dự, bổn phận, dòng họ một bên là tình cảm nam nữ.

- Trong tác phẩm này tình yêu có nhường bước cho tiếng nói của nghĩa vụ, của đạo làm con. Nhưng không chỉ thế, ở đây tiếng nói của tình yêu có vai trò, có sức nặng của nó. Nhưng là một thứ tình yêu lứa đôi được xây dựng trên sự gần gũi bên trong, trên sự quý mến, tôn trọng lẫn nhau và mỗi người cố gắng đứng ngang tầm với người yêu mình. Cái lí tưởng về “con người phong nhã” của thời đại thực sự đã hướng dẫn cách xử thế của các nhân vật.

7. Giá trị nghệ thuật

- Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật, đặc biệt thành công ở những đoạn độc thoại nội tâm.

III. Tìm hiểu chi tiết văn bản Lơ Xít

1. Sự việc diễn ra

- Rô-đri-gơ đến gặp Si-men sau khi đã giết cha của nàng vì chịu trách nhiệm về hành động mình làm, yêu cầu muốn Si-men giết mình trả thù cho cha.

- Rô-đri-gơ đánh giá về việc chàng giết cha: Chàng không hối hận về chàng giết cha Si-men. Chàng không muốn van xin Si-men vì biết đối với Si-men việc này không thể chấp nhận được, cần được báo thù và chàng cũng làm việc như vậy là đúng vì danh dự của gia tộc cho nên chàng không “Nghe tiếng gọi con tim và làm theo lệnh nó”.

2. Diễn biến tâm tạng của Si-men

- Rô-đri-gơ Đi-a-dờ muốn được chết khi khẳng định rằng “Nhìn ta chết và mối thù em rửa sạch”.

- Người đọc cảm nhận được sự “phân vân” của Rô-đri-gơ Đi-a-dờ khi đứng giữa sự lựa chọn của bổn phận, trách nhiệm và tình yêu nam nữ.

- Cuối cùng chàng vẫn quyết định hoàn thành trách nhiệm của mình và phải thốt lên “Ta quên rằng: Mất danh dự thì yêu em không thể được!”.

=> Hai nhân vật phải chịu sự giằng xé nội tâm giữa giết và không giết (Si-men), van xin và không van xin (Rô-đri-gơ). Từ đó xung đột chính của vở kịch đó là sự giằng xé giữa tình cảm và lí trí.

IV. Phân tích một chi tiết mà em thích trong vở kịch Lơ Xít

Rô-đri-gơ đã thể hiện sự dũng cảm phi thường khi dám đối mặt với Si-men, người con gái mình yêu, sau khi thú nhận đã giết cha của cô. Đây là hành động đòi hỏi rất nhiều can đảm và bản lĩnh bởi anh ta biết rằng Si-men sẽ vô cùng đau khổ và căm phẫn. Chàng trai không trốn tránh hay lảng tránh trách nhiệm mà đối mặt trực tiếp với người mình đã gây ra tổn thương. Rô-đri-gơ đã chấp nhận mọi hình phạt mà Si-men dành cho mình. Chàng trai sẵn sàng chịu trách nhiệm cho hành động của mình, dù cho hình phạt đó có nặng nề đến đâu. Sự dũng cảm của Rô-đri-gơ là một hành động đáng trân trọng. Nó thể hiện rằng anh ta là một người đàn ông có trách nhiệm và dám đối mặt với sai lầm của mình, đồng thời lên án những suy nghĩ cổ hủ có thể khiến con người ta mắc phải sai lầm không thể cứu vãn.