Lý thuyết Địa lí 10 Bài 26 (Kết nối tri thức): Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp, một số vấn đề phát triển nông nghiệp hiện đại trên thế giới và định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai

Lý thuyết Địa lí 10 Bài 26: Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp, một số vấn đề phát triển nông nghiệp hiện đại trên thế giới và định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai

Bài giảng Địa lí 10 Bài 26: Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp, một số vấn đề phát triển nông nghiệp hiện đại trên thế giới và định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai 

1. Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp

a. Quan niệm và vai trò

- Quan niệm: Là sự sắp xếp và phối hợp các đối tượng nông nghiệp (trong mối quan hệ liên ngành, liên vùng, kết hợp với nhu cầu thị trường) trên một lãnh thổ cụ thể nhằm sử dụng hợp lí nhất các tiềm năng tự nhiên, kinh tế, lao động để đem lại hiệu quả cao về mặt kinh tế, xã hội, môi trường.

- Vai trò

+ Thúc đẩy chuyên môn hóa trong sản xuất nông nghiệp

+ Góp phần sử dụng hợp lí, hiệu quả tài nguyên thiên nhiên cũng như các nguồn lực trên lãnh thổ, hạn chế tác động của tự nhiên đến nông nghiệp và góp phần bảo vệ môi trường.

b. Một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp

Đa dạng, chủ yếu là trang trại, vùng nông nghiệp, thể tổng hợp nông nghiệp

* Trang trại

Trang trại nuôi bò sữa

- Vai trò:

+ Là hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp quan trọng của các nước đang phát triển trong quá trình công nghiệp hóa nông nghiệp

+ Thúc đẩy nông nghiệp sản xuất hàng hóa, phát triển kinh tế nông thôn và tăng thu nhập cho người dân nông thôn

+ Khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên thiên nhiên và góp phần bảo vệ môi trường

- Đặc điểm

+ Mục đích chủ yếu là sản xuất nông sản hàng hóa.

+ Quy mô sản xuất tương đối lớn.

+ Tổ chức và quản lí sản xuất dựa trên chuyên môn hóa và thâm canh, ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ.

+ Có sử dụng lao động làm thuê.

* Thể tổng hợp nông nghiệp

- Vai trò:

+ Sử dụng hiệu quả nhất các điều kiện tự nhiên, vị trí địa lí, các điều kiện kinh tế xã hội.

+ Tạo ra khối lượng nông sản lớn, có chất lượng cao, cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp chế biến và xuất khẩu.

+ Thúc đẩy liên kết trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm.

- Đặc điểm:

+ Có sự kết hợp chặt chẽ giữa các hộ gia đình và trang trại, hợp tác xã với các xí nghiệp trên một lãnh thổ, tập trung sản xuất trên một hay một nhóm sản phẩm.

+ Có mối liên kết chặt chẽ giữa vùng sản xuất nguyên liệu với các cơ sở chế biến.

+ Sản xuất mang tính tập trung, áp dụng cơ giới hóa, có trình độ chuyên môn cao.

* Vùng nông nghiệp

- Vai trò:

+ Sử dụng hiệu quả nhất các điều kiện sản xuất của các vùng.

+ Thúc đẩy, phân công lao động theo lãnh thổ, chuyên môn hóa và hợp tác giữa các vùng.

- Đặc điểm:

+ Là hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp cao nhất.

+ Lãnh thổ có đặc điểm tương đồng về điều kiện sinh thái nông nghiệp, kinh tế - xã hội, trình độ thâm canh, cơ sở vật chất kĩ thuật giữa các địa phương trong vùng.

+ Có những sản phẩm chuyên môn hóa theo hướng phát huy thế mạnh của vùng.

Bản đồ các vùng nông nghiệp Việt Nam

2. Một số vấn đề phát triển nền nông nghiệp hiện đại và định hướng phát triển nông nghiệp thế giới trong tương lai

a. Một số vấn đề phát triển nền nông nghiệp hiện đại

- Cố gắng khắc phục khó khăn trong sản xuất với các hướng như sau:

+ Hình thành cánh đồng lớn để tăng quy mô sản xuất nông nghiệp nhằm đáp ứng nhu cầu nông sản ngày càng cao của con người.

+ Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ (công nghệ sinh học, công nghệ thông tin…) vào sản xuất nông nghiệp để nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và hạn chế tác động của điều kiện bất lợi.

+ Tăng cường hợp tác, liên kết sản xuất trong nông nghiệp, tăng hiệu quả sản xuất, đảm bảo lợi ích của các bên tham gia.

Cánh đồng lớn

b. Định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai

- Phát triển nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu: tạo ra các giống mới, thay đổi quy mô và cơ cấu cây trồng phù hợp, phát triển thủy lợi

- Phát triển nông nghiệp công nghệ cao, ứng dụng khoa học – công nghệ để quản lí quá trình sản xuất, tăng hiệu quả sản xuất

- Phát triển nông nghiệp xanh (hữu cơ): Khai thác tối đa các nguồn tài nguyên sạch, hướng đến một mô hình tăng trường bền vững gắn với bảo vệ môi trường.

Nông nghiệp xanh

Xem thêm tóm tắt lý thuyết Địa lí 10 sách Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:

Lý thuyết Bài 28: Vai trò, đặc điểm, cơ cấu ngành công nghiệp. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố công nghiệp

Lý thuyết Bài 29: Địa lí một số ngành công nghiệp

Lý thuyết Bài 30: Tổ chức lãnh thổ công nghiệp

Lý thuyết Bài 31: Tác động của công nghiệp với môi trường, phát triển năng lượng tái tạo, định hướng phát triển công nghiệp trong tương lai

Lý thuyết Bài 33: Cơ cấu, vai trò, đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố dịch vụ