Chuyên đề Địa lí 10 (Kết nối tri thức) Khái niệm Đô thị hóa

Giải bài tập Chuyên đề Địa lí 10 Phần 1: Khái niệm

Mở đầu trang 16 Chuyên đề Địa lí 10: Đô thị hóa là gì? Đô thị hóa ở các nước phát triển và các nước đang phát triển khác nhau như thế nào?

Trả lời:

* Khái niệm đô thị hóa:

- Theo nghĩa hẹp: Đô thị hóa là quá trình phát triển đô thị, với biểu hiện đặc trưng là tăng quy mô dân số và diện tích đô thị.

- Theo nghĩa rộng: Đô thị hóa không chỉ là quá trình tăng quy mô dân số đô thị và mở rộng diện tích đô thị, mà còn bao gồm cả những thay đổi về phân bố dân cư, cơ cấu dân số, cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động và trong lối sống, văn hóa, tổ chức không gian môi trường sống.

* Sự khác nhau giữa đô thị hóa ở các nước phát triển và các nước đang phát triển:

Tiêu chí	Các nước phát triển	Các nước đang phát triển
Đặc điểm đô thị hóa	- Đô thị hoá diễn ra sớm, gắn liền với công nghiệp hoá.- Số dân thành thị tăng nhưng tốc độ tăng dân số thành thị lại giảm.- Tỉ lệ dân thành thị cao nhưng không đều giữa các khu vực, các nước.- Số lượng đô thị tăng chậm hơn ở các nước đang phát triển	- Đô thị hoá diễn ra muộn và gắn liền với bùng nổ dân số và công nghiệp hóa.- Số dân thành thị tăng nhanh dẫn đến tốc độ tăng dân số thành thị cao- Tỉ lệ dân thành thị nhìn chung còn thấp và có sự khác biệt giữa các khu vực và các nước- Số lượng các đô thị và quy mô đô thị đều tăng nhanh.
Xu hướng đô thị hóa	- Số dân thành thị và tỉ lệ dân thành thị vẫn tăng nhưng với tốc độ chậm.- Quy mô dân số đô thị, nhất là siêu đô thị ít thay đổi.- Các đô thị mở rộng ra vùng ngoại ô.- Ưu tiên phát triển đô thị nhỏ và vừa, đô thị vệ tinh xung quanh các đô thị lớn.- Tái tạo đô thị theo hướng đô thị xanh.	- Tốc độ tăng dân số thành thị và tỉ lệ dân thành thị vẫn khá cao nhưng có xu hướng giảm dần.- Số lượng các đô thị lớn và các siêu đô thị vẫn tiếp tục tăng.- Trong tương lai, đô thị hóa cũng sẽ chuyển sang hướng phát triển các đô thị vệ tinh, đô thị vừa và nhỏ hiện đại hóa và hoàn thiện cơ sở hạ tầng đô thị.

1. Đô thị hóa

Câu hỏi trang 16 Chuyên đề Địa lí 10: Đọc thông tin trong mục 1, hãy trình bày khái niệm đô thị hóa.

Trả lời:

* Khái niệm đô thị hóa:

- Theo nghĩa hẹp: Đô thị hóa là quá trình phát triển đô thị, với biểu hiện đặc trưng là tăng quy mô dân số và diện tích đô thị.

- Theo nghĩa rộng: Đô thị hóa không chỉ là quá trình tăng quy mô dân số đô thị và mở rộng diện tích đô thị, mà còn bao gồm cả những thay đổi về phân bố dân cư, cơ cấu dân số, cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động và trong lối sống, văn hóa, tổ chức không gian môi trường sống.

2. Tỉ lệ dân thành thị

Câu hỏi trang 17 Chuyên đề Địa lí 10: Dựa vào thông tin mục 2 và hình 1, hãy:

- Nêu ý nghĩa của tỉ lệ dân thành thị.

- Nhận xét sự phân hóa về tỉ lệ dân thành thị của các nước, năm 2020.

Trả lời:

- Yêu cầu số 1: Ý nghĩa của tỉ lệ dân thành thị:

+ Tỉ lệ dân thành thị là chỉ báo về mức độ đô thị hóa của một quốc gia. Tỉ lệ dân thành thị lớn thường thể hiện mức độ đô thị hóa cao.

+ Tỉ lệ dân thành thị cho biết trình độ phát triển kinh tế - xã hội của một quốc gia. Những khu vực và các nước có tỉ lệ dân thành thị cao thường có hoạt động kinh tế và chất lượng cuộc sống của cư dân cao hơn.

- Yêu cầu số 2: Nhận xét sự phân hóa về tỉ lệ dân thành thị của các nước, năm 2020: Tỉ lệ dân thành thị năm 2020 có sự khác nhau giữa các khu vực và các nước, chủ yếu là sự phân hóa giữa các nước phát triển và các nước đnag phát triển.

+ Các nước phát triển như: Mỹ, Ca-na-da, Nhật Bản, Pháp, Thụy Điển và một số nước lớn như Bra-xin, Ác-hen-ti-na, Ô-xtrây-li-a có tỉ lệ dân thành thị cao nhất, chiếm trên 80% trở lên.

+ Một số nước có tỉ lệ dân đô thị cao từ 60% đến 80% là Nga, Trung Quốc,Cô-lôm-bi-a, Pê-ru, I-Ran,…

+ Một số nước có tỉ lệ dân đô thị khá cao đạt từ 40% - 60% là Thái Lan, In-đô-nê-xi-a, Ai Cập, Ca-dắc-xtan, Công-gô,…

+ Một số nước có tỉ lệ dân đô thị thấp nhất chỉ dưới 40% là Ấn Độ, Việt Nam, Lào, Mi-an-ma,…

Xem thêm lời giải bài tập Chuyên đề Địa lí lớp 10 Kết nối tri thức với cuộc sống hay, chi tiết khác:

II. Đô thị hóa ở các nước phát triển

III. Đô thị hóa ở các nước đang phát triển

IV. Tác động của đô thị ở các nước đang phát triển

I. Những vấn đề chung về báo cáo địa lí

II. Các bước viết báo cáo địa lí