TOP 10 mẫu Tóm tắt Huyện Trìa xử án hay, ngắn gọn - Chân trời sáng tạo

Tóm tắt Huyện Trìa xử án - Ngữ văn lớp 10 Chân trời sáng tạo

Bài giảng Ngữ văn 10 Huyện Trìa xử án - Chân trời sáng tạo

Tóm tắt Huyện Trìa xử án (mẫu 1)

Vợ chồng trùm sò bị mất đồ quý, nghi ngờ thị Hến ăn cắp đồ của gia đình mình nên quyết định kiện thị Hến ra quan trên xử phạt. Quan trên ở đây là huyện Trìa, một tên quan ham mê tiền bạc đút lót và sắc đẹp. Không ngờ, huyện Trìa lại say mê trước vẻ đẹp của thị Hến nên phán xử cho nàng vô tội cho dù sự việc chưa được nghiên cứu kĩ. Vợ chồng Trùm Sò đành phải ra về trong cay cú.

Tóm tắt Huyện Trìa xử án (mẫu 2)

“Huyện Trìa xử án” thuộc lớp XIII trong vở tuồng “Nghêu, Sò, Ốc, Hến” là một đoạn trích đặc sắc cả về nội dung lẫn nghệ thuật. Thông qua văn bản, tác giả dân gian muốn tố cáo, phê phán bọn tham quan, ô lại trong xã hội phong kiến. Đoạn trích đã kể lại cảnh xử án của tên Huyện Trìa nơi công đường.

Có thể thấy, nhân vật giữ chức vụ quan trọng trong bộ máy chính quyền. Trong lời khen của dân làng đã ẩn chứa sự mỉa mai, châm biếm đối với tên Huyện Trìa. Chuyện trai gái cũng thong thả, thư thái như việc làm quan. Chứng tỏ, tên tri huyện là một con người trăng hoa, phóng túng.

Huyện Trìa luôn tìm cách để đút lót bề trên. Chỉ cần có cơ hội thăng quan tiến chức thì hết bao nhiêu tiền hắn cũng sẽ lo. Kẻ làm quan tưởng chừng phải học hành, thi đậu danh bảng. Đến bây giờ, trí tuệ cũng như không.

Bộ mặt xấu xa, đê tiện của tên quan huyện được thể hiện rõ nhất qua cảnh xử án. Hắn phân xử bừa bãi, làm việc thiếu nghiêm minh. Khi nghe Thị Hến trình bày về tình cảnh của bản thân, thói háo sắc liền trỗi dậy. Hắn động lòng thương xót, một mặt thì tỏ vẻ nghiêm nghị “Cứ mực thẳng, cung cho ngay, bày cho thiệt/ Kẻo hai đàng cua nói có, vọ nói không”, mặt khác lại tạo điều kiện cho Thị Hến thoát tội.

Biết được Thị Hến chấp thuận với lời đề nghị của mình, tên Huyện Trìa liền kêu Đề Hầu làm tờ khai cho Thị Hến. Cuộc xử án kết thúc bằng việc vợ chồng Trùm Sò nhận tội, “lui về bổn quán”. Hắn tuyên án xằng bậy, không đúng tội trạng dù vật chứng, tang chứng rõ rành rành. Người có tội trong phút chốc vô tội, còn kẻ kêu cầu bỗng trở thành phạm nhân.

Trong cuộc xử án đầy bất công này, không thể không nhắc tới Thị Hến. Thị ta là người đàn bà góa bụa. Tính cách thì gian manh, chuyên “ăn không nói có”. Rõ ràng, Thị Hến đã tiêu thụ vật phẩm ăn trộm nhưng trước mặt Huyện Trìa lại chối bay chối biến.

Nếu như Huyện Trìa đại diện cho những kẻ thống trị, gian ác thì vợ chồng Trùm Sò lại đại diện cho những người dân “thấp cổ bé họng”. Mặc dù là người bị hại nhưng vợ chồng Trùm Sò không những không đòi được của đã mất mà còn bị kết tội ức hiếp quả phụ. Cuối cùng, họ không thể làm gì khác ngoài việc chấp nhận.

Tóm tắt Huyện Trìa xử án (mẫu 3)

Đoạn trích này kể lại một cảnh làm việc nơi huyện đường, xoay quanh cuộc kiện tụng liên quan đến vụ kiện giữa Thị Hến và vợ chồng Trùm Sò. Vợ chồng trùm sò kiện Thị Hến lên quan trên vì nghi ngờ ăn cắp đồ của gia đình mình. Tuy nhiên Huyện Trìa quan xử án lại là tên quan mê tiền bạc, sắc đẹp, nên Thị Hến đã thắng kiện.

Tóm tắt Huyện Trìa xử án (mẫu 4)

Nghêu, Sò, Ốc, Hến (khuyết danh) là vở tuồng đặc sắc về nội dung và nghệ thuật, đậm chất dân gian, tiêu biểu cho tuồng đồ. Tác phẩm gồm màn giáo đầu và 19 lớp, có thể tóm tắt như sau.

Trần Ốc, một gã kẻ trộm, nhờ thầy bói là Lữ Ngao gieo quẻ chỉ hướng vào ăn trộm nhà Trùm Sò – một trọc phú trong vùng. Ốc đêm của trộm được bán cho Thị Hến, một gái góa trẻ đẹp, ma mãnh. Trùm Sò báo với lí trưởng (Lý Hà), thuê phù thuỷ dùng bùa phép tìm kẻ gian.

Thị Hến làm cho cả quận huyện (Huyện Trìa) lẫn Đề Hầu mê mệt nhan sắc của mình. Thị được tha bổng, Trùm Sò không lấy lại được tài sản mất cắp. Kết thúc vở tuồng là màn kịch khôi hài do Thị Hến bày ra, lần lượt đưa Sư Nghêu, Huyện Trìa, Đề Hầu vào tròng, lật tẩy bản chất của gã thầy tu hổ mang và thầy trò hai tên chức dịch mê gái.

Vở tuồng này có nhiều dị bản. Các dị bản khác nhau về tổng số lớp tuồng, về số nhân vật và vai trò hành động của các nhân vật trong tác phẩm. Chẳng hạn, bản in của Nhà hát tuồng Đào Tấn, 1967, chỉ có 15 lớp. Một số dị bản khác không có nhân vật Sư Nghêu, và trong lớp kết thúc tác phẩm ba kẻ mắc lỡm Thị Hến là Lí Hà, Đề Hầu, Huyện Trìa, có màn xuất hiện của ba bà vợ táo tợn, hung dữ,…

Bản tóm tắt trên đây dựa vào văn bản in trong Tổng tập Văn học Việt Nam (trọn bộ 42 tập), tập 12, Trung tâm Khoa học Xã hội và Nhân văn Quốc gia, NXB Khoa học Xã hội, 2000.

Huyện Trìa xử án là lớp XIII trong Nghêu, Sò, Ốc, Hến. Nhan đề văn bản do người biên soạn đặt.

Tóm tắt Huyện Trìa xử án (mẫu 5)

Loại hình nghệ thuật nào cũng có sức mạnh kì diệu ấy và nghệ thuật Tuồng cũng vậy. Là một trong những hình thức nhạc kịch phổ biến và được yêu thích tại Việt Nam, Tuồng ngày càng khẳng định được sức ảnh hưởng và hơn hết là khẳng định được giá trị đối với đời sống. Thật thiếu sót khi ta bỏ lỡ vở Tuồng “Nghêu, Sò, Ốc, Hến” đặc biệt là phân đoạn “Huyện Trìa xử án” đã làm nổi bật lên giọng điệu mỉa mai, châm biếm đối với những điều xấu xa.

Vở Tuồng là một chuỗi những sự việc dở khóc dở cười khi Trần Ốc, một gã kẻ trộm, nhờ thầy bói là Lữ Ngao gieo quẻ chỉ hướng vào ăn trộm nhà Trùm Sò – một trọc phú trong vùng. Ốc đem của trộm được bán cho Thị Hến, một gái goá trẻ đẹp, ma mãnh. Trùm Sò báo với lí trưởng, thuê phù thuỷ dùng bùa phép tìm kẻ gian.

Một tên gia định của Thị Hến, vì bất bình với cách đối xử cay nghiệt của Thị Hến, đã có lời nói hớ hênh, khiến tang vật do Ốc lấy cắp từ nhà Trùm Sò bị phát giác. Lí Hà giam giữ Thị Hến cùng tang vật. Đề Hầu xuất hiện, thấy Thị Hến xinh đẹp, có ý bênh vực thị. Sau đó, cả bọn bị giải lên huyện để quan xét xử. Thị Hến làm cho cả quan huyện lẫn Đề Hầu mê mệt nhan sắc của mình. Thị được tha bổng, Trùm Sò không lấy lại được tài sản mất cáp.

Kết thúc là màn kịch rất khôi hài do Thị Hến bày ra, lần lượt đưa Thầy Nghêu, Huyện Trìa, Đề Hầu vào tròng, lật tẩy bản chất của gã thầy tu và thầy trò hai tên chức dịch mê gái.

Phân đoạn “Huyện Trìa xử án” sáng lên với những câu chuyện trong đời sống thường nhật của nhân dân, tinh thần phê phán những thói hư tật cấu trong xã hội phong kiến thời xưa, đặc biệt là sự bất công trong vấn đề xử án của quan lại.

Tác giả tác phẩm: Huyện Trìa xử án - Ngữ văn 10

I. Tác giả

- Khuyết danh

II. Tác phẩm Huyện Trìa xử án

1. Thể loại: Tuồng hài

2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:

Đoạn trích “Huyện Trìa xử án” được trích trong vở tuồng nổ tiếng “Ngao, Sò, Ốc, Hến”

3. Phương thức biểu đạt: Tự sự

4. Tóm tắt tác phẩm Huyện Trìa xử án

Vợ chồng trùm sò kiện thị Hến lên quan trên vì nghi ngờ ăn cắp đồ của gia đình mình. Tuy nhiên huyện Trìa quan xử án lại là tên quan mê tiền bạc, sắc đẹp, nên thị Hến đã thắng kiện.

5. Bố cục tác phẩm Huyện Trìa xử án

- Từ đầu ... bày thiệt nào: Nhân vật huyện Trìa

- Còn lại: Quá trình xử án

7. Giá trị nội dung tác phẩm Huyện Trìa xử án

- Phơi bày bộ mặt xấu xa của tên quan huyện Trìa

8. Giá trị nghệ thuật tác phẩm Huyện Trìa xử án

- Nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc.

- Tình huống độc đáo

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Huyện Trìa xử án

1. Nhân vật huyện Trìa

- “Tri huyện Trìa là mỗ

Nội hạt tiếng khen khen ra

Cầm Đường ngày tháng vào ra

Hoa nguyệt hôm nay thông thả”

- “Hễ đi mỗ cả tiếng run en

Ngồi lại đó tấc lòng buồn bực”

- “Quan ở trên dù cú hay cò

Đồ hành khiển nhiều mâm cũng đặng”

- “Em phải năng lên hầu quan

Thời ai dám nói vu họa”

à Từ những lời bàng thoại, đối thọai của Huyện Trì ta có thể thấy ông ta là một người ham hư vinh '' Chỗ nào nhắm tốt tiền tốt bạc/ Đỗ hành khiến nhiều mâm cũng đặng''. Không chỉ thế còn là một kẻ tự cao ''Cao tài tật túc/Tiên đắc hữu tiền'' nhưng đồng thời cũng sợ vợ ''Giận mụ huyện hay ghen/ Hễ đi mô cả tiếng run en''

2. Kết quả phiên tòa

- Thị Hến được tha bổng trong khi Trùm Sò không lấy lại được của cải đã mất.

- Huyện Trìa xử án dựa vào tham mê, dục vọng với Thị Hến còn Trùm Sò chỉ biết than trời trong sự bất lực tuân theo phán quyết.

à Một kết quả không hề có sự công bằng, liêm chính mà chỉ có ham mê, cảm tính, tự ý quyết định

Nội dung chính Huyện Trìa xử án

Vợ chồng trùm sò kiện thị Hến lên quan trên vì nghi ngờ ăn cắp đồ của gia đình mình. Tuy nhiên huyện Trìa quan xử án lại là tên quan mê tiền bạc, sắc đẹp, nên thị Hến đã thắng kiện.

Bố cục Huyện Trìa xử án

- Phần 1: Từ đầu ... bày thiệt nào: Nhân vật huyện Trìa

- Phần 2: Còn lại: Quá trình xử án

Xem thêm các bài Tóm tắt Ngữ văn lớp 10 sách Chân trời sáng tạo hay, ngắn gọn khác:

Tóm tắt Đàn ghi-ta phím lõm trong dàn nhạc cải lương

Tóm tắt Xã Trưởng – Mẹ Đốp

Tóm tắt Huyện Trìa, Đê Hầu, Thầy Nghêu mắc lỡm Thị Hến (tuồng đồ)

Tóm tắt Chiếc lá đầu tiên

Tóm tắt Tây Tiến