Thí nghiệm: Tính chất aldehyde của glucose Chuẩn bị: Hoá chất: dung dịch CuSO4 5%, dung dịch NaOH 10%

Giải Hóa 12 Kết nối tri thức Bài 4: Giới thiệu về carbohydrate. Glucose và fructose

Hoạt động thí nghiệm 2 trang 23 Hóa học 12: Thí nghiệm: Tính chất aldehyde của glucose

Chuẩn bị:

Hoá chất: dung dịch CuSO₄ 5%, dung dịch NaOH 10%, dung dịch AgNO₃ 1%, dung dịch ammonia 5%, nước bromine loãng, dung dịch glucose 2%, nước nóng.

Dụng cụ: ống nghiệm, cốc thuỷ tinh, đèn cồn.

Tiến hành:

1. Oxi hoá glucose bằng Cu(OH)₂

- Cho khoảng 2 mL dung dịch NaOH 10% vào ống nghiệm. Sau đó, thêm khoảng 0,5 mL dung dịch CuSO₄ 5% vào, lắc nhẹ.

- Cho tiếp khoảng 3 mL dung dịch glucose 2% vào ống nghiệm và lắc đều.

- Đun nóng ống nghiệm bằng ngọn lửa đèn cồn trong vài phút.

2. Phản ứng của glucose với thuốc thử Tollens

- Cho khoảng 2 mL dung dịch AgNO₃ 1% vào ống nghiệm, thêm từ từ dung dịch ammonia 5%, lắc đều đến khi kết tủa tan hết. Dung dịch thu được là thuốc thử Tollens.

- Thêm vào ống nghiệm khoảng 2 mL dung dịch glucose 2%, lắc đều. Sau đó, ngâm ống nghiệm vào cốc thuỷ tinh chứa nước nóng trong vài phút.

3. Phản ứng của glucose với nước bromine

- Cho khoảng 1 mL nước bromine loãng vào ống nghiệm.

- Thêm tiếp từ từ 2 mL dung dịch glucose 2%, lắc đều.

Quan sát và mô tả hiện tượng xảy ra trong mỗi ống nghiệm, giải thích và viết phương trình hoá học.

Lời giải:

Hiện tượng	Giải thích hiện tượng và phương trình hóa học
Khi nhỏ dung dịch CuSO4 vào dung dịch NaOH, xuất hiện kết tủa màu xanh lam.	Kết tủa màu xanh lam thu được là Cu(OH)2. $\mathrm{C}\mathrm{u}\mathrm{S}{\mathrm{O}}_4+2\mathrm{N}\mathrm{a}\mathrm{O}\mathrm{H}\to \mathrm{C}\mathrm{u}(\mathrm{O}\mathrm{H}{)}_2+\mathrm{N}{\mathrm{a}}_2\mathrm{S}{\mathrm{O}}_4$
Nhỏ dung dịch glucose vào ống nghiệm chứa kết tủa, lắc đều, kết tủa tan.	Kết tủa tan vì glucose hoà tan copper(II) hydroxide tạo thành dung dịch có màu xanh lam. $2{\mathrm{C}}_6{\mathrm{H}}_{12}{\mathrm{O}}_6+\mathrm{C}\mathrm{u}(\mathrm{O}\mathrm{H}{)}_2\to ({\mathrm{C}}_6{\mathrm{H}}_{11}{\mathrm{O}}_6{)}_2\mathrm{C}\mathrm{u}+2{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}$
Khi đun nóng ống nghiệm, xuất hiện kết tủa màu đỏ gạch.	Glucose phản ứng với Cu(OH)2 trong môi trường base khi đun nóng tạo kết tủa màu đỏ gạch.

2. Phản ứng của glucose với thuốc thử Tollens

Hiện tượng	Giải thích hiện tượng và phương trình hóa học
Cho dung dịch AgNO3 vào ống nghiệm, thêm từ từ dung dịch ammonia, lắc đều kết tủa tan hết.	- Khi cho dung dịch AgNO3 và dung dịch NH3 thì xuất hiện kết tủa xám silver oxide: 2AgNO3 + 2NH3 + H2O → Ag2O + 2NH4NO3 - Tiếp tục nhỏ từ từ dung dịch NH3 vào ống nghiệm, kết tủa tan: Ag2O + H2O + 4NH3 → 2[Ag(NH3)2]OH
Có sự tạo thành kết tủa trắng bạc bám trên thành ống nghiệm.	Glucose phản ứng với dung dịch AgNO3/NH3 tạo thành kết tủa Ag màu trắng bạc.

3. Phản ứng của glucose với nước bromine

Hiện tượng	Giải thích hiện tượng và phương trình hóa học
Nước bromine bị mất màu.	Glucose có nhóm chức –CHO, bromine oxi hóa glucose, phản ứng xảy ra làm nước bromine mất màu. $\mathrm{C}{\mathrm{H}}_2\mathrm{OH}(\mathrm{CHOH}{)}_4\mathrm{CHO}+\mathrm{B}{\mathrm{r}}_2+{\mathrm{H}}_2\mathrm{O}\to$$\mathrm{C}{\mathrm{H}}_2\mathrm{OH}(\mathrm{CHOH}{)}_4\mathrm{COOH}+2\mathrm{HBr}$