Đọc đoạn trích và trả lời câu hỏi: Tứ thơ chính là hạt nhân kết cấu hình tượng thơ trữ tình

Trả lời Bài tập 9 trang 13 sbt Ngữ văn 11 Tập 1 sách Kết nối tri thức hay nhất, chi tiết sẽ giúp học sinh dễ dàng làm bài tập trong sách bài tập Ngữ văn 11.

1 1,016 30/11/2023

Trang trước

Trang sau

Giải SBT Ngữ văn 11 (Kết nối tri thức) Bài 2: Cấu tứ và hình ảnh trong thơ trữ tình

Bài tập 9 trang 13 SBT Ngữ Văn 11 Tập 1: Đọc đoạn trích và trả lời câu hỏi:

Tứ thơ chính là hạt nhân kết cấu hình tượng thơ trữ tình. Nó đứng ở vị trí trung tâm của quá trình sáng tạo thơ ca, chi phối sự liên kết tất cả các yếu tố của bài thơ lại thành một chỉnh thể thống nhất. Nó cấp cho cái “hỗn mang” của những rung động hay những “nỗi niềm tinh vân” (chữ dùng của Huy Cận) một trật tự, khiến chúng hoàn toàn có thể được phô bày bằng các phương tiện ngôn từ diễn ra trong thời gian, để thực sự trở thành những rung động thơ, nỗi niềm thơ. Tứ thơ quy định tính sáng tạo của hình tượng thơ, phân biệt hình tượng thơ mang tính cô đọng, khái quát, thấm đẫm cảm xúc và dồn nén suy nghĩ với những hình ảnh rời rạc, cá biệt của hiện thực khách quan. Trong sáng tác, người ta thường nói đến sự “loé sáng” của tứ thơ. Đúng hơn phải nói là sự “loé sáng” của tư duy nghệ thuật khi tứ thơ vụt đến. Quả là xét trên tổng thể, tứ thơ mang tính chất “khải thị”, giúp cho nhà thơ ngay lập tức trong một giây lát ngắn ngủi nào đó, nhận ra tính chất toàn vẹn của vấn đề, của sự vật, hiện tượng đang đối diện với mình và thách thức cảm xúc, suy nghĩ của mình. Sự “loé sáng” của tứ cũng đồng nghĩa với việc nhà thơ trong phút chốc tìm được con đường giải phóng những ý niệm của mình thoát khỏi tính trừu tượng để nó được hoá thân vào những hình ảnh tươi mới của hiện thực, và chính sự giải phóng này cũng tạo ra tiền đề quan trọng cho phép nhà thơ thực sự khám phá được mình – một sự khám phá được đặt ở trung tâm của mối liên hệ, tương tác giữa chủ quan và khách quan. Nói khái quát lại, tứ thơ chính là một sự phát hiện – phát hiện của nhà thơ về bản thân và về thế giới.

(Phan Huy Dũng, Tứ thơ như là hạt nhân kết cấu của hình tượng thơ trữ tình, tạp chí Diễn đàn Văn nghệ Việt Nam, số 10/1999, tr. 21 – 22)

Câu 1 trang 13 SBT Ngữ Văn 11 Tập 1: Tóm tắt nội dung chính của đoạn trích.

Trả lời:

Tóm tắt: Đoạn trích nói về vai trò quan trọng của tứ thơ: là hạt nhân kết cấu hình tượng thơ trữ tình. Tứ thơ chính là một phát hiện – phát hiện của nhà thơ về bản thân và về thế giới.

Câu 2 trang 13 SBT Ngữ Văn 11 Tập 1: Dựa vào ngữ cảnh của đoạn trích, hãy giải thích ý được biểu đạt trong câu: “Nó cấp cho cái “hỗn mang” của những rung động hay những “nỗi niềm tinh vân” (chữ dùng của Huy Cận) một trật tự, khiến chúng hoàn toàn có thể được phô bày bằng các phương tiện ngôn từ diễn ra trong thời gian, để thực sự trở thành những rung động thơ, nỗi niềm thơ.”.

Trả lời:

Tứ thơ giúp tổ chức của bài thơ thêm chặt chẽ, mọi yếu tố cấu tạo đều liên hệ mật thiết với nhau và đều hướng về một ý tưởng – hình ảnh trung tâm, rung động thơ, nỗi niềm thơ.

Câu 3 trang 13 SBT Ngữ Văn 11 Tập 1: Đoạn trích giúp bạn hiểu thêm gì về những thách thức mà nhà thơ phải vượt qua khi sáng tác một bài thơ cụ thể?

Trả lời:

Những thách thức: Cần phải nhận ra tính chất toàn vẹn của vấn đề, của sự vật hiện tượng đang đối diện với mình và thách thức cảm xúc suy nghĩ của mình. Hay nói gọn lại là cần nhận ra tứ thơ.

Câu 4 trang 13 SBT Ngữ Văn 11 Tập 1: Trình bày quan điểm của bạn trước những diễn giải về tứ thơ trong đoạn trích.

Trả lời:

Em đồng ý trước những diễn giải về tứ thơ. Tứ thơ đứng ở vị trí trung tâm của quá trình sáng tạo thơ ca, chi phối sự liên kết tất cả các yếu tố của bài thơ lại thành một chỉnh thể thống nhất.

Câu 5 trang 13 SBT Ngữ Văn 11 Tập 1: Phân tích liên kết trong đoạn trích.

Trả lời:

- Sử dụng phép thế “Tứ thơ” – “nó”.

- Sử dụng phép lặp “Tứ thơ”; “Nó”; “sự lóe sáng”.

- Dùng từ có nghĩa khẳng định ở câu cuối “Nói tóm lại”.

Xem thêm lời giải sách bài tập Ngữ Văn lớp 11 bộ sách Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:

Câu 1 trang 9 SBT Ngữ Văn 11 Tập 1: Trong nỗi nhớ của nhân vật trữ tình, “đồng”...

Câu 2 trang 9 SBT Ngữ Văn 11 Tập 1: Bạn có nhận xét gì về sự biến đổi của những hình ảnh...

Câu 3 trang 9 SBT Ngữ Văn 11 Tập 1: Hãy chọn phân tích một hình ảnh trong bài thơ đã để lại cho bạn ấn tượng sâu đậm nhất....

Câu 4 trang 9 SBT Ngữ Văn 11 Tập 1: Xác định mối liên hệ về nội dung giữa khổ thơ thứ 3 với các khổ thơ 10, 11....

Câu 5 trang 9 SBT Ngữ Văn 11 Tập 1: Nêu nhận xét khái quát của bạn về đặc điểm con người nhân vật...

Câu 6 trang 9 SBT Ngữ Văn 11 Tập 1: Trong bài thơ, những từ ngữ địa phương nào đã được sử dụng?...