Lý thuyết Sinh học 12 Bài 8 (Cánh diều): Di truyền liên kết với giới tính, liên kết gene và hoán vị gene

Tóm tắt lý thuyết Sinh học lớp 12 Bài 8: Di truyền liên kết với giới tính, liên kết gene và hoán vị gene hay, chi tiết sách Cánh diều sẽ giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt Sinh học 12.

1 794 09/10/2024


Lý thuyết Sinh học 12 Bài 8: Di truyền liên kết với giới tính, liên kết gene và hoán vị gene

Lý thuyết Sinh học 12 Bài 8 (Cánh diều): Di truyền liên kết với giới tính, liên kết gene và hoán vị gene (ảnh 1)

I. Di truyền giới tính

1. NST giới tính

NST giới tính là một loại NST chứa các gene quy định giới tính của một sinh vật, có thể tồn tại tương đồng hoặc không tương đồng.

2. Di truyền giới tính

Di truyền giới tính là kiểu di truyền các NST giới tính quy định đặc điểm giới tính của một sinh vật.

II. Di truyền liên kết với giới tính

Di truyền liên kết với giới tính là sự di truyền tính trạng do gene nằm trên NST giới tính quy định. Di truyền liên kết với giới tính dẫn đến kết quả kiểu hình khác nhau giữa hai giới và kết quả phép lai thuận nghịch khác nhau.

III. Liên kết gene

1. Khái niệm

Liên kết gene là hiện tượng các gene trên cùng một NST luôn di truyền cùng nhau.

2. Cơ sở tế bào học

Cơ sở tế bào học giải thích cho hiện tượng liên kết gene mà Morgan khám phá ra àl mỗi gene nằm trên NST tại một vị trí xác định gọi là locus, các gene phân bố dọc theo chiều dài của NST, các NST phân li trong giảm phân dẫn tới các gene trên cùng một NST phân il cùng nhau.

3. Vai trò

Trong tự nhiên, các gene có lợi, đảm bảo cho sinh vật thích nghi với môi trường có thể được tập hợp trên cùng một NST. Các gene này luôn di truyền cùng nhau đảm bảo duy trì sự ổn định của loài.

Trong chọn, tạo giống, các chỉ thị phân tử được sử dụng để hỗ trợ việc sàng lọc, lựa chọn kiểu hình mong muốn của vật nuôi hay giống cây trồng.

IV. Hoán vị gene

1. Khái niệm

Hoán vị gen là hiện tượng các gene trao đổi vị trí cho nhau trên NST, làm xuất hiện các tổ hợp gene mới. Hoán vị gene là do sự trao đổi các đoạn tương đồng giữa các NST tương đồng trong quá trình giảm phân.

2. Cơ sở tế bào học

Ngày nay, người ta biết rằng, trong quá trình giảm phân hình thành giao tử, ở kì đầu của giảm phân I, ở một số tế bào đã xảy ra hiện tượng trao đổi chéo giữa các chromatid khác nguồn gốc của cặp NST kép tương đồng dẫn tới sự hoán đổi vị trí của các gene.

3. Vai trò

Làm tăng nguồn biến dị di truyền cho quá trình tiến hóa và chọn giống.

Dựa vào tần số hoán vị gene, các nhà khoa học có thể thiết lập được bản đồ khoảng cách tương đối giữa các gene trên NST, gọi là bản đồ di truyền.

1 794 09/10/2024


Xem thêm các chương trình khác: