TOP 22 mẫu Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí (2023) mới nhất

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9

Bài giảng Ngữ Văn 9 Hoàng Lê nhất thống chí

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 1)

Được tin báo quân thanh vào thăng Long, Bắc Bình Vương rất giận, liền họp các tướng sĩ rồi tế cáo trời đất, lên ngôi Hoàng đế, hạ lệnh xuất quân ra bắc, thân chinh cầm quân, vừa đi vừa tuyển quân lính. ngày ba mươi tháng chạp, đến núi Tam Điệp, vua mở tiệc khao quân, hẹn mùng bảy năm mới vào thành Thăng Long mở tiệc ăn mừng. Bằng tài chỉ huy thao lược của Quang Trung, đạo quân của Tây Sơn tiến lên như vũ bão, quân giặc thua chạy tán loạn.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 2)

Tôn Sĩ Nghị hứa với Lê Chiêu Thống rằng sẽ diệt sạch đạo quân Tây Sơn. Nhưng Lê Chiêu Thống lại rất lo sợ trước đạo quân ấy, bèn cầu cứu nhà Thanh. Nghe tin đó, Nguyễn Huệ vô cùng tức giận, lập tức lên ngôi vua, lấy hiệu là Quang Trung sau đó đưa quân ra Nghệ An, mở cuộc duyệt binh lớn rồi tiến quân ra Bắc. Ngày 30 tháng Chạp, nghĩa quân hội tại Tam Điệp. Rạng sáng mùng 3 Tết chiếm được đồn Hà Hồi, tiếp tục tiến vào Ngọc Hồi. Vua Quang Trung nhìn ra nhân tài là Ngô Thì Nhậm, bèn giao cho nhiệm vụ hòa hiếu giữa hai nước cho ông. Nghĩa quân Tây Sơn đã đánh vào thành Thăng Long. Tôn Sĩ Nghị khi ấy sợ mất mật, vua Lê cùng thái hậu sợ hãi bỏ trốn khỏi kinh thành.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 3)

Khi Quang Trung – Nguyễn Huệ kéo quân ra Bắc lần thứ hai để bắt Vũ Văn Nhậm, sợ thanh thế Tây Sơn, sau khi Nguyễn Huệ đã rút về Phú Xuân, vua Lê Chiêu Thống sợ hãi sang cầu cứu triều đình Mãn Thanh. Giặc Thanh ồ ạt kéo sang, nhân cơ hội này muốn thôn tính nước ta làm quận, huyện. Được tin, vua Quang Trung rất giận, bèn bàn bạc với tướng sĩ, sắp sẵn kế hoạch tiến đánh, mở cuộc duyệt binh, đích thân an ủi và kêu gọi binh sĩ đoàn kết đánh đuổi giặc ngoại xâm.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 4)

Được tin báo quân thanh vào thăng Long, Bắc Bình Vương rất giận, liền họp các tướng sĩ rồi tế cáo trời đất, lên ngôi Hoàng đế, hạ lệnh xuất quân ra bắc, thân chinh cầm quân, vừa đi vừa tuyển quân lính. ngày ba mươi tháng chạp, đến núi Tam Điệp, vua mở tiệc khao quân, hẹn mùng bảy năm mới vào thành Thăng Long mở tiệc ăn mừng. Bằng tài chỉ huy thao lược của Quang Trung, đạo quân của Tây Sơn tiến lên như vũ bão, quân giặc thua chạy tán loạn.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 5)

Lo sợ trước sự lớn mạnh không ngừng của nghĩa quân Tây Sơn, Lê Chiêu Thống hèn hạ cầu cứu nhà Thanh. Tôn Sĩ  Nghị dẫn 20 vạn quân Thanh vào Thăng Long mà không mất một mũi tên hòn đạn nên rất kiêu căng tự đắc. Tôn Sĩ Nghị hứa với Lê Chiêu Thống mùng 6 sẽ làm cỏ quân Tây Sơn. Tướng Lân và Sở theo kế của Ngô Thì Nhậm rút về Tam Điệp ,mặt khác sai Văn Tuyết đi báo tin cho Bắc Bình Vương ở kinh đô Huế. Nghe tin đó, Nguyễn Huệ vô cùng tức giận và lập tức lên ngôi vua lấy hiệu là Quang Trung. Xuất quân ngày 25 thì 29 đến Nghệ An. Tại đây Quang Trung chiêu lính cứ 3 suất đinh thì lấy 1 suất lính, chẳng mấy chốc đã được một đội quân tinh nhuệ. Nhà vua chia quân thành 5 đạo và đọc hịch dụ binh. 30 tháng chạp nghĩa quân hội tại Tam Điệp, trách phạt tướng bại trận nhưng nhà vua không quên động viên, khích lệ lòng quân. Tại Tam Điệp, Quang Trung đã nhìn thấu vận nước 10 năm sau và nhìn ra nhân tài Ngô Thì Nhậm giao trọng trách hòa hiếu giữa hai nước cho ông .Vua cho quân ăn tết trước, hẹn mùng 7 ca khúc khải hoàn. Tôn Sĩ Nghị sợ mất mật ngựa không kịp đóng yên người ko kịp mặc áo giáp chạy về Phương Bắc.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 6)

Hoàng Lê nhất thống chí là cuốn lịch sử chương hồi của một số tác giả trong Ngô gia văn phái. Tác phẩm đã khái quát một giai đoạn lịch sử với bao biến cố dữ dội đẫm máu từ khi Trịnh Sâm lên ngôi chúa đến khi Gia Long chiếm Bắc Hà (1868 – 1802) như: loạn kiêu binh, triều Lê Trịnh sụp đổ, Nguyễn Huệ đại phá quân Thanh, Gia Long lật đổ triều đại Tây Sơn…

Sự sụp đổ không thể cưỡng nổi của triều đại Lê Trịnh và khí thế sấm sét của phong trào nông dân Tây Sơn là hai nội dung lớn được phản ánh qua Hoàng Lê nhất thống chí. Đặc biệt Hồi thứ mười bốn đã thể hiện một cách hào hùng sức mạnh quật khởi của dân tộc trước thù trong giặc ngoài và khắc họa hình tượng Nguyễn Huệ, người anh hùng dân tộc đã làm nên chiến công Đống Đa bất tử.

Được tin báo quân thanh vào thăng Long, Bắc Bình Vương rất giận, liền họp các tướng sĩ rồi tế cáo trời đất, lên ngôi Hoàng đế, hạ lệnh xuất quân ra bắc, thân chinh cầm quân, vừa đi vừa tuyển quân lính. ngày ba mươi tháng chạp, đến núi Tam Điệp, vua mở tiệc khao quân, hẹn mùng bảy năm mới vào thành Thăng Long mở tiệc ăn mừng.

Bằng tài chỉ huy thao lược của Quang Trung, đạo quân của Tây Sơn tiến lên như vũ bão, quân giặc thua chạy tán loạn. Tôn Sĩ Nghị sợ mất mật, ngựa không kịp đóng yên, người không kịp mặc áo giáp, chuồn thẳng về biên giới phía bắc, khiến tên vua bù nhìn Lê Chiêu Thống cũng phải chạy tháo thân.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 7)

Lo sợ quân Tây Sơn kéo quân ra Bắc để bắt Vũ Văn Nhậm, vua Lê Chiêu Thống cầu cứu quân Thanh. Triều đình nhà Thanh nhân cơ hội đó kéo quân sang với mong muốn thôn tính nước ta. Được tin, Quang Trung bàn bạc với tướng sĩ, chuẩn bị kế sách tiến đánh quân Thanh.

Được tin báo quân Thanh vào Thăng Long, Bắc Bình Vương (Nguyễn Huệ) liền họp các tướng sĩ tế cáo trời đất lên ngôi hoàng đế, hạ lệnh xuất quân ra Bắc. Ông thân hành vừa đi vừa tuyển lính. Ngày 30 tháng chạp đến Tam Điệp, vua đã mở tiệc khao quân và đến mùng 7 năm mới sẽ vào thành Thăng Long.

Với sự chỉ huy tài giỏi của Quang Trung, quân Tây Sơn hành binh thần tốc, đánh đâu thắng đó. Mồng 3 Tết diệt đồn Hà Hồi. Trưa mồng 5, Quang Trung tiến quân giải phóng Thăng Long. Quân giặc thảm bại, Tôn Sĩ Nghị khiếp vía trốn về nước. Lũ quân tướng theo chủ tranh nhau vượt cầu sang sông, cầu gãy hàng ngàn tên giặc chết đuối.

Tổng đốc của giặc là Tôn Sĩ Nghị nghe tin cấp báo liền tìm cách trốn về nước. Vua Lê đang ở trong điện, nghe tin vội vã cùng tùy tùng đưa Thái Hậu ra ngoài thì gặp Tôn Sĩ Nghị cũng đang chạy trốn trong tình cảnh thê thảm. Nghĩa quân Tây Sơn đại thắng trước quân Thanh.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 8)

Ngày 20 tháng 11 năm Mậu Thân, được tin quân Thanh tiến vào đánh chiếm Thăng Long, Bắc Bình Vương giận lắm, mở cuộc họp các tướng sĩ và quyết định tự mình ra trận. Nhưng nghe lời khuyên có lí của mọi người, Bắc Bình Vương liền làm lễ để tế cáo trời đất và lên ngôi Hoàng Đế, sau đó hạ lệnh xuất quân ra bắc vào ngày 25 tháng chạp năm Mậu Thân.

Vua Quang Trung tự mình đốc thúc đại binh, vừa đi vừa tuyển thêm quân. Các sự kiện diễn ra liên tục từ ngày 29 (đoàn quân đến Nghệ An, sau đó là Tam Điệp). Tiếp đó vào ngày 30 tháng Chạp, bữa tiệc khao quân được tổ chức và Vua Quang Trung dự định là mùng 7 năm mới sẽ vào Thăng Long mở tiệc ăn mừng. Vua Quang Trung đứng đầu, chỉ huy sáng suốt cùng với đoàn binh tinh nhuệ đi đến đâu, giặc chạy tán loạn đến đó. Sức mạnh của đội quân ngày càng lan rộng, khiến nhiều đội quân trấn thủ của giặc phải xin hàng.

Vào lúc chiến đấu với quân Thanh, sự quyết liệt và tài giỏi của quân lính Vua Quang Trung, làm quân Thanh không chống cự nổi, bỏ chạy tán loạn, giày xéo lên nhau mà chết. Tên Sầm Nghi thắt cổ chết, quan Thanh đại bại. Ở Phía Đông, quân Thanh tìm cách chạy trốn. Đội quân tiếp tục tiến vào Thành Thăng Long, Tôn Sĩ Nghị sợ mất mặt, Vua Lê, quân lính tranh nhau bỏ chạy.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 9)

Hình tượng người anh hùng Quang Trung xuất hiện nổi bật trong đoạn trích Hồi thứ mười bốn Hoàng Lê nhất thống chí với sự sáng suốt, quyết đoán, tài trí, uy dũng, được miêu tả ở cách ứng xử, lời nói, mệnh lệnh, hành động trong nhiều tình huống khác nhau.

Lê Chiêu Thống lại rất lo sợ trước đạo quân Tây Sơn, bèn cầu cứu nhà Thanh, được cơ hội đó quân Thanh tiến vào kinh thành Thăng Long với âm mưu thôn tính nước ta. Nghe tin đó, Nguyễn Huệ vô cùng tức giận, lập tức lên ngôi vua, lấy hiệu là Quang Trung sau đó đưa quân ra Nghệ An, mở cuộc duyệt binh lớn rồi tiến quân ra Bắc. Ngày 30 tháng Chạp, nghĩa quân hội tại Tam Điệp.

Rạng sáng mùng 3 Tết chiếm được đồn Hà Hồi, tiếp tục tiến vào Ngọc Hồi. Vua Quang Trung nhìn ra nhân tài là Ngô Thì Nhậm, bèn giao cho nhiệm vụ hòa hiếu giữa hai nước cho ông. Tôn Sĩ Nghị cùng vua tôi nhà Lê vẫn mải mê ăn Tết mà không biết rằng nghĩa quân Tây Sơn đã đánh vào thành Thăng Long. Tôn Sĩ Nghị khi ấy sợ mất mật, vua Lê cùng thái hậu sợ hãi bỏ trốn khỏi kinh thành.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 10)

Quân Thanh do Tôn Sĩ Nghị cầm đầu kéo quân vào Thăng Long, định thôn tính nước ta. Bắc Bình Vương nhận được tin cấp báo từ tướng Ngô Văn Sở, lập tức lên ngôi vua, chiêu dụ vạn quân để tiêu diệt quân giặc. Ông chọn thời điểm Tết Nguyên đán để tấn công, mượn thời cơ khi quân giặc mải mê ăn Tết mà không kịp chuẩn bị, trở tay không kịp.

Lên đường từ Nghệ An đến tối ngày 30 tháng Chạp nghĩa quân Tây Sơn đã hội tại dãy núi Tam Điệp, sau đó đội quân thần tốc của vua Quang Trung đến được Thăng Long vào nửa đêm mùng 3 Tết, đánh chiếm thành công đồn Hà Hồi, sau đó tiến vào Ngọc Hồi. Nghĩa quân Tây Sơn thắng lợi hoàn toàn còn Tôn Sĩ Nghị cùng vua tôi Lê Chiêu Thống phải bỏ chạy về phương Bắc.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 11)

Nhận được tin báo Tôn Sĩ Nghị định diệt cỏ đội quân Tây Sơn, Bắc Bình Vương lập tức lên ngôi hoàng đế, lấy hiệu là Quang Trung. Ông mở cuộc duyệt binh lớn, cứ 3 suất đinh thì lấy 1 suất lính, chiêu mộ được cả một đội quân hùng hậu. Sau đó, nhà vua đọc bài Hịch để khơi dậy lòng quân.

Nhà vua chia quân thành 5 đạo, hẹn 30 tháng Chạp hội tụ tại Tam Điệp. Khi ấy, tướng của ông là Ngô Văn Sở bại trận nhưng nhà vua không hề trách phạt mà lại động viên, khích lệ tinh thần binh lính, khiến cho ai nấy đều cảm phục.

Nửa đêm ngày mùng 3 Tết Kỉ Dậu, khi quân Thanh còn đang mải mê ăn Tết thì nghĩa quân của Quang Trung đã đánh vào đồn Hà Hồi, sau đó tiến đến Ngọc Hồi khiến cho quân giặc không kịp trở tay mà bỏ chạy toán loạn. Tôn Sĩ Nghị và vua tôi nhà Lê phải nhận cái kết bi thảm.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 12)

Khi Quang Trung – Nguyễn Huệ kéo quân ra Bắc lần thứ hai để bắt Vũ Văn Nhậm, sợ thanh thế Tây Sơn, sau khi Nguyễn Huệ đã rút về Phú Xuân, vua Lê Chiêu Thống sợ hãi sang cầu cứu triều đình Mãn Thanh. Giặc Thanh ồ ạt kéo sang, nhân cơ hội này muốn thôn tính nước ta làm quận, huyện. Được tin, vua Quang Trung rất giận, bèn bàn bạc với tướng sĩ, sắp sẵn kế hoạch tiến đánh, mở cuộc duyệt binh, đích thân an ủi và kêu gọi binh sĩ đoàn kết đánh đuổi giặc ngoại xâm.

Quang Trung mở tiệc khao quân, chia quân thành 5 đạo, thân hành cầm quân ra trận, tối 30 tết lên đường, hẹn ngày mồng 7 tết sẽ mở tiệc ăn mừng thắng lợi ở kinh thành Thăng Long. Quân Tây Sơn ra đến sông Gián, quân giặc trấn thủ ở đó tan vỡ, toán quân Thanh đi do thám bị bắt sống hết. Nửa đêm mồng 3 tết Kỉ Dậu (1789), vua Quang Trung tới Hà Hồi, Thượng Phúc, lặng lẽ vây kín thành. Quân giặc bấy giờ mới biết, rụng rời sợ hãi xin hàng.

Mờ sáng ngày mồng 5 tết, quân Tây Sơn dàn trận “chữ nhất” tiến sát đồn Ngọc Hồi. Quân Thanh chống cự không nổi, bỏ chạy tán loạn, giẫm đạp lên nhau mà chết. Tướng giặc là Sầm Nghi Đống phải thắt cổ tự tử. Phía đông thành Thăng Long, vua Quang Trung nghi binh dồn giặc xuống đầm Mực, cho voi giày đạp khiến quân giặc kinh hồn bạt vía, chết như ngả rạ.

Giữa trưa hôm ấy, quân Tây Sơn tới thành Thăng Long. Tổng đốc Tôn Sĩ Nghị đang vui yến tiệc, nghe tin cấp báo, sợ mất mật. Tướng sĩ chen chúc, giẫm đạp lên nhau chạy trốn về nước. Vua Lê Chiêu Thống cũng hốt hoảng chạy trốn sang Trung Quốc. Quân Tây Sơn toàn thắng trước sự đại bại của quân Thanh.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 13)

Hoàng Lê nhất thống chí là một tác phẩm viết bằng chữ Hán ghi chép về sự thống nhất của vương triều nhà Lê vào thời điểm Tây Sơn diệt Trịnh, trả lại Bắc Hà cho vua Lê. Tác phẩm không chỉ dừng lại ở sự thống nhất của vương triều nhà Lê mà còn được viết tiếp, tái hiện một giai đoạn lịch sử đầy biến động của xã hội phong kiến Việt Nam vào 30 năm cuối thế kỉ 18 và mấy năm đầu thế kỉ 19. Cuốn tiểu thuyết bao gồm 17 hồi

Đoạn trích hồi thứ 14 đã đưa đến những khắc họa đặc sắc về hình tượng vua Quang Trung cùng sự thảm bại của quân tướng nhà Thanh cùng số phận bi đát của vua tôi Lê Chiêu Thống. Với quan điểm lịch sử đúng đắn và niềm tự hào dân tộc, các tác giả đã tái hiện chân thực hình ảnh người anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ qua chiến công thần tốc đại phá quân Thanh, sự thảm bại của quân tướng nhà Thanh và số phận bi đát của vua tôi Lê Chiêu Thống.

Nghe tin cấp báo Quân Thanh đã đến Thăng Long và vua Lê đã thụ phong, Nguyễn Huệ cho đắp đàn trên núi Bân, tế cáo trời đất, lên ngôi hoàng đế, lấy hiệu là Quang Trung, rồi tích tốc hạ lệnh xuất quân. Hôm ấy là nhằm ngày 25 tháng Chạp năm Mậu Thân (1788)

Ngày 29 tháng Chạp, Quang Trung cũng đại bình thủy bộ ra đến Nghệ An. Đầu tiên, Quang Trung xin ý kiến của La Sơn Phu từ Nguyễn Thiếp. Sau đó, kén thêm lính mới được hơn một vạn quân tinh nhuệ. Số lính cũ chia làm bốn doanh; tiền, hậu, tả, hữu; số lính mới làm trung quân. Quang Trung cưỡi voi ra yên ủi quân lính, kêu dụ họ đồng tâm hiệp lực đánh giặc.

Ngày 30 tháng Chạp, Quang Trung mở tiệc khao quân, sửa lễ cúng Tết, đến tối 30 lập tức lên đường. Nửa đêm ngày mùng 3 tháng Giêng năm Kỉ Dậu (1789) quân Quang Trung vây kín làng Hà Hồi, rồi bắc loa truyền gọi, tiếng quân lính thay phiên nhau dạ ran nghe như có hơn vài vạn người. Quân Thanh sợ hãi xin hàng.

Mờ sáng mùng 5, Quang Trung tiến quân sát đồn Ngọc Hồi, nhờ 60 tấm ván ghép với rơm dấm nước, dành hình chữ “nhất” mà quân Thanh nổ súng bắn ra không trúng người nào cả. Nhân có gió Bắc, quân Thanh bèn phun khói mù mịt, trời bỗng đổi gió Nam, thành ra quân Thanh lại tự làm hại mình. Những người cầm binh khí theo sau nhất tề xông tới, quân Thanh đại bại.

Tên Thái thú Điền Châu Sầm Nghi Đống thắt cổ tự tử. Tôn Sĩ Nghị sợ mất mật, ngựa không kịp đóng yên, chuồng trước. Bọn quân sĩ giẫm đạp lên nhau mà chạy, chết đến vạn người. Bọn vua tôi Lê Chiêu Thống cuống quýt chạy gấp lên cửa ải, nhìn nhau than thở chảy nước mắt

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 14)

Lo sợ trước sự lớn mạnh không ngừng của nghĩa quân Tây Sơn, Lê Chiêu Thống hèn hạ cầu cứu nhà Thanh. Tôn Sĩ Nghị dẫn 20 vạn quân Thanh vào Thăng Long mà không mất một mũi tên hòn đạn nên rất kiêu căng tự đắc. Tôn Sĩ Nghị hứa với Lê Chiêu Thống mùng 6 sẽ làm cỏ quân Tây Sơn.

Tướng Lân và Sở theo kế của Ngô Thì Nhậm rút về Tam Điệp, mặt khác sai Văn Tuyết đi báo tin cho Bắc Bình vương ở kinh đô Huế. Nghe tin đó, Nguyễn Huệ vô cùng tức giận và lập tức lên ngôi vua lấy hiệu là Quang Trung.

Xuất quân ngày 25 thì 29 đến Nghệ An. Tại đây Quang Trung chiêu lính cứ 3 suất đinh thì lấy 1 suất lính chẳng mấy chốc đã được một đội quân tinh nhuệ. Nhà Vua chia quân thành 5 đạo và đọc hịch dụ binh. 30 tháng chạp nghĩa quân hội tại Tam Điệp, trách phạt tướng bại trận nhưng nhà vua không quên động viên, khích lệ lòng quân.

Tại Tam Điệp, Quang Trung đã nhìn thấu vận nước 10 năm sau và nhìn ra nhân tài Ngô Thì Nhậm giao trọng trách hòa hiếu giữa hai nước cho ông. Vua cho quân ăn tết trước, hẹn mùng 7 ca khúc hải hòan. Rạng sáng mùng 3 tết, đọa quân tiến sát và diệt gọn đồn Hà Hồi, tiếp tục mùng 5 tết tiến đến đồn Ngọc Hồi tiến vào Thăng Long mà quân Thanh vẫn không hề biết, nghĩa quân đại thắng.

Lại nói về Tôn Sĩ Nghị và vua tôi nhà Lê, chúng đón tết mà không hề hay biết sự vũ bão của quân Tây Sơn. Tôn Sĩ Nghị sợ mất mật ngựa không kịp đóng yên, người không kịp mặc áo giáp chạy về Phương Bắc. Đám tàn quân chạy theo làm gẫy cầu phao rồi rơi xuống tắc nghẽn sông Nhị Hà. Vua Lê sợ hãi đưa thái hậu cùng tùy tùng bỏ chốn cướp cả thuyền của dân, đuổi kịp Tôn Sĩ Nghị nước mắt lã chã rơi vô cùng thê thảm.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 15)

Đọc Hồi thứ mười bốn (Hoàng Lê nhất thống chí) ta càng thấu rõ tim đen quân xâm lược phương Bắc, âm mưu của thiên triều và bộ mặt dơ bẩn của bọn Việt gian bán nước. Ta càng thêm tự hào về truyền thống yêu nước, anh hùng của dân tộc ta, vô cùng kính phục và biết ơn Nguyễn Huệ, nhà quân sự thiên tài của Đại Việt.

Nguyễn Huệ nhận được tin báo quân Thanh kéo vào nước ta, vô cùng tức giận, lập tức lên ngôi vua, lấy hiệu là Quang Trung. Ông cùng nghĩa quân Tây Sơn vào Nghệ An, mở cuộc tuyển quân, chiêu dụ được thêm 1 vạn quân lính, kéo quân ra Bắc đánh bại kẻ thù. Nhờ vào sự chỉ huy tài giỏi, sự tính toán khôn khéo của nhà vua, nghĩa quân đã đánh thắng được quân địch, chiếm đồn Hà Hồi vào nửa đêm ngày mùng 3 Tết Kỉ Dậu. Sau đó, nghĩa quân tiếp tục tiến vào Ngọc Hồi, đánh chiếm thành Thăng Long mà quân giặc không hề hay biết.

Bằng sự chỉ huy tài tình của Quang Trung, đạo quân Tây Sơn tiến lên như vũ bão, quân giặc chạy toán loạn, Tôn Sĩ Nghị sợ mất mật cùng tua quan bù nhìn Lê Chiêu Thống chạy về biên giới phía Bắc thoát thân.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 16)

Nguyễn Huệ nghe tin quân Thanh đến Thăng Long giận lắm liền họp các tướng sĩ định thân chinh cầm quân đi ngay. Tướng sĩ xin Bắc Bình Vương lên ngôi để làm yên lòng người. Nguyễn Huệ cho đắp đàn trên núi tế cáo trời đất lên ngôi Hoàng đế lấy niên hiệu là Quang Trung. Ngày 25 tháng Chạp năm Mậu Thân hạ lệnh xuất quân.

Đến Nghệ An, Quang Trung cho tuyển thêm hơn 1 vạn lính mở cuộc duyệt binh. Đến Tam Điệp mở tiệc khao quân, chia quân sĩ làm 5 đạo. Đúng tối 30 tết lập tức lên đường. Trên đường tiến quân ra Bắc, những toán quân Thanh do thám bị bắt sống.

Ngày 03 tháng giêng năm Kỉ Dậu, đồn Hà Hồi bị hạ. Mờ sáng ngày 05 tiến đánh đồn Ngọc Hồi. Quân Thanh đại bại. Thái thú Sầm Nghi Đống thắt cổ tự vẫn. Tôn Sĩ Nghị hoảng hốt cuống cuồng chạy mất mật. Quân Thanh tranh nhau qua cầu tháo chạy rơi xuống nước nhiều không kể xiết. Vua tôi Lê Chiêu Thống dìu dắt nhau chạy trốn sang đất Bắc.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 17)

Hoàng Lê nhất thống chí miêu tả khoảng hơn 30 năm cuối thế kỷ 18, từ khi Trịnh Sâm lên ngôi chúa (1767) đến lúc Nguyễn Ánh lên ngôi vua (1802). Đây chính là giai đoạn rất nhiều biến động trong lịch sử Việt Nam, cả cơ cấu xã hội phong kiến cùng những hình thái ý thức, tư tưởng, đạo đức… hầu như bị đảo lộn và lay chuyển tận gốc.

Đây là tác phẩm viết theo thể chí – một lối văn ghi chép sự vật, sự việc, do một số tác giả kế tục nhau viết, trong những thời điểm khác nhau. Được sáng tác trong khoảng thời gian dài từ cuối Triều Lê sang đầu Triều Nguyễn (cuối thế kỉ XVIII, đầu thế kỉ XIX). Toàn bộ tác phẩm gồm có 17 hồi.

Tác phẩm chủ yếu phản ánh cuộc tranh chấp quyền lực giữa các tập đoàn phong kiến thời Lê mạt và phong trào Tây Sơn. Hồi I nói về Đặng Tuyên phi được yêu dấu, đứng đầu hậu cung. Vương thế tử bị truất ngôi, ra ở nhà kín. Trịnh Kiểm phụ chính nhà Lê, giúp dẹp họ Mạc. Họ Trịnh đời đời kế tiếp làm chúa, chuyên quyền khiến vua Lê trở thành bù nhìn.

Đời Thịnh Vương (Trịnh Sâm) đã có thế tử Trịnh Tông do thái phi Dương Ngọc Hoan sinh. Nhưng Trịnh Sâm thờ ơ với mẹ con Dương thái phi mà yêu mến mẹ con tuyên phi Đặng Thị Huệ và Trịnh Cán sinh sau. Trịnh Tông lo không được truyền ngôi đã chiêu tập người, sắm sửa binh khí để phòng bị, nhưng bị tố giác và truất ngôi, phe cánh yếu dần trong khi phe cánh Đặng Thị Huệ ngày một lớn mạnh.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 18)

Hồi thứ mười bốn Hoàng Lê nhất thống chí tái hiện lại chiến thắng thần tốc đại phá quân Thanh của người anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ, khiến quân tướng nhà Thanh thua thảm hại, vua tôi Lê Chiêu Thống phải bỏ thành Thăng Long, trốn ra ngoài.

Lê Chiêu Thống sợ uy danh của quân Tây Sơn, sang cầu cứu nhà Thanh. Quân Thanh do Tôn Sĩ Nghị cầm đầu kéo quân vào Thăng Long. Ngô Văn Sở, tướng của Tây Sơn cho quân lui về núi Tam Điệp để bảo tồn lực lượng và cho quân cấp báo với Nguyễn Huệ.

Thuận theo lòng tướng sĩ Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế lấy niên hiệu là Quang Trung sau đó tiến quân ra Nghệ An. Ở Nghệ An nhà vua lấy thêm quân mở cuộc duyệt binh lớn, huấn dụ quân sĩ ai nấy đều đồng sức đồng lòng rồi tiến quân ra Bắc. Đến núi Tam Điệp gặp hai tướng Lân, Sở, Ngô Thời Nhiệm bàn kết hoạch sau khi đánh xong quân Thanh, mở tiệc khao quân.

Hẹn với tướng sĩ tối 30 lên đường, ngày 7 Tết tới Thăng Long. Giặc trấn thủ ở đó chưa đánh đã tan vỡ. Toán quân do thám bị bắt sống hết. Nửa đêm ngày mồng 3 Kỉ Dậu bắt đầu tấn công đồn Hạ Hồi quân giặc sợ hãi xin hàng. Sau đó tiếp tục dang thành chữ nhất tiến công đồn Ngọc Hồi, quân Thanh chống không nổi bỏ chạy tán loạn, rơi vào kế nghi binh của Tây Sơn, bị dồn xuống đầm vực, bị vùi giày đạp chết hàng vạn người. Giữa trưa hôm ấy quân Tây Sơn kéo vào Thăng Long.

Tôn Sĩ Nghị nghe tin sợ hãi không kịp mặc áo giáp chạy trốn. Vua Lê Chiêu Thống đem hoàng thân quốc thích rời bỏ kinh thành chạy theo quân Thanh đại bại.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 19)

Khi Bắc Bình Vương kéo quân ra Bắc lần thứ 2 để bắt Vũ Văn Nhậm, sợ sự lớn mạnh của nghĩa quân Tây Sơn, sau khi Bắc Bình Vương rút quân về Phú Xuân, Lê Chiêu Thống sợ hãi sang cầu cứu triều đình nhà Thanh. Quân Thanh tràn sang nước ta với ý định thôn tính đất nước.

Ngô Văn Sở – tướng của Tây Sơn đã lập tức rút quân về Tam Điệp, cấp báo cho Bắc Bình Vương – Nguyễn Huệ. Nguyễn Huệ nhận được tin báo vô cùng tức giận, bèn lập đàn tế cáo trời đất, lên ngôi vua. Nhà vua xuất quân từ ngày 25, sau 4 ngày thì đến Nghệ An, tại đây ông chiêu dụ được hơn 1 vạn lính.

Nghĩa quân lớn mạnh theo lời của vua tiến đánh và thắng trận lần lượt ở Hà Hồi, Ngọc Hồi. Quân Thanh cùng Tôn Sĩ Nghị và vua tôi nhà Lê lúc này đang bận ăn Tết, không kịp trở tay, bèn phải tháo chạy về nước.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 20)

Nghĩa quân Tây Sơn dựa theo kế của Ngô Thì Nhậm đã rút về Tam Điệp và sai quân về Huế báo tin. Nghe tin, Nguyễn Huệ đã vô cùng tức giận và lập tức lên ngôi vua lấy hiệu là Quang Trung. Vua Quang Trung xuất quân từ 25 và đến 29 thì tới Nghệ An. Tại đây vua đã triêu mộ được một đội quân tinh nhuệ và chia thành 5 đạo quân. Vào đúng 30 Tết nghĩa quân hợp lại tại Tam Điệp và vua Quang Trung đã động viên, khích lệ nghĩa quân. Dưới sự chỉ huy tài tình của Quang Trung thì nghĩa quân nhanh chóng giành được thắng lợi. Đến mồng 5 Tết thì nghĩa quân từ Ngọc Hồi tiến vào Thăng Lòng và đại thắng. Tôn Sĩ Nghị mải đón tết mà không hề hay biết sự tấn công bất chợt của nghĩa quân. Chúng cuống cuồng tháo chạy còn vua tôi nhà Lê thì chạy trốn sang phương Bắc.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 21)

Tôn Sĩ Nghị dẫn 20 vạn quân Thanh vào Thăng Long mà không mất một hòn tên mũi đạn nào nên rất kiêu căng. Tôn Sĩ Nghị hứa với Lê Chiêu Thống rằng sẽ diệt sạch đạo quân Tây Sơn. Nhưng Lê Chiêu Thống lại rất lo sợ trước đạo quân ấy, bèn cầu cứu nhà Thanh. Nghe tin đó, Nguyễn Huệ vô cùng tức giận, lập tức lên ngôi vua, lấy hiệu là Quang Trung sau đó đưa quân ra Nghệ An, mở cuộc duyệt binh lớn rồi tiến quân ra Bắc. Ngày 30 tháng Chạp, nghĩa quân hội tại Tam Điệp. Rạng sáng mùng 3 Tết chiếm được đồn Hà Hồi, tiếp tục tiến vào Ngọc Hồi. Vua Quang Trung nhìn ra nhân tài là Ngô Thì Nhậm, bèn giao cho nhiệm vụ hòa hiếu giữa hai nước cho ông. Tôn Sĩ Nghị cùng vua tôi nhà Lê vẫn mải mê ăn Tết mà không biết rằng nghĩa quân Tây Sơn đã đánh vào thành Thăng Long. Tôn Sĩ Nghị khi ấy sợ mất mật, vua Lê cùng thái hậu sợ hãi bỏ trốn khỏi kinh thành.

Tóm tắt Hoàng Lê nhất thống chí - Ngữ văn 9 (mẫu 22)

Đoán định trước sức mạnh to lớn của nghĩa quân Tây Sơn nên vua Lê Chiêu Thống đã “Cõng rắn cắn nhà gà”, sang cầu cứu nhà Thanh. Quân Thanh cử Tôn Sĩ Nghị cùng 20 vạn quân sang đánh nước ta với danh nghĩa “giúp” nhà Lê. Nguyễn Huệ nghe tin, liền lập tức lên ngôi vua, lấy hiệu là Quang Trung. Nhà vua nhanh chóng lãnh đạo nghĩa quân ra Bắc đánh quân Thanh. Chỉ trong bốn ngày, nghĩa quân đã vào đến Nghệ An. Tại đây, vua Quang Trung chiêu mộ thêm quân, chẳng mấy chốc đã có một đội quân tinh nhuệ đi chinh phạt. Đến ngày 30 tháng Chạp, nghĩa quân đến Tam Điệp. Quang Trung hẹn ngày mồng 7 Tết sẽ mở tiệc mừng chiến thắng và ăn Tết lớn ở kinh thành Thăng Long. Giữa lúc vận mệnh đất nước nguy nan, Quang Trung đã tin tưởng vào tài năng và tâm huyết của Ngô Thì Nhậm nên trọng dụng ông. Nghĩa quân Tây Sơn ồ ạt tấn công ra Bắc. Nửa đêm ngày mồng 3 tháng Giêng năm Kỷ Dậu, quân của vua Quang Trung vây kín làng Hà Hồi khiến giặc sợ mất mật. Mờ sáng ngày mồng 5, nghĩa quân tiến sát đồn Ngọc Hồi. Nhà vua lãnh đạo quân lính tiến thẳng vào thành. Quân Thanh chủ quan, không kịp ứng phó nên bị đánh tan tác. Tôn Sĩ Nghị cùng các tướng và vua nhà Lê phải giẫm đạp lên nhau mà chạy.

Xem thêm các bài tóm tắt Ngữ văn 9 hay, chi tiết khác:

Tóm tắt Truyện Kiều của Nguyễn Du

Tóm tắt Chị em Thúy Kiều ( trích Truyện Kiều)

Tóm tắt Cảnh ngày xuân (trích Truyện Kiều)

Tóm tắt Kiều ở lầu Ngưng Bích (trích Truyện Kiều)

Tóm tắt Mã Giám Sinh mua Kiều (trích Truyện Kiều)