Giải Địa Lí 6 Bài 8 (Kết nối tri thức): Chuyển động của trái đất quanh mặt trời và hệ quả

Mục lục Giải Địa Lí 6 Bài 8: Chuyển động của trái đất quanh mặt trời và hệ quả

Câu hỏi giữa bài:

Câu hỏi trang 122 Địa Lí 6 – KNTT: Quan sát hình 1, em hãy mô tả chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời, theo gợi ý:

- Hình dạng quỹ đạo chuyển động.

- Hướng chuyển động.

- Thời gian chuyển động hết một vòng.

- Góc nghiêng và hướng của trục trong quá trình chuyển động.

Trả lời:

- Hình dạng quỹ đạo có dạng elip gần tròn.

- Hướng chuyển động: Trái đất chuyển động quanh Mặt Trời theo hướng từ Tây sang Đông.

- Thời gian chuyển động hết một vòng: 365 ngày 6 giờ.

- Góc nghiêng và hướng của trục trong quá trình chuyển động: Trong khi chuyển động trên quỹ đạo, Trái Đất luôn giữ nguyên độ nghiêng và hướng nghiêng của trục không đổi phương, chuyển động tịnh tiến quanh Mặt Trời.

Câu hỏi trang 123 Địa Lí 6 – KNTT:

1. Dựa vào hình 1, 2 và thông tin trong mục 2 cho biết:

- Vào ngày 22 tháng 6, bán cầu Bắc đang là mùa gì, bán cầu Nam đang là mùa gì. Tại sao?

- Vào ngày 22 tháng 12, bán cầu Bắc đang là mùa gì, bán cầu Nam đang là mùa gì. Tại sao?

2. Dựa vào hình 2 nêu sự khác nhau về thời gian diễn ra mùa của hai bán cầu.

Dựa vào hình 3, nêu sự khác nhau về hiện tượng mùa theo vĩ độ.

Trả lời:

1. Dựa vào hình 1 và 2, ta thấy:

- Vào ngày 22 tháng 6, bán cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời, nhận được lượng ánh sáng và nhiệt nhiều hơn, nên ở bán cầu Bắc là mùa nóng. Ngược lại, bán cầu Nam là mùa lạnh.

- Vào ngày 22 tháng 12, bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời, nhận được lượng ánh sáng và nhiệt nhiều hơn, nên ở bán cầu Nam là mùa nóng. Ngược lại, bán cầu Bắc là mùa lạnh.

2. Dựa vào hình 2 và 3, ta thấy:

- Sự khác nhau về thời gian diễn ra mùa của hai bán cầu:

Khi chuyển động trên quỹ đạo, trục Trái Đất luôn nghiêng và không đổi phương trong suốt quá trình chuyển động tịnh tiến quanh Mặt Trời, nên bán cầu Bắc và bán cầu Nam lần lượt ngả về phía Mặt Trời sinh ra các mùa:

+ Ngày 22/6 bán cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời nhận được nhiều ánh sáng là mùa nóng, bán cầu Nam ngả ra xa Mặt Trời nhận được ít ánh sáng hơn là mùa lạnh.

+ Ngày 22/12 bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời nhận được nhiều ánh sáng là mùa nóng, bán cầu Bắc ngả ra xa Mặt Trời nhận được ít ánh sáng hơn là mùa lạnh.

+ Các mùa đối lập nhau ở 2 bán cầu trong một năm.

- Hiện tượng mùa theo vĩ độ:

+ Ở các vĩ độ cao, gần cực quanh năm là mùa lạnh.

+ Ở các vĩ độ thấp, gần xích đạo quanh năm là mùa nóng.

+ Ở các vĩ độ trung bình, một năm có 4 mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông.

Câu hỏi trang 124 Địa Lí 6 – KNTT:

Dựa vào hình 4, hãy hoàn thành bảng vào vở theo mẫu sau:

Trả lời:

Luyện tập & Vận dụng

Câu 1 trang 124 Địa Lí 6 – KNTT: Hãy trình bày hiện tượng ngày - đêm dài ngắn theo mùa trên Trái Đất.

Trả lời:

- Trong quá trình quanh quay xung quanh Mặt Trời, trục Trái Đất luôn nghiêng và không đổi phương nên bán cầu Bắc và bán cầu Nam lần lượt ngả về phía Mặt Trời:

+ Vào ngày hạ chí (22-6), bán cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời nhiều nhất, còn bán cầu Nam ngả ra xa Mặt Trời nhất.

+ Vào ngày đông chí (22-12), bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời nhiều nhất, còn bán cầu Bắc ngả ra xa Mặt Trời nhất.

- Do đường phân chia sáng tối không trùng với trục Trái Đất nên các địa điểm ở bán cầu Bắc và bán cầu Nam có hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo vĩ độ.

- Hiện tượng ngày đêm dài ngắn ở những địa điểm có vĩ độ khác nhau, càng xa Xích đạo về phía 2 cực càng biểu hiện rõ.

- Trong hai ngày xuân phân (21-3) và thu phân (23-9), lúc 12 giờ trưa, ánh sáng mặt trời chiếu thẳng góc với mặt đất ở Xích đạo nên hai bán cầu được chiếu sáng như nhau.

Câu 2 trang 124 Địa Lí 6 – KNTT: Nghỉ hè năm nay, bố cho Nam đi du lịch ở Ô-xtrây-li-a. An không hiểu tại sao bố lại dặn chuẩn bị nhiều đồ ấm để làm gì. Em hãy giải thích cho Nam.

Trả lời:

Việt Nam chúng ta thuộc bán cầu Bắc. Vào mùa hè, bán cầu Bắc đang ngả về phía Mặt Trời; Còn Ô-xtrây – li-a thuộc bán cầu Nam đang ngả ra xa Mặt Trời nên đang là mùa lạnh, Nam cần chuẩn bị nhiều đồ ấm để tránh bị lạnh.

Lý thuyết Địa Lí 6 Bài 8: Chuyển động của trái đất quanh Mặt Trời và hệ quả

1. Chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời

- Trái Đất chuyển động quanh Mặt Trời theo quỹ đạo có dạng elip gần tròn.

- Hướng chuyển động từ Tây sang Đông.

- Thời gian Trái Đất chuyển động hết một vòng: 365 ngày 6 giờ.

- Trong khi chuyển động trên quỹ đạo, Trái Đất luôn giữ nguyên độ nghiêng và hướng nghiêng của trục không đổi phương, chuyển động tịnh tiến quanh Mặt Trời.

2. Hệ quả chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời

a. Mùa trên Trái Đất

- Nguyên nhân sinh ra mùa: Trong qua trình chuyển động quanh Mặt Trời, trục Trái Đất luôn nghiêng và không đổi phương, nên bán cầu Bắc và bán cầu Nam lần lượt ngả về phía Mặt Trời.

- Biểu hiện:

+ Mùa nóng: Bán cầu nào ngả về phía Mặt trời nhiều hơn, nhận được nhiều nhiệt hơn là mùa nóng.

+Mùa lạnh: Bán cầu nào ngả ra xa Mặt trời hơn, nhận được ít nhiệt hơn là mùa lạnh.

+ Các mùa đối lập nhau ở 2 bán cầu trong một năm.

- Hiện tượng mùa theo vĩ độ:

+ Ở các vĩ độ cao, gần cực quanh năm là mùa lạnh.

+ Ở các vĩ độ thấp, gần xích đạo quanh năm là mùa nóng.

+ Ở các vĩ độ trung bình, một năm có 4 mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông.

b. Hiện tượng ngày đêm dài ngắn theo mùa.

- Nguyên nhân: Trong qua trình chuyển động quanh Mặt Trời, trục Trái Đất luôn nghiêng và không đổi phương nên độ dài ngày đêm có sự thay đổi theo mùa và theo vĩ độ.

- Biểu hiện:

+ Khi bán cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời:

Bán cầu Bắc là mùa nóng, có ngày dài đêm ngắn.

Bán cầu Nam là mùa lạnh, có ngày ngắn đêm dài.

+ Khi bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời:

Bán cầu Bắc là mùa lạnh, có ngày ngắn đêm dài.

Bán cầu Nam là mùa nóng, có ngày dài đêm ngắn.

+ Ở Xích Đạo, quanh năm có độ dài ngày đêm bằng nhau, càng đi về phía cực, độ dài ngày đêm chênh lệch càng lớn.

Xem thêm lời giải bài tập Địa Lí lớp 6 sách Kết nối tri thức với cuộc sống hay, chi tiết khác:

Bài 9: Xác định phương hướng ngoài thực tế

Bài 10: Cấu tạo của trái đất. Các mảng kiến tạo

Bài 11: Quá trình nội sinh và quá trình ngoại sinh. Hiện tượng tạo núi

Bài 12: Núi lửa và động đất

Bài 13: Các dạng địa hình chính trên Trái đất. Khoáng sản

Xem thêm tài liệu Địa lí lớp 6 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:

Lý thuyết Bài 8: Chuyển động của trái đất quanh Mặt Trời và hệ quả

Trắc nghiệm Bài 8: Chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời và hệ quả