* Chính trị:

- Từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI, trên cùng đất thuộc vương quốc Chăm-pa chiến tranh thường xuyên xảy ra giữa Chăm-pa với hai nước láng giềng là Đại Việt và Cam-pu-chia

- Cuối thế kỉ XIII, Chăm-pa cùng Đại Việt kháng chiến chống quân Mông - Nguyên và thiết lập mối quan hệ hòa hiếu

- Nửa sau thế kỉ XIV đến cuối thế kỉ XV, những xung đột giữa hai nhà nước Chăm-pa và Đại Việt lại tái diễn

* Kinh tế:

- Nông nghiệp trồng lúa nước vẫn là nghề chính nuôi sống người dân

- Nhờ kĩ thuật đóng thuyền, nghề đánh cá phát triển

- Một số nghề thủ công vẫn được duy trì và phát triển như làm gốm, dệt vải, đóng thuyền…

- Thương nghiệp: buôn bán, trao đổi với thương nhân nước ngoài

* Văn hóa:

- Nhiều phong tục độc đáo thể hiện sự hòa nhập giữa tín ngưỡng truyền thống của người Việt với tín ngưỡng của người Chăm xuất hiện

- Nhiều đền tháp Chăm trở thành nơi thờ cúng chung của cả người việt và người Chăm

- Từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI, trên cùng đất thuộc vương quốc Chăm-pa chiến tranh thường xuyên xảy ra giữa Chăm-pa với hai nước láng giềng là Đại Việt và Cam-pu-chia

- Năm 1069, sau một cuộc chiến với nhà Lý, vua Chăm-pa đã nhường lại ba châu là Bố Chính, Địa Lý và Ma Linh cho Đại Việt

- Từ năm 1113 - 1220, chiến tranh giữa Chăm-pa và Cam-pu-chia kéo dài hơn 100 năm

- Cuối thế kỉ XIII, Chăm-pa cùng Đại Việt kháng chiến chống quân Mông - Nguyên và thiết lập mối quan hệ hòa hiếu

- Năm 1306: Vua Chăm-pa là Chế Mân kết hôn với công chúa Huyền Trân của Đại Việt

- Nửa sau thế kỉ XIV đến cuối thế kỉ XV, những xung đột giữa hai nhà nước Chăm-pa và Đại Việt lại tái diễn, lãnh thổ Chăm-pa bị thu hẹp dần, chỉ còn phía nam đèo Cả đến sông Dinh

* Kinh tế:

- Nông nghiệp trồng lúa nước vẫn là nghề chính nuôi sống người dân

- Nhờ kĩ thuật đóng thuyền, nghề đánh cá phát triển

- Một số nghề thủ công vẫn được duy trì và phát triển như làm gốm, dệt vải, đóng thuyền…

- Thương nghiệp: buôn bán, trao đổi với thương nhân nước ngoài

* Văn hóa:

- Nhiều phong tục độc đáo thể hiện sự hòa nhập giữa tín ngưỡng truyền thống của người Việt với tín ngưỡng của người Chăm xuất hiện

- Nhiều đền tháp Chăm trở thành nơi thờ cúng chung của cả người việt và người Chăm

Điểm khác biệt căn bản về tình hình phát triển của vùng đất Nam Bộ từ thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI so với giai đoạn trước đó (từ thế kỉ I đến thế kỉ VII).

- Từ thế kỉ I đến thế kỉ V vương quốc Phù Nam phát triển rực rỡ, là trung tâm kết nối văn hóa và giao thương với các nước ngoài khu vực

- Từ thế kỉ X đến thế kỉ XVI, vùng đất Nam Bộ đặt dưới sự cai quản (trên danh nghĩa) của nước Vương quốc Chân Lạp; dân cư thưa thớt

- Tháp Ponagar chính là một thành tựu tiêu biểu nhất về nghệ thuật xây dựng kiến trúc đền tháp, nghệ thuật điêu khắc, một chứng tích rõ ràng cho sự ảnh hưởng lớn mạnh của Hindu giáo đối với người Chăm và sau này là người Việt.

- Hàng năm, tại Tháp Bà Ponagar, lễ hội tháp Bà được tổ chức trọng thể từ ngày 20-23 tháng Ba (Âm lịch). Lễ hội nhằm tưởng nhớ công ơn của Thiên Y Ana Thánh Mẫu (người Chăm gọi là Po Inư Nagar), người mẹ xứ sở đã có công dạy người dân cách làm ăn như trồng lúa, dệt vải, chăn nuôi, sinh sống.

- Tháp Bà Ponagar với lễ hội Tháp Bà được tổ chức hàng năm, chính là điểm hội tụ các giá trị truyền thống của quá trình giao lưu văn hóa Việt - Chăm trong lịch sử.

=> Mỗi dịp lễ hội là một cơ hội để bà con trở về với cội nguồn, giáo dục thế hệ trẻ biết sống có đạo lý, góp phần bồi đắp những truyền thống văn hóa tốt đẹp cho các thế hệ.