Lý thuyết Công nghệ 6 Bài 5 (Chân trời sáng tạo): Bảo quản và chế biến thực phẩm trong gia đình

Lý thuyết Công nghệ 6 Bài 5: Bảo quản và chế biến thực phẩm trong gia đình

• Nội dung chính

- Vai trò, ý nghĩa của bảo quản và chế biến thực phẩm.

- Phương pháp bảo quản, chế biến thực phẩm phổ biến.

- Chế biến món ăn không sử dụng nhiệt.

- Chế biến thực phẩm đảm bảo an toàn, vệ sinh thực phẩm.

1. Bảo quản thực phẩm

1.1. Vai trò, ý nghĩa của việc bảo quản thực phẩm

- Tác hại của thực phẩm bị hư hỏng:

+ Giảm giá trị dinh dưỡng.

+ Gây ngộ độc hoặc gây bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng con người.

- Vai trò của bảo quản thực phẩm:

+ Ngăn chặn sự xâm nhập và phát triển của vi sinh vật gây hại.

+ Làm chậm quá trình hư hỏng thực phẩm.

- Ý nghĩa của bảo quản thực phẩm:

+ Tạo nên nhiều thực phẩm có thời hạn sử dụng lâu dài.

+ Làm tăng tính đa dạng của thực phẩm.

+ Tạo thuận tiện trong chế biến và sử dụng.

1.2. Phương pháp bảo quản thực phẩm

- Môi trường thuận lợi cho vi sinh vật gây hại phát triển là: thực phẩm chứ nhiều chất dinh dưỡng và có độ ẩm cao.

- Môi trường hạn chế vi sinh vật hoạt động là: nhiệt độ thấp, nhiều muối, đường, ...

- Một số phương pháp bảo quản thực phẩm:

+ Phơi khô hoặc sấy khô

+ Ướp lạnh, cấp đông

+ Ngâm giấm, ngâm đường.

+ Ướp muối, muối chua

+ Hút chân không

2. Chế biến thực phẩm

2.1. Vai trò và ý nghĩa của việc chế biến thực phẩm

- Vai trò:

+ Thực phẩm chín mềm

+ Dễ tiêu hóa

+ Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm

- Ý nghĩa:

+ Tăng tính đa dạng của món ăn

+ Làm phong phú bữa ăn.

2.2. Phương pháp chế biến thực phẩm không sử dụng nhiệt

a. Trộn hỗn hợp thực phẩm

- Là trộn các nguyên liệu thực phẩm với hỗm hợp nước trộn, tạo món ăn có hương vị đặc trưng.

- Các loại hỗn hợp nước trộn: dầu giấm, nước mắm chua ngọt.

- Các loại xốt: xốt dầu trứng, xốt vừng rang.

- Quy trình trộn:

+ Bước 1. Sơ chế nguyên liệu

+ Bước 2. Chế biến món ăn

+ Bước 3. Trình bày món ăn

b. Ngâm chua thực phẩm

- Là ngâm thực phẩm vào hỗn hợp nước ngâm một thời gian để thực phẩm lên menvi sinh vật hoặc thấm hỗn hợp nước ngâm.

- Hỗn hợp nước ngâm: nước muối, giấm đường.

- Quy trình ngâm chua:

+ Bước 1. Sơ chế nguyên liệu

+ Bước 2. Chế biến món ăn

+ Bước 3. Trình bày món ăn

2.3. Phương pháp chế biến thực phẩm có sử dụng nhiệt

a. Phương pháp làm chín thực phẩm trong nước

- Luộc:

+ Là làm chín mềm thực phẩm tỏng môi trường nhiều nước với thời gian thích hợp.

+ Luộc thực phẩm động vật lâu hơn thực phẩm thực vật.

- Nấu:

+ Là làm chín thực phẩm trong môi trường nhiều nước, có nêm gia vị vừa ăn.

+ Thực phẩm chín mềm hơn món luộc.

- Kho:

+ Là làm chín mềm thực phẩm trong lượng nước vừa phải với vị mặn đậm đà.

+ Thường sử dụng thực phẩm động vật.

b. Phương pháp làm chín thực phẩm trong chất béo

- Rán: là làm chín thực phẩm với lượng chất béo khá nhiều, đun với lửa vừa.

- Xào: là làm chín thực phẩm với lượng chất béo vừa phải, đun với lửa to trong thời gian ngắn.

- Rang: là làm chín thực phẩm với lượng chất béo rất ít, đun với lửa vừa.

c. Phương pháp làm chín thực phẩm bằng hơi nước và bằng nguồn nhiệt trực tiếp.

- Hấp và chưng: là làm chín thực phẩm bằng sức nóng của hơi nước.

- Nướng: là làm chín thực phẩm bằng sức nóng trực tiếp của nguồn nhiệt.

3. Thực hành chế biến món ăn không sử dụng nhiệt

3.1. Quy trình chung

+ Bước 1. Sơ chế nguyên liệu

+ Bước 2. Chế biến món ăn

+ Bước 3. Trình bày món ăn

3.2. Yêu cầu kĩ thuật

- Món ăn ráo nước, có độ giòn và không bị nát.

- Có mùi thơm đặc trưng của các nguyên liệu.

- Có màu sắc đặc trưng của từng nguyên liệu

- Vị vừa ăn.

3.3. Các bước chế biến

Quy trình chế biến món nộm dưa chuột, cà rốt

* Sơ chế nguyên liệu:

1. Nhặt rửa các nguyên liệu

2. Cắt, thái từng loại nguyên liệu

3. Ngâm nước muối

* Chế biến món ăn

4. Pha hỗn hợp nước mắm trộn nộm

5. Trộn cà rốt, dưa chuột với nước mắm trộn nộm.

* Trình bày món ăn

6. Đặt nộm ra đĩa

7. Trình bày kèm nước mắm

Trắc nghiệm Công nghệ 6 Bài 5: Bảo quản và chế biến thực phẩm trong gia đình

Câu 1. Có mấy phương pháp bảo quản thực phẩm?

A. 1           

B. 2

C. 3           

D. Rất nhiều

Câu 2. Căn cứ vào đâu để lựa chọn phương pháp bảo quản?

A. Căn cứ vào loại thực phẩm.

B. Căn cứ điều kiện bảo quản

C. Căn cứ vào loại thực phẩm và điều kiện bảo quản.

D. Không có căn cứ

Câu 3. Người ta chia việc chế biến thực phẩm thành mấy phương pháp chính?  

A. 1         

B. 2

C. 3         

D. 4

Câu 4. Đối với phương pháp chế biến thực phẩm không sử dụng nhiệt, người ta phân làm mấy phương pháp chế biến?

A. 1             

B. 2

C. 3             

D. 4

Câu 5. Quy trình trộn hỗn hợp thực phẩm gồm mấy bước?

A. 1             

B. 2

C. 3             

D. 4

Câu 6. Quy trình thực hiện món trộn là:

A. Sơ chế nguyên liệu → Chế biến món ăn → Trình bày món ăn.

B. Sơ chế nguyên liệu → Trình bày món ăn → Chế biến món ăn

C. Chế biến món ăn → Sơ chế nguyên liệu → Trình bày món ăn

D. Chế biến món ăn → Trình bày món ăn → Sơ chế nguyên liệu 

Câu 7. Quy trình ngâm chua thực phẩm gồm mấy bước?

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

 Câu 8. Phương pháp chế biến thực phẩm có sử dụng nhiệt được chia làm mấy loại?

A. 1               

B. 2

C. 3               

D. 4

Câu 9. Có mấy phương pháp làm chín thực phẩm trong nước?

A. 4               

B. 3

C. 2               

D. 1

Câu 10. Làm chín thực phẩm trong lượng nước vừa phải với vị mặn đậm đà là phương pháp:

A. Luộc               

B. Nấu

C. Kho                 

D. Cả 3 đáp án trên

Xem thêm tóm tắt lý thuyết Công nghệ 6 sách Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Lý thuyết Ôn tập chương 2

Lý thuyết Bài 6: Các loại vải thường dùng trong may mặc

Lý thuyết Bài 7: Trang phục

Lý thuyết Bài 8: Thời trang

Lý thuyết Ôn tập chương 3