SBT Kinh tế Pháp luật 10 Bài 11 (Cánh diều): Công dân với hệ thống chính trị nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

A

B

1. Tổ chức chính trị

a. Đảng Cộng sản Việt Nam

2. Tổ chức liên minh chính trị

b. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam

c. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam

3. Tổ chức chính trị - xã hội

d. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

e. Hội Nông dân Việt Nam

4. Tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp

g. Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam

h. Hội Cựu chiến binh Việt Nam

5. Tổ chức xã hội

i. Hội Nhà báo Việt Nam

k. Đoàn Luật sư Việt Nam

6. Tổ chức xã hội - nghề nghiệp

m. Hội Luật gia Việt Nam

n. Hội Người cao tuổi Việt Nam

1 – a)

2 – b)

3 –  d), g)

4 – c), e)

5 – n), h)

6 – i), k), m)

Đặc điểm

Phân tích

1. Tính nhất nguyên

2. Tính thống nhất

3. Gắn bó mật thiết với nhân dân, chịu sự kiểm tra giám sát của nhân dân

4. Sự kết hợp giữa tính giai cấp và tính dân tộc

Đặc điểm

Phân tích

1. Tính nhất nguyên

- Hệ thống chính trị Việt Nam chỉ tồn tại một đảng chính trị duy nhất là Đảng Cộng sản Việt Nam.

- Đảng Cộng sản Việt Nam là tổ chức giữ vai trò lãnh đạo toàn bộ hệ thống chính trị.

2. Tính thống nhất

- Tính thống nhất được thể hiện trên nhiều phương diện của hệ thống chính trị như:

+ Thống nhất về tổ chức lãnh đạo

+ Thống nhất về mục tiêu chính trị

+ Thống nhất về nguyên tắc tổ chức và hoạt động,...

3. Gắn bó mật thiết với nhân dân, chịu sự kiểm tra giám sát của nhân dân

- Hệ thống chính trị Việt Nam thể hiện tính nhân dân sâu sắc.

- Tất cả các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị gắn bó mật thiết với nhân dân, phục vụ cho lợi ích của nhân dân và chịu sự kiểm tra, giám sát của nhân dân.

4. Sự kết hợp giữa tính giai cấp và tính dân tộc

- Các giai cấp, tầng lớp nhân dân được đại diện bởi các tổ chức thành viên trong hệ thống chính trị, đều thừa nhận vai trò lãnh đạo của giai cấp công nhân.

- Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam. Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.

Đảng Cộng sản Việt Nam

Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể nhân dân

1.

1.

1.

2.

2.

2.

3.

3.

3.

4.

4.

4.

5.

5.

5.

Đảng Cộng sản Việt Nam

Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể nhân dân

1. chấn chỉnh bộ máy và quy chế hoạt động của cơ quan, cán bộ, công chức. 

1. Đẩy mạnh cải cách hành chính, đổi mới tổ chức và hoạt động của Chính phủ theo hướng xây dựng hệ thống cơ quan hành pháp thống nhất, thông suốt, hiện đại. 

1. Nâng cao chất lượng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể nhân dân. p. Phát huy vai trò giám sát của hội đồng nhân dân.

2.  Ban hành và thực hiện luật công chức, công vụ; xác định rõ cơ quan, công chức nhà nước chỉ được làm những gì pháp luật cho phép. 

2. Cơ cấu lại các cơ quan trong hệ thống hành chính nhà nước các cấp theo hướng giảm cấp phó, bỏ cấp trung gian, chuyển các bộ phận phục vụ sang hình thức hợp đồng dịch vụ, phân cấp mạnh cho cấp dưới và gắn với thực hiện có hiệu quả thanh tra, kiểm tra của cấp trên.

2. bảo đảm quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính quyền địa phương trong phạm vi được phân cấp.

3. Xây dựng đạo đức nghề nghiệp và hệ thống tiêu chuẩn đánh giá, khen thưởng, kỷ luật đối với cán bộ, công chức. Cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức và đào tạo, bồi dưỡng theo yêu cầu nâng cao chất lượng cả về năng lực và phẩm chất đạo đức. 

3. xác định rõ, rành mạch, cụ thể quyền hạn, trách nhiệm và thực hiện tốt hơn cơ chế phân công, phối hợp và kiểm soát quyền lực giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp trên cơ sở quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công rành mạch, phối hợp chặt chẽ và tăng cường kiểm soát quyền lực nhà nước.

3. Tổ chức hợp lý chính quyền địa phương, phân định thẩm quyền đối với chính quyền ở nông thôn, đô thị, hải đảo.

4. Đẩy mạnh cải cách tư pháp đồng bộ; lấy cải cách hoạt động xét xử làm trung tâm; thực hiện cơ chế công bố gắn với hoạt động điều tra.

4. Tiếp tục hoàn thiện cơ chế bầu cử; tăng hợp lý đại biểu Quốc hội chuyên trách, phát huy tốt hơn vai trò của đại biểu và đoàn đại biểu Quốc hội. 

4. Nâng cao chất lượng hoạt động của Hội đồng Dân tộc và các ủy ban của Quốc hội.

5. Xây dựng cơ chế phán quyết về những vi phạm Hiến pháp trong hoạt động lập pháp, hành pháp và tư pháp.

5. Thực hiện tốt hơn chức năng giám sát tối cao.

5. Tăng cường quyền chủ động, tự chịu trách nhiệm về hoạt động, tổ chức, nhân sự, tài chính, bổ nhiệm chức danh người đứng đầu cấp dưới; tách hoạt động hành chính với hoạt động sự nghiệp, các hoạt động công quyền với hoạt động dịch vụ...

Hành vi cần phê phán, đấu tranh

Thái độ, việc làm cần thực hiện

1.

2.

3.

4.

5.

Hành vi cần phê phán, đấu tranh

Thái độ, việc làm cần thực hiện

1. Lợi dụng mạng xã hội để lan truyền thông tin bịa đặt

Không được bỏ qua những hành vi vi phạm này, cần phải lên án, nhà nước cần có những biện pháp xử lí thỏa đáng về thông tin mạng.

2. Lợi dụng những sơ hở, thiếu sót trong quản lý kinh tế, văn hóa, xã hội, khai thác thông tin trên báo chí chính thống về những vụ việc tiêu cực xảy ra trong đời sống xã hội để hư cấu, xuyên tạc, thổi phồng.

Lên án gay gắt. Cơ quan chức năng cần phải nghiêm trị, răn đe.

3. Tham nhũng, lãng phí, quan liêu

- Nhà nước cần triệt để hành động để hệ thống cán bộ quản lý nhà nước trong sạch.

Nguyên tắc

Ví dụ

1. Đảm bảo quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân.

2. Đảm bảo tính pháp quyền.

3. Đảm bảo tập trung dân chủ, lãnh đạo tập thể, cá nhân phụ trách.

4. Đảm bảo quyền lực nhà nước là tập trung thống nhất, không phân chia, nhưng có sự phân công, phối hợp và kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực thi các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp.

Nguyên tắc

Ví dụ

1. Đảm bảo quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân.

- Tổng tuyển cử bầu Quốc hội.

2. Đảm bảo tính pháp quyền.

- Tính pháp quyền được khẳng định trong Hiến pháp năm 2013.

3. Đảm bảo tập trung dân chủ, lãnh đạo tập thể, cá nhân phụ trách.

- Nội dung của cá nhân phụ trách là khi công việc của Đảng, của cấp uỷ, của tập thể sau khi đã được bàn bạc thấu đáo đi đến ra nghị quyết hoặc quyết định thì phải được phân công cho từng người phụ trách thi hành. Việc gì một người không làm được thì phải giao cho một tập thể thực hiện. Nếu tập thể thực hiện thì cũng phải có người đứng đầu tập thể đó chịu trách nhiệm chính. Người phụ trách là người phải có đủ năng lực, tinh thần trách nhiệm, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Cá nhân phụ trách trên cơ sở tập thể lãnh đạo nghĩa là phải quyết tâm tổ chức thực hiện đúng việc tập thể đã bàn, đã quyết

4. Đảm bảo quyền lực nhà nước là tập trung thống nhất, không phân chia, nhưng có sự phân công, phối hợp và kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực thi các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp.

- Về phương diện chính trị, quyền lực nhà nước tập trung thống nhất ở Nhân dân, thể hiện qua nguyên tắc “Chủ quyền nhân dân”.

- Về phương diện tổ chức thực hiện, quyền lực nhà nước thống nhất ở Quốc hội.

Những việc đã làm

Kết quả

Hướng khắc phục những việc kết quả chưa tốt

Tốt

Chưa tốt

Những việc đã làm

Kết quả

Hướng khắc phục những việc kết quả chưa tốt

Tốt

Chưa tốt

Tích cực góp ý với báo cáo của Đoàn trường

X

Cần đóng góp nhiều ý kiến hay và đưa ra những biện pháp cụ thể, hợp lí.

Tham gia hành động do Đoàn thanh niên phát động về ngày hội Trung thu

X