Sách bài tập Hóa học 10 Bài 12 (Kết nối tri thức): Liên kết cộng hóa trị 

Giải sách bài tập Hóa học 10 Bài 12. Liên kết cộng hóa trị

Nhận biết

Bài 12.1 trang 32 SBT Hóa học 10: Liên kết cộng hóa trị là liên kết hóa học được hình thành giữa hai nguyên tử bằng

A. một electron chung

B. sự cho – nhận electron

C. một cặp electron góp chung.

D. một hay nhiều cặp electron dùng chung

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

Liên kết cộng hóa trị là liên kết hóa học được hình thành giữa hai nguyên tử bằng một hay nhiều cặp electron dùng chung

Ví dụ: Liên kết cộng hóa trị trong phân tử HCl

 

Bài 12.2 trang 32 SBT Hóa học 10: Hợp chất nào sau đây có liên kết cộng hóa trị không phân cực?

A. LiCl

B. CF₂Cl₂

C. CHCl₃

D. N₂

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Hiệu độ âm điện trong phân tử N₂ bằng 0.

Bài 12.3 trang 32 SBT Hóa học 10: Hợp chất nào sau đây có liên kết cộng hóa trị phân cực?

A. H₂

B. CHCl₃

C. CH₄

D. N₂

Lời giải:

Đáp án đúng là: B

- H₂ và N₂ có hiệu độ âm điện bằng 0 ⇒ Có liên kết cộng hóa trị không phân cực.

- Hợp chất CHCl₃ gồm 1 liên kết C-H và 3 liên kết C-Cl

Hợp chất CH₄ gồm 4 liên kết C-H

$\Delta \chi$(C-H) = |2,55 – 2,2| = 0,35 ⇒ Liên kết cộng hóa trị không phân cực

$\Delta \chi$(C-Cl) = |2,55 – 3,16| = 0,61 ⇒ Liên kết cộng hóa trị phân cực.

Vậy hợp chất CHCl₃ có liên kết cộng hóa trị không phân cực.

Bài 12.4 trang 32 SBT Hóa học 10: Liên kết σ là liên kết hình thành do

A. sự xen phủ bên của hai orbital

B. cặp electron dùng chung

C. lực hút tĩnh điện giữa hai ion

D. sự xen phủ trục của hai orbital.

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Liên kết σ là liên kết hình thành do sự xen phủ trục của hai orbital.

Ví dụ:

  

Bài 12.5 trang 32 SBT Hóa học 10: Liên kết π là liên kết hình thành do

A. sự xen phủ bên của hai orbital

B. cặp electron dùng chung

C. lực hút tĩnh điện giữa hai ion

D. sự xen phủ trục của hai orbital

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

Liên kết π là liên kết hình thành do sự xen phủ bên của hai orbital

Bài 12.6 trang 32 SBT Hóa học 10: Liên kết trong phân tử nào sau đây được hình thành nhờ sự xen phủ orbital p – p?

A. H₂

B. Cl₂

C. NH₃

D. HCl

Lời giải:

Đáp án đúng là: B

H (Z = 1): 1s¹

Cl (Z = 17): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵

N (Z = 7): 1s²2s²2p³

A. Liên kết trong phân tử H₂ được hình thành nhờ sự xem phủ orbital s – s.

B. Liên kết trong phân tử Cl₂ được hình thành bởi sự xen phủ orbital p – p.

C. Liên kết trong phân tử NH₃ được hình thành bởi sự xen phủ orbital s – p.

D. Liên kết trong phân tử HCl được hình thành bởi sự xen phủ orbital s – p.

Bài 12.7 trang 32 SBT Hóa học 10: Liên kết trong phân tử nào sau đây được hình thành nhờ sự xen phủ orbital s – s?

A. H₂

B. Cl₂

C. NH₃

D. HCl

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

H (Z = 1): 1s¹

Cl (Z = 17): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵

N (Z = 7): 1s²2s²2p³

A. Liên kết trong phân tử H₂ được hình thành nhờ sự xem phủ orbital s – s.

B. Liên kết trong phân tử Cl₂ được hình thành bởi sự xen phủ orbital p – p.

C. Liên kết trong phân tử NH₃ được hình thành bởi sự xen phủ orbital s – p.

D. Liên kết trong phân tử HCl được hình thành bởi sự xen phủ orbital s – p.

Bài 12.8 trang 32 SBT Hóa học 10: Liên kết trong phân tử nào sau đây được hình thành nhờ sự xen phủ orbital s – p?

A. H₂

B. Cl₂

C. NH₃

D. O₂

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

H (Z = 1): 1s¹

Cl (Z = 17): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵

N (Z = 7): 1s²2s²2p³

O (Z = 8): 1s²2s²2p⁴

A. Liên kết trong phân tử H₂ được hình thành nhờ sự xem phủ orbital s – s.

B. Liên kết trong phân tử Cl₂ được hình thành bởi sự xen phủ orbital p – p.

C. Liên kết trong phân tử NH₃ được hình thành bởi sự xen phủ orbital s – p.

D. Liên kết trong phân tử O₂ được hình thành bởi sự xen phủ orbital p – p.

Thông hiểu

Bài 12.9 trang 32 SBT Hóa học 10: Các liên kết trong phân tử oxygen gồm

A. 2 liên kết π

B. 2 liên kết σ

C. 1 liên kết σ, 1 liên kết π

D. 1 liên kết σ

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

Trong phân tử oxygen (O₂) hai nguyên tử O liên kết với nhau bằng 1 liên kết đôi (O=O).

1 liên kết đôi gồm 1 liên kết σ, 1 liên kết π

Bài 12.10 trang 32 SBT Hóa học 10: Số liên kết σ và π có trong phân tử C₂H₂ lần lượt là

A. 2 và 3

B. 3 và 1

C. 2 và 2

D. 3 và 2

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Công thức cấu tạo của C₂H₂ là: H-C≡C-H

Liên kết 3 gồm 1 liên kết σ và 2 liên kết π.

⇒ Tổng số liên kết σ và π có trong phân tử C₂H₂ lần lượt là: 3 và 2

Bài 12.11 trang 33 SBT Hóa học 10: Dãy nào sau đây gồm các chất chỉ có liên kết cộng hóa trị?

A. BaCl₂, NaCl, NO₂

B. SO₂, CO₂, Na₂O₂

C. SO₃, H₂S, H₂O

D. CaCl₂, F₂O, HCl

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

A. BaCl₂ và NaCl chứa liên kết ion.

B. Na₂O₂ chứa liên kết ion

D. CaCl₂ chứa liên kết ion.

Bài 12.12 trang 33 SBT Hóa học 10: Cho hai nguyên tố X (Z = 20) và Y (Z = 17). Công thức hợp chất tạo thành từ nguyên tố X, Y và liên kết trong phân tử là

A. XY: liên kết cộng hóa trị

B. X₂Y₃: liên kết cộng hóa trị

C. X₂Y: liên lết ion

D. XY₂: liên kết ion

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

X (Z = 20): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s²

Y (Z = 17): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵

Nguyên tử X là kim loại mạnh, có xu hướng nhường đi 2 electron lớp ngoài cùng tạo thành cation X²⁺.

Nguyên tử Y là phi kim điển hình, có xu hướng nhận thêm 1 electron và lớp ngoài cùng tạo thành anion Y^-.

Ion X²⁺ và Y^- trái dấu hút nhau tạo thành phân tử XY₂. Liên kết được tạo thành là liên kết ion.

X²⁺ + 2Y^- → XY₂

Bài 12.13 trang 33 SBT Hóa học 10: Độ âm điện của nitrogen gần bằng độ âm điện của chlorine nhưng ở điều kiện thường N₂ hoạt động kém hơn Cl₂. Giải thích.

Lời giải:

Tuy có độ âm điện của chlorine và nitrogen gần bằng nhau nhưng do trong phân tử Cl₂ có liên kết đơn σ (Cl-Cl) còn trong phân tử N₂ có liên kết ba (N≡N) gồm 1 liên kết σ và 2 liên kết π rất bền vững. Năng lượng cần để phá vỡ liên kết ba trong phân tử N₂ lớn hơn nhiều so với năng lượng cần để phá vỡ một liên kết đơn trong phân tử Cl₂. Do đó, ở điều kiện thường, N₂ hoạt động kém Cl₂.

Vận dụng

Bài 12.14 trang 33 SBT Hóa học 10: Cho các phân tử sau: F₂, N₂, H₂O, CO₂.

a) Hãy viết công thức Lewis của các phân tử đó.

b) Hãy cho biết phân tử nào chứa liên kết cộng hóa trị phân cực và phân tử nào chứa liên kết cộng hóa trị không phân cực; phân tử nào phân cực và phân tử nào không phân cực?

Lời giải:

a) Công thức Lewis của các phân tử:

F₂

N₂

H₂O

CO₂

b) Phân tử chứa liên kết cộng hóa trị không phân cực: N₂, F₂.

Phân tử chứa liên kết cộng hóa trị phân cực: H₂O, CO₂.

Phân tử phân cực: H₂O.

Phân tử không phân cực: N₂, F₂, CO₂.

Bài 12.15 trang 33 SBT Hóa học 10: Cho các phân tử sau: Br₂, H₂S, CH₄, NH₃, C₂H₄, C₂H₂

a) Phân tử nào có liên kết cộng hóa trị không phân cực? Phân tử nào có liên kết cộng hóa trị phân cực?

b) Phân tử nào chỉ có liên kết đơn? Phân tử nào có liên kết đôi? Phân tử nào có liên kết ba?

Lời giải:

a) Phân tử có liên kết cộng hóa trị không phân cực: Br₂.

Phân tử có liên kết cộng hóa trị phân cực: H₂S, CH₄, NH₃, C₂H₄ và C₂H₂.

b) Phân tử chỉ có liên kết đơn: H₂S, CH₄, NH₃ và Br₂.

Phân tử có liên kết đôi: CH₂=CH₂.

Phân tử có liên kết ba: CH≡CH.

Bài 12.16 trang 33 SBT Hóa học 10: Ghép nhiệt độ nóng chảy với chất tương ứng và giải thích

Chất	Nhiệt độ nóng chảy (oC)
a) Nước	1) -138
b) Muối ăn	2) 80
c) Băng phiến	3) 0
d) Butane	4) 801

Lời giải:

a) - 3);

b) – 4);

c) – 2);

d) – 1).

Nước, băng phiến, butane là các hợp chất cộng hóa trị, phân tử có độ phân cực không cao nên dễ tách ra khỏi nhau khi đun nóng. Ngược lại, NaCl là tinh thể ion có lực hút mạnh giữa các ion nên khó tách ra khỏi nhau và có nhiệt độ nóng chảy cao.

Xem thêm lời giải sách bài tập Hóa học 10 Kết nối tri thức với cuộc sống hay, chi tiết khác: 

Bài 11. Liên kết ion

Bài 12. Liên kết cộng hóa trị

Bài 13. Liên kết hydrogen và tương tác van der Waals

Bài 14. Ôn tập chương 3

Bài 15. Phản ứng oxi hóa – khử