Đáp án đúng là: A

- Từ thời cổ đại, so với các nền văn minh Ai Cập và Trung Hoa, điều kiện tự nhiên hình thành nên văn minh Ấn Độ có điểm chung là Được hình thành trên lưu vực các dòng sông lớn.

- Hy Lạp cổ đại bị phân chia thành nhiều cộng đồng tự quản nhỏ, điều này phản ánh hình dạng địa lý của Hy Lạp, nơi mà các đảo, thung lũng và đồng bằng bị chia cắt nhau bởi biển cả hay các dãy núi.

→ B sai.

- Hy Lạp và La Mã cổ đại là các quốc gia thuộc khu vực Địa Trung Hải, lãnh thổ ba mặt giáp biển, với nhiều đảo lớn nhỏ.

→ C sai.

-  Địa Trung Hải có bờ biển dài, nhiều vũng vịnh với các hải cảng là điều kiện thuận lợi cho sự giao lưu, buôn bán bằng đường biển, đồng thời giúp người Hy Lạp - La Mã cổ đại sớm tiếp thu những thành tựu văn minh phương Đông.

→ D sai.

*  Cơ sở hình thành văn minh Ấn Độ:

1. Điều kiện tự nhiên và dân cư

a. Điều kiện tự nhiên

- Ấn Độ là một bán đảo rộng lớn nằm ở Nam Á, ba một giáp biển, thuận lợi cho giao thương và giao lưu văn hoá.

- Khí hậu nhiệt đới gió mùa, nhiều vùng khô nóng nhưng cũng có vùng ẩm mát.

- Phía bắc là khu vực đồi núi, có dãy Hi-ma-lay-a, nơi khởi nguồn của những con sông lớn.

- Đồng bằng hạ lưu có thung lũng sông Ấn và lưu vực sông Hằng - nơi phát tích của những trung tâm văn minh.

- Khu vực phía nam có cao nguyên Đề-can, được xem là vùng đất cổ xưa nhất, tạo dựng nên những giá trị văn minh riêng biệt của các dân tộc Đra-vi-đa.

b. Dân cư

- Cư dân bản địa sinh sống trên lưu vực sông Ấn.

- Khoảng từ thiên niên kỉ III đến thiên niên kỉ II TCN, họ đã xây dựng nền văn minh đầu tiên với dấu tích được khai quật ở Mô-hen-giô Đa-rô và Ha-ráp-pa. Vì thế, họ cũng được gọi là người Ha-ráp-pan.

- Khoảng giữa thiên niên kỉ II TCN, người A-ri-a gốc từ I-ran xâm nhập, chinh phục và làm chủ vùng Bắc Ấn. Phía nam chủ yếu là tộc người Đra-vi-đi-an.

- Trong các thời kì sau, người Hy Lạp, Hung Nô, A-rập,... cũng đến Ấn Độ cư trú, tạo nên quá trình hỗn chủng và sự đa dạng về tộc người.

2. Điều kiện kinh tế

- Nông nghiệp:

+ Từ thời cổ đại, ở Ấn Độ đã phát triển ngành nông nghiệp dựa trên kĩ thuật canh tác (sử dụng cày, sức kéo) và hệ thống thuỷ lợi (đào mương, đáp đập).

+ Cư dân biết trồng nhiều loại cây (lúa mì, lúa mạch, đậu, kê, bông,...) và chăn nuôi gia súc, gia cầm.

- Thủ công nghiệp: sớm xuất hiện với các nghề như luyện kim, gốm, dệt, chế biến hương liệu,…

- Thương nghiệp:

+ Giao thương trong và ngoài nước phát triển, thống nhất về đơn vị đo lường.

+ Thương nhân Ấn Độ ngay từ thời cổ - trung đại đã nổi tiếng giỏi buôn bán ở các thị trường châu Á và phương Tây.

+ Các mặt hàng nổi tiếng của Ấn Độ là nông sản, hương liệu, sản phẩm thủ công,…

3. Tình hình chính trị - xã hội

- Thiên niên kỉ III TCN, Ấn Độ đã hình thành nhà nước, có trung tâm đô thị và thành luỹ kiên cố (Mô-hen-giô Đa-rô và Ha-ráp-pa).

- Từ giữa thiên niên kỉ II đến giữa thiên niên kỉ I TCN: thời kì văn minh sông Hằng của người A-ri-a, còn gọi là thời kì Vê-đa.

- Khoảng thế kỉ VI TCN đến thế kỉ IV: các quốc gia cổ đại và các vương triều được thành lập.

- Từ thế kỉ IV: chế độ phong kiến xác lập và phát triển thịnh đạt ở giai đoạn vương triều Hồi giáo Mô-gôn.

Thời kì trung đại ở Ấn Độ kết thúc với sự xâm lược và cai trị của thực dân Anh (giữa thế kỉ XIX).

Xem thêm các bài viết liên quan,chi tiết khác:

Lý thuyết Lịch Sử 10 Bài 8: Văn minh Ân Độ cổ - trung đại

Giải bài tập Lịch Sử lớp 10 Bài 8: Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại

Đáp án đúng là: A

Chúng đã cách mạng hóa sản xuất và vận chuyển hàng hóa, từ đó tăng năng suất lao động và thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp. Những phát minh này đã giúp thay thế sức lao động thủ công, mở ra kỷ nguyên công nghiệp hóa và hình thành nền tảng cho nền kinh tế hiện đại.

$\to$ A đúng 

- B sai vì nó chỉ được phát triển sau này, vào đầu thế kỷ 20, và không liên quan đến giai đoạn chuyển mình từ sản xuất thủ công sang cơ giới hóa. Các thành tựu của lần thứ nhất chủ yếu tập trung vào ngành công nghiệp dệt và nguồn năng lượng, không bao gồm công nghệ hàng không.

- C sai vì nó chỉ được phát triển vào cuối thế kỷ 19, sau giai đoạn của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất. Các thành tựu của lần thứ nhất chủ yếu tập trung vào sự phát triển trong ngành dệt may và năng lượng hơi nước, chưa bao gồm công nghệ giao thông cơ giới như ô tô.

- D sai vì nó được phát minh sau này, vào cuối thế kỷ 19. Các thành tựu của lần thứ nhất chủ yếu tập trung vào công nghiệp hóa và năng lượng hơi nước, chưa bao gồm công nghệ truyền thông như điện thoại.

Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất, diễn ra từ cuối thế kỷ 18 đến giữa thế kỷ 19, đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ từ nền sản xuất thủ công sang sản xuất cơ giới hóa. Những thành tựu cơ bản như máy kéo sợi, máy dệt, máy hơi nước và đầu máy xe lửa đóng vai trò quan trọng trong quá trình này.

• Máy kéo sợi và máy dệt giúp tăng cường năng suất trong ngành dệt may, cho phép sản xuất hàng hóa nhanh chóng và với số lượng lớn hơn, đáp ứng nhu cầu thị trường ngày càng tăng.

• Máy hơi nước là một phát minh then chốt, cung cấp năng lượng cho nhiều loại máy móc và phương tiện, thay thế nguồn năng lượng truyền thống như sức nước và sức ngựa, đồng thời mở ra cơ hội cho sản xuất công nghiệp quy mô lớn.

• Đầu máy xe lửa không chỉ cách mạng hóa ngành giao thông vận tải mà còn tạo điều kiện cho việc vận chuyển hàng hóa và nguyên liệu giữa các vùng, thúc đẩy thương mại và phát triển kinh tế.

Những thành tựu này đã làm thay đổi hoàn toàn cách thức sản xuất, giảm bớt thời gian và công sức lao động, đồng thời dẫn đến sự hình thành của các nhà máy lớn và sự đô thị hóa. Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất không chỉ mang lại những tiến bộ công nghệ mà còn tạo ra những biến chuyển sâu sắc trong xã hội, như sự gia tăng về dân số, sự chuyển dịch lao động và sự hình thành của giai cấp công nhân.