Đáp án đúng là: B

Chính quyền Công - Nông lần đầu tiên xuất hiện ở Việt Nam trong phong trào cách mạng 1930 – 1931.

$\to$ B đúng 

- A sai vì phong trào dân tộc dân chủ (1919-1925) chủ yếu tập trung vào đấu tranh cho độc lập dân tộc và quyền lợi của các tầng lớp xã hội.

- C sai vì phong trào giải phóng dân tộc (1939-1945) tập trung vào việc giải phóng đất nước khỏi ách đô hộ.

- D sai vì phong trào dân chủ (1936-1939) chủ yếu đấu tranh đòi quyền lợi dân chủ và cải cách.

*) Phong trào cách mạng 1930 – 1931.

a. Nguyên nhân bùng nổ.

- Cuộc khủng hoảng kinh tế (1929 – 1933) đã ảnh hưởng nặng nề đến đời sống kinh tế - xã hội của Việt Nam: kinh tế khủng hoảng, suy thoái nghiêm trọng; đời sống các tầng lớp nhân dân gặp nhiều khó khăn. => Mâu thuẫn giữa nhân dân Việt Nam với thực dân Pháp ngày càng sâu sắc.

- Chính sách đàn áp, khủng bố của thực dân Pháp khiến cho đời sống chính trị - xã hội ở Việt Nam ăng thẳng => tinh thần cách mạng của nhân dân Việt Nam ngày càng lên cao.

- Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời kịp thời lãnh đạo quần chúng nhân dân đấu tranh.

⇒ Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam là nguyên nhân quan trọng nhất, có ý nghĩa quyết định đến sự bùng nổ và phát triển của phong trào cách mạng 1930 – 1931.

b. Sự phát triển của phong trào cách mạng 1930 – 1931

- Tháng 2 đến tháng 4/1930, nhiều cuộc đấu tranh của công nhân và nông dân nổ ra với mục tiêu:

+ Đòi cải thiện đời sông; công nhân đòi tăng lương,giảm giờ làm;nông dân đòi giảm sưu thuế.

+ “Đả đảo chủ nghĩa đế quốc” “Đả đảo phong kiến”, “thả tù chính trị”.

- Tháng 5/1930, trên cả nước bùng nổ nhiều cuộc đấu tranh nhân ngày Quốc tế Lao động.

- Từ tháng 6 đến tháng 8/1930, liên tiếp nổ ra nhiều cuộc đấu tranh của công nhân, nông dân và các tầng lớp nhân dân khác.

- Sang tháng 9/1930, phong trào đấu tranh dâng cao nhất ở Nghệ An và Hà Tĩnh, tiêu biểu là cuộc biểu tình của nông dân huyện Hưng Nguyên (12/9/1930),... => Hệ thống chính quyền địch ở nhiều địa phương tan rã; chính quyền “Xô viết” được thành lập.

Đáp án đúng là : A

- Tạo ra những điều kiện chủ quan cho cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945,là điểm tương đồng của phong trào 1930-1931 và cao trào kháng Nhật cứu nước (từ tháng 3 đến giữa tháng 8/1945) ở Việt Nam

- Bài học kinh nghiệm phong trào 1930-1931

+ Bài học về xây dựng liên minh công nông: Qua phong trào khối liên minh công nông được hình thành. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, công nông đoàn kết với các tầng lớp nhân dân khác.

+ Bài học về xây dựng chính quyền nhân dân, một hình thức chính quyền kiểu mới.

→ B,C, sai.

- Góp sức cùng đồng minh tiêu diệt chủ nghĩa phát xít,là cao trào kháng Nhật cứu nước (từ tháng 3 đến giữa tháng 8/1945) ở Việt Nam

→ D sai

* Ý nghĩa lịch sử và bài hoạc kinh nghiệm của phong trào cách mạng 1930 – 1931.

a. Ý nghĩa lịch sử.

- Khẳng định đường lối lãnh đạo đúng đắn của Đảng, quyền lãnh đạo của giai cấp công nhân đối với cách mạng Đông Dương.

- Khối liên minh công – nông được hình thành, công nhân và nông dân đã đoàn kết trong đấu tranh cách mạng.

- Phong trào cách mạng 1930 – 1931 được đánh giá cao trong phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Quốc tế cộng sản đã công nhận Đảng Cộng sản Đông Dương là phân bộ độc lập, trực thuộc Quốc tế Cộng sản.

- Là cuộc diễn tập đầu tiên của Đảng và quần chúng chuẩn bị cho Tổng khởi nghĩa tháng Tám.

b. Bài học kinh nghiệm

Phong trào cách mạng 1930 – 1931 đã để lại cho Đảng Cộng sản Đông Dương nhiều bài học kinh nghiệm về:

+ Công tác tư tưởng.

+ Xây dựng khối liên minh công nông, xây dựng mặt trận dân tộc thống nhất.

+ Lãnh đạo quần chúng giành và giữ chính quyền bằng bạo lực cách mạng.

II. KHỞI NGHĨA VŨ TRANG GIÀNH CHÍNH QUYỀN

1. Khởi nghĩa từng phần (từ tháng 3 đến giữa tháng 8/1945)

a. Hoàn cảnh lịch sử:

* Thế giới

- Đầu 1945, Liên Xô đánh bại phát xít Đức, giải phóng các nước Trung và Đông Âu.

- Ở châu Á – Thái Bình Dương, Nhật thất bại nặng nề.

* Đông Dương: lực lượng Pháp theo phái Đờ Gôn chờ thời cơ phản công Nhật, mâu thuẫn Nhật - Pháp trở nên gay gắt => Tối 09/03/1945, Nhật đảo chính Pháp, độc chiếm Đông Dương.

⇒ Chủ trương của Đảng: Ngày 12/03/1945, Ban Thường vụ Trung ương Đảng ra chỉ thị: “Nhật – Pháp bắn nhau và hành đông của chúng ta”, nhận định :

+ Kẻ thù chính của nhân dân Đông Dương là phát xít Nhật.

+ Thay khẩu hiệu “Đánh đuổi phát xít Nhật – Pháp” bằng “Đánh đuổi phát xít Nhật”.

+ Hình thức đấu tranh: từ bất hợp tác, bãi công, bãi thị đến biểu tình thị uy, vũ trang du kích và sẵn sàng chuyển qua tổng khởi nghĩa khi có điều kiện.

+ Phát động một cao trào kháng Nhật cứu nước làm tiền đề cho cuộc tổng khởi nghĩa.

b. Diễn biến khởi nghĩa từng phần

- Ở căn cứ địa Cao – Bắc – Lạng: Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân và Cứu quốc quân phối hợp với lực lượng chính trị của quần chúng đập tan chính quyền địch, thành lập chính quyền cách mạng.

- Tại Bắc bộ và Trung Bộ, khẩu hiệu “phá kho thóc, giải quyết nạn đói” của Trung ương Đảng đã kịp thời đáp ứng nguyện vọng của quần chúng nhân dân => tạo nên một phong trào đấu tranh sôi nổi, mạnh mẽ.

- Ở Quảng Ngãi, tù chính trị ở nhà lao Ba Tơ nổi dậy, lãnh đạo quần chúng khởi nghĩa, giành chính quyền cách mạng (11/3/1945), tổ chức đội du kích Ba Tơ.

- Ở Nam Kì, phong đấu tranh của nhân dân phát triển mạnh, đặc biệt là ở Mĩ Tho và Hậu Giang.

c. Ý nghĩa:

- Đường lối lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt, linh hoạt và sáng tạo của Đảng Cộng sản Đông Dương.

- Qua cao trào “Kháng Nhật, cứu nước”:

+ Đội ngũ cán bộ, đảng viên được thử thách, rèn luyện và ngày càng trưởng thành.

+ Lực lượng cách mạng quần chúng ở cả nông thôn và thành thị đều phát triển nhanh chóng.

+ Lực lượng địch suy yếu nghiêm trọng.

- Để lại nhiều bàu học khởi nghĩa quý báu cho các cuộc đấu tranh yêu nước sau này.

⇒ Cao trào “Kháng Nhật, cứu nước” là bước phát triển nhảy vọt của cách mạng Việt Nam, tạo tiền đề trực tiếp cho sự bùng nổ, phát triển và giành thắng lợi của Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.

2. Sự chuẩn bị cuối cùng trước ngày Tổng khởi nghĩa.

- Tháng 4/1945, Hội nghị quân sự Bắc Kì được triệu tập ở Hiệp Hòa (Bắc Giang). Hội nghị đã quyết định:

+ Thống nhất các lực lượng vũ trang thành Việt Nam Giải phóng quân.

+ Phát triển hơn nữa lực lượng vũ trang và nửa vũ trang.

+ Tích cực phát triển chiến tranh du kích và xây dựng căn cứ địa kháng Nhật,...

- Ngày 16/4/1945, Ủy Ban dân tộc giải phóng Việt Nam và Ủy Ban Dân tộc giải phóng các cấp thành lập.

- 15/5/1945, Việt Nam cứu quốc quân và Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân thống nhất thành Việt Nam giải phóng quân.

- 4/6/1945 thành lập Khu giải phóng Việt Bắc. Khu giải phóng Việt Bắc trở thành căn cứ địa chính của cách mạng cả nước và là hình ảnh thu nhỏ của nước Việt Nam mới.

3 .Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.

a. Nhật đầu hàng Đồng Minh, lệnh Tổng khởi nghĩa được ban bố.

* Nhật đầu hàng Đồng minh.

- Tháng 8/1945, Chiến tranh thế giới thứ hai bước vào những ngày cuối.

+ Ở châu Âu, phát xít Đức và Italia bị tiêu diệt đã đặt quân phiệt Nhật vào thế tuyệt vọng, thất bại là điều không tránh khỏi.

+ Ở châu Á – Thái Bình Dương, quân Đồng minh tiến công mạnh mẽ các vị trí của Nhật: ngày 6 và 9/8/1945 Mỹ ném hai trái bom nguyên tử xuống Hirosima và Nagasaki; ngày 9/8/1945, Hồng quân Liên Xô tiêu diệt đội quân Quan Đông của Nhật ở Đông Bắc Trung Quốc.

⇒ Ngày 15/8/1945, Nhật tuyên bố đầu hàng Đồng minh không điều kiện.

- Việc Nhật Bản đầu hàng, đã tác động sâu sắc tới tình hình Việt Nam:

+ Lực lượng quân Nhật ở Việt Nam hoang mang, chính phủ thân Nhật Trần Trọng Kim rệu rã.

+ Đại diện quân Đồng minh (Anh và Trung Hoa Dân quốc) với danh nghĩa giải giáp quân đội Nhật chưa tiến vào Việt Nam.

⇒ Thời cơ khách quan thuận lợi để nhân dân Việt Nam nổi dậy giành chính quyền đã tới.

* Lệnh Tổng khởi nghĩa được ban bố

- Ngày 13/8/1945, Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh thành lập Ủy ban khởi nghĩa Toàn quốc. Đến 23 giờ cùng ngày, Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc ra “ Quân lệnh số 1”, phát lệnh Tổng khởi nghĩa trong cả nước.

- Từ 14 đến 15/8/1945, Hội nghị toàn quốc của Đảng họp ở Tân Trào (Tuyên Quang), thông qua kế hoạch lãnh đạo toàn dân Tổng khởi nghĩa, quyết định các vấn đề đối nội và đối ngoại sau khi giành chính quyền

- Từ 16 đến 17/08/1945, Đại hội quốc dân ở Tân Trào tán thành chủ trương Tổng khởi nghĩa của Đảng, thông qua 10 chính sách của Việt Minh , cử ra Ủy ban dân tộc giải phóng Việt Nam do Hồ Chí Minh làm Chủ tịch, lấy lá cờ đỏ sao vàng năm cánh làm Quốc kỳ, bài Tiến quân ca làm Quốc ca.

b. Diễn biến cuộc Tổng khởi nghĩa:

- Từ ngày 14/8/1945, tại nhiều nơi, cấp bộ Đảng, Việt Minh đã căn cứ tình hình cụ thể của địa phương và vận dụng chỉ thị: “Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”, để phát động nhân dân khởi nghĩa.

- Chiều 16/8/1945, theo lệnh của Ủy ban khởi nghĩa, một đơn vị giải phóng quân do Võ Nguyên Giáp chỉ huy, từ Tân Trào về thị xã Thái Nguyên, mở đầu cuộc Tổng khởi nghĩa.

- 18/8/ 1945, Bắc Giang, Hải Dương, Hà Tĩnh, Quảng Nam giành chính quyền sớm nhất.

- Tối 19/8/1945 khởi nghĩa thắng lợi ở Hà Nội.

- Ngày 23/8/1945, nhân dân Huế giành được chính quyền.

- Ngày 25/8/1945, khởi nghĩa giành thắng lợi tại Sài Gòn.

- Ngày 28/8/1945, khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi trong cả nước (trừ một số thị xã do quân Trung Ha Dân quốc chiếm đóng từ trước).

- 30/8/1945, vua Bảo Đại tuyên bố thoái vị. Chế độ phong kiến Việt Nam hoàn toàn sụp đổ.

Xem thêm các bài viết liên quan,chi tiết khác:

Lý thuyết Lịch sử 12 Bài 16: Phong trào giải phóng dân tộc và tổng khởi nghĩa tháng Tám (1939-1945). Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời

Lý thuyết Lịch sử 12 Bài 14: Phong trào cách mạng 1930-1935

Đáp án đúng là : B

- Vai trò của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là giữ vai trò trọng yếu trong việc duy hòa bình và an ninh thế giới. 

Vai trò HĐBA là cơ quan chính của LHQ để giữ gìn hòa bình và an ninh quốc tế. HĐBA có quyền điều tra các nguy cơ đe dọa nền hòa bình quốc tế, sắp xếp giải hòa các xung đột và yêu cầu các nước thành viên LHQ thi hành lệnh trừng phạt kinh tế, ngoại giao, quân sự.

→ B đúng.A,C,D sai.

* SỰ THÀNH LẬP LIÊN HỢP QUỐC

1. Sự thành lập:

- Chiến tranh thế giới thứ hai bước vào giai đoạn kết thúc → nhân dân thế giới có nguyện vọng chung sống, giữ gìn hòa bình.

- Tại Hội nghị Ianta, các cường quốc Liên Xô, Mĩ, Anh đã thống nhất thành lập 1 tổ chức quốc tế mang tên Liên hợp quốc để giữ gìn hòa bình, an ninh thế giới.

- Hội nghị Xan Phranxico (tháng 4 đến tháng 6/1945) đã thông qua bản Hiến chương và tuyên bố thành lập tổ chức Liên hợp quốc.

2. Mục tiêu, nguyên tắc hoạt động.

a. Mục tiêu:

- Duy trì hòa bình và an ninh thế giới.

- Phát triển các mối quan hệ hữu nghị giữa các dân tộc.

- Tiến hành hợp tác quốc tế giữa các nước trên cơ sở tôn trọng nguyên tắc bình đẳng và quyền tự quyết của các dân tộc.

b. Nguyên tắc hoạt động: Liên hợp quốc hoạt động theo 5 nguyên tắc sau:

- Bình đẳng chủ quyền giữa các quốc gia và quyền tự quyết

- Tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chính trị của tất cả các nước.

- Không can thiệp vào công việc nội bộ của bất kì nước nào.

- Giải quyết các tranh chấp quốc tế bằng biện pháp hòa bình.

- Chung sống hòa bình và sự nhất trí giữa năm nước lớn (Liên Xô, Mĩ, Anh, Pháp, Trung Quốc).

3. Cơ cấu tổ chức:

Gồm 6 cơ quan chính: Đại hội đồng, Hội đồng Bảo an, Hội đồng kinh tế và xã hội, Hội đồng Quản thác, tòa án quốc tế và Ban thư kí.

4. Vai trò:

- Là diễn đàn quốc tế vừa hợp tác, vừa đấu tranh nhằm duy trì hòa bình, an ninh thế giới.

- Có nhiều cố gắng trong việc giải quyết các vụ tranh chấp, xung đột ở nhiều khu vực.

- Thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị và hợp tác quốc tế,....

Xem thêm các bài viết liên quan,chi tiết khác:

Lý thuyết Lịch sử 12 Bài 1: Sự hình thành trật tự thế giới mới sau chiến tranh thế giới thứ hai (1945 – 1949)

Mục lục Giải Tập bản đồ Lịch sử 12 Bài 1: Sự hình thành trật tự thế giới mới sau Chiến tranh thế giới thứ hai  (1945 – 1949)

Đáp án đúng là: B

Khoa học tham gia trực tiếp vào sản xuất phản ánh đúng đặc điểm của cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật từ những năm 40 của thế kỉ XX đến năm 2000. 

$\to$ B đúng 

- A sai vì cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật từ những năm 40 của thế kỷ XX đến năm 2000 có sự tham gia và đóng góp của nhiều quốc gia khác nhau, không chỉ riêng Mỹ. Các phát minh quan trọng cũng xuất hiện từ nhiều nước như Liên Xô, Nhật Bản, Đức, và các quốc gia khác.

- C sai vì trong cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật từ những năm 40 của thế kỷ XX đến năm 2000, nhiều phát minh khoa học đã mở đường cho các phát minh kỹ thuật, thể hiện sự tương tác hai chiều giữa nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ.

- D sai vì trong cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật từ những năm 40 của thế kỷ XX đến năm 2000, khoa học và kỹ thuật có mối liên hệ chặt chẽ, với nhiều nghiên cứu khoa học trực tiếp thúc đẩy sự phát triển của công nghệ và ngược lại.

Đây là giai đoạn mà các tiến bộ khoa học không chỉ dừng lại ở nghiên cứu lý thuyết mà còn được ứng dụng rộng rãi vào sản xuất và đời sống, tạo ra những thay đổi to lớn trong các ngành công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ. Sự kết hợp chặt chẽ giữa khoa học và sản xuất đã dẫn đến những bước tiến nhanh chóng, rút ngắn thời gian từ phát minh đến ứng dụng thực tế, đồng thời thúc đẩy sự phát triển kinh tế và xã hội trên toàn cầu.

Đáp án đúng là: A

Thắng lợi của phong trào giải phóng dân tộc ở các nước Á, Phi và Mĩ Latinh sau Chiến tranh thế giới thứ hai đã góp phần làm thay đổi sâu sắc bản đồ chính trị thế giới. 

→ A đúng 

- B sai vì thắng lợi của phong trào giải phóng dân tộc làm thay đổi bản đồ chính trị thế giới nhưng không phải là yếu tố quyết định xu thế toàn cầu hóa. Toàn cầu hóa chủ yếu do sự phát triển của khoa học công nghệ, kinh tế thị trường và nhu cầu hợp tác quốc tế.

- C sai vì thắng lợi của phong trào giải phóng dân tộc làm suy yếu ảnh hưởng của Mỹ tại nhiều khu vực nhưng không trực tiếp phá sản hoàn toàn chiến lược toàn cầu của Mỹ. Chiến lược toàn cầu của Mỹ chịu tác động lớn hơn từ thất bại trong các cuộc chiến tranh cục bộ như Chiến tranh Việt Nam và sự cạnh tranh từ Liên Xô.

- D sai vì xu thế hòa hoãn Đông-Tây chủ yếu là kết quả của sự thay đổi trong chiến lược đối ngoại của các cường quốc và nhu cầu giảm căng thẳng trong Chiến tranh Lạnh, chứ không phải do thắng lợi của phong trào giải phóng dân tộc.

Thắng lợi của phong trào giải phóng dân tộc ở các nước Á, Phi và Mỹ Latinh sau Chiến tranh thế giới thứ hai đã tạo ra những biến đổi lớn trong bản đồ chính trị thế giới:

• Sự sụp đổ của hệ thống thuộc địa: Các nước thuộc địa và phụ thuộc giành được độc lập, đánh dấu sự kết thúc của chế độ thực dân kéo dài hàng thế kỷ. Điều này làm suy yếu quyền lực của các đế quốc thực dân châu Âu như Anh, Pháp, Hà Lan, Bồ Đào Nha.

• Sự xuất hiện của nhiều quốc gia độc lập: Hàng loạt quốc gia mới ra đời, đặc biệt là ở châu Á và châu Phi, làm tăng số lượng các quốc gia có chủ quyền trong hệ thống quốc tế. Điều này thúc đẩy sự đa dạng về văn hóa, chính trị và kinh tế trên thế giới.

• Thay đổi cán cân quyền lực: Sự trỗi dậy của các quốc gia độc lập góp phần phá vỡ thế độc quyền của các nước phương Tây, đưa phong trào không liên kết và các liên minh quốc tế trở thành một lực lượng quan trọng trong chính trị toàn cầu.

• Thúc đẩy tiến trình dân chủ hóa quốc tế: Các nước mới độc lập đã đấu tranh cho quyền tự quyết, bình đẳng và công lý trên trường quốc tế, đóng góp vào sự phát triển của luật pháp quốc tế và tổ chức Liên Hợp Quốc.

Nhờ đó, thế giới chuyển từ hệ thống hai cực của các đế quốc sang một trật tự đa cực với sự tham gia tích cực của các nước đang phát triển.