Sách bài tập HĐTN 10 Chủ đề 4 (Cánh diều): Trách nhiệm với gia đình

Giải SBT HĐTN 10 Chủ đề 4: Trách nhiệm với gia đình

Hoạt động 1: Tìm hiểu về trách nhiệm của bản thân đối với bố mẹ và người thân.

Bài tập 1 trang 29 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Hãy kể tên những việc thể hiện trách nhiệm của bản thân với bố mẹ và người thân trong gia đình.

Trả lời:

- Quan tâm, lắng nghe, chăm sóc bố mẹ, người thân

- Cùng thực hiện công việc gia đình

- Đóng góp ý kiến trong các vấn đề của gia đình

- Cùng bố mẹ phát triển kinh tế gia đình

- Chia sẽ những khó khăn với bố mẹ, người thân

Bài tập 2 trang 29 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Hãy mô tả lại cách ứng xử của em với người thân trong gia đình ở các tình huống sau:

Trả lời:

* Khi người thân trong gia đình đạt được những thành công:

- Tình huống: Em trai em đạt giải Nhất môn Toán cấp thành phố

- Cách ứng xử:

+ Nói lời chúc mừng và bày tỏ sự tán thướng, khích lệ.

+ Thể hiện niềm vui qua lời nói, qua cử chỉ, điệu bộ:

+ Trao đổi về những việc đã thực hiện để có được thành công đó.

 * Khi người thân gặp những thất bại, khó khăn:

- Tình huống: Em trai em bị điểm kém

- Cách ứng xử:

+ Hỏi thăm, động viên, chia sẻ.

+ Giúp đỡ hết sức trong khả năng của mình.

* Khi các thành viên trong gia đình có những mâu thuẫn, xung đột:

- Tình huống: Ba mẹ em cãi nhau vì vấn đề tiền bạc.

- Cách ứng xử:

+ Trò chuyện, lắng nghe để hiểu mọi người và mọi việc

+ Tìm cách hoá giải các mâu thuẫn. giải quyết xung đột một cách tế nhị, khéo léo.

+ Không nóng nảy, tranh cãi để mọi việc thêm căng thăng.

 * Khi gia đình gặp những biến cố, chuyện không may mắn:

- Tình huống: Bố mẹ em ly hôn.

- Cách ứng xử:

+ Thể hiện sự bình tĩnh để làm chỗ dựa tinh thần cho người thân

+ Tìm cách giải quyết vấn đề của gia đình trong khả năng của bản thân

+ Động viên, khích lệ mọi người cùng vượt qua những thử thách đó.

Bài tập 3 trang 30 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Khi thực hiện trách nhiệm với bố mẹ, người thân, em gặp những khó khăn nào? Em sẽ làm gì để khắc phục khó khăn đó? Hãy chia sẻ những điều này trong bảng dưới đây.

Trả lời:

Hoạt động 2: Tìm hiểu về kế hoạch tài chính cá nhân

Bài tập 1 trang 31 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Chia sẻ một kế hoạch tài chính cá nhân của em hoặc của người thân trong gia đình, hay của bạn bè mà em biết.

Kế hoạch tài chính của….

Mục tiêu:

Dự kiến thời gian thực hiện:

Ước lượng số tiền cần thiết:

Số tiền tiết kiệm hiện có:

Cách thực hiện:

Nguồn tiền:

Trả lời:

Kế hoạch tài chính của Hằng

Mục tiêu: Mua một chiếc điện thoại mới

Dự kiến thời gian thực hiện: 1 năm

Ước lượng số tiền cần thiết: 5 triệu đồng

Số tiền tiết kiệm hiện có: 1 triệu đồng

Cách thực hiện: Tiết kiệm mỗi tháng từ 200-500 nghìn đồng

Nguồn tiền: Tiền tiêu vặt, tiền thưởng của bố mẹ, tiền học bổng,…

Bài tập 2 trang 31 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Hãy kể tên và nêu đặc điểm cơ bản của các loại kế hoạch tài chính cá nhân theo bảng sau:

Trả lời:

Bài tập 3 trang 32 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Để xây dựng kế hoạch tài chính cá nhân hiệu quả, em cần chú ý điều gì? Em hãy đề xuất các biện pháp để xây dựng kế hoạch tài chính cá nhân hợp lí.

Trả lời:

* Để xây dựng kế hoạch tài chính cá nhân hiệu quả, em cần chú ý:

- Xây dựng bảng kế hoạch tài chính rõ ràng

- Chi tiêu cá nhân theo đúng các mức đề ra

 - Xác định được mục tiêu tài chính

- Học hỏi cách đầu tư, sinh lời, quản lí tài chính hiệu quả từ những người xung quanh

* Các biện pháp để xây dựng kế hoạch tài chính cá nhân hợp lí:

- Phân tích tình hình hiện tại

- Đặt ra mục tiêu tài chính cần đạt được

- Xác định và phân bổ các khoản thu chi

- Cân nhắc, loại bỏ những chi tiêu không cần thiết

- Lập bản kế hoạch hợp lí

Bài tập 4 trang 32 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Em hãy nêu các biện pháp, công cụ giúp kiểm soát chi tiêu mà em biết. Em đã sử dụng phương pháp, công cụ nào? Hãy chia sẻ cách sử dụng và ưu điểm của phương pháp, công cụ đó.

Trả lời:

* Các phương pháp, công cụ truyền thống:

- Làm sổ thu-chi

- Tiết kiệm bằng heo đất

* Các phương pháp, công cụ hiện đại:

- Sử dụng những ứng dụng quản lí tài chính cá nhân

- Lập bảng quản lí tài chính cá nhân bằng phần mềm Excel

* Em đã sử dụng phương pháp, công cụ:

- Phương pháp, công cụ em lựa chọn và cách sử dụng: Timo, Money lover,…

- Sử dụng những ứng dụng quản lí tài chính cá nhân

* Cách sử dụng: gửi một số tiền vào app quản lí, liệt kê ra các mục cần chi, gửi các mức tiền vào các mục cần chi, cuối tháng app sẽ tổng kết lại mình đã thu và chi những gì.

* Ưu điểm của phương pháp, công cụ đó:

- Hiện đại, tính toán nhanh gọn, chuẩn xác

- Xác định được những khoản đã thu và chi

- Chi tiêu hợp lí, tiết kiệm được một khoản cho bản thân.

Hoạt động 3: Thực hiện trách nhiệm đối với các hoạt động lao động trong gia đình

Bài tập 1 trang 33 SBT Hoạt động trải nghiệm 10:

* Chia sẻ những hoạt động lao động ở gia đình em theo bảng sau:

* Trong gia đình em, các thành viên đã thể hiện vai trò của mình khi tham gia các hoạt động lao động như thế nào? Em hãy mô tả vai trò của các thành viên khi tham gia các hoạt động lao động.

Trả lời:

* Chia sẻ những hoạt động lao động ở gia đình em theo bảng sau:

* Trong gia đình em, các thành viên đã thể hiện vai trò của mình khi tham gia các hoạt động lao động:

- Bố: Lao động tạo ra thu nhập chính trong gia đình, cùng mẹ tham gia các công việc nội trợ, nuôi dạy con cái

- Mẹ: Đi làm, chăm sóc gia đình, nuôi dạy con cái

- Con cái: phụ giúp bố mẹ các công việc trong gia đình.

Bài tập 2 trang 34 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Hãy kể tên các hoạt động lao động em thường thực hiện trong gia đình. Chia sẻ cảm nhận của em khi thực hiện các hoạt động đó.

Trả lời:

* Các hoạt động lao động em thường thực hiện trong gia đình:

- Giặt quần áo

- Tưới cây

- Dọn dẹp nhà cửa

- Nấu cơm

* Cảm nhận của em khi thực hiện các hoạt động đó: Em rất vui vì đã giúp đỡ được bố mẹ những công việc nhỏ trong gia đình, để bố mẹ đỡ vất vả và bận rộn. Khi làm những công việc này, em cảm thấy bản thân trưởng thành hơn rất nhiều.

Hoạt động 4: Thực hiện trách nhiệm với bố mẹ, người thân

Bài tập 1 trang 34 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Đóng vai xử lí các tình huống sau để thể hiện trách nhiệm của bản thân với các thành viên trong gia đình.

Trả lời:

Bài tập 2 trang 35 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Em hãy mô tả lại một số tình huống thể hiện trách nhiệm của em với các thành viên trong gia đình và chia sẻ cảm nhận của em khi thể hiện trách nhiệm với người thân của mình.

Trả lời:

* Một số tình huống thể hiện trách nhiệm của em với các thành viên trong gia đình:

- Chia sẻ những trách nhiệm với các hoạt động lao động trong gia đình

-  Trách nhiệm giữ gìn truyền thống gia đình

- Thực hiện những công việc hằng ngày trong gia đình: nấu cơm, rửa bát

- Tham gia vào công việc chung của gia đình.

* Cảm nhận của em: Em cảm thấy bản thân mình sống có ích, khi sống có trách nhiệm, bố mẹ, ông bà luôn vui vẻ, tự hào về em.

Hoạt động 5: Rèn luyện giao tiếp, ứng xử phù hợp trong gia đình.

Bài tập 1 trang 35 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Hãy kể lại những tình huống giao tiếp, ứng xử trong gia đình mà em thấy đã phù hợp hoặc chưa phù hợp.

Trả lời:

- Tình huống 1: Em thấy bố mẹ không vui vì em trai bị điểm kém. Sau đó, cha mẹ đã trách mắng, chửi bới, đánh đập em trai thậm tệ.

- Tình huống 2: Bố uống rượu say về và quát tháo, đập vỡ đồ đạc trong nhà. Sau đó, bố mẹ to tiếng với nhau.

- Tình huống 3: Em trai em trượt đại học. Vì quá kì vọng, cha mẹ đã chửi mắng thậm tệ, cho rằng năng lực của em trai em quá kém cỏi. Em trai em đã rất buồn.

Bài tập 2 trang 36 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Với những tình huống giao tiếp chưa phù hợp, em sẽ có những điều chỉnh như thế nào? Hãy viết ra cách ứng xử của em nếu gặp tình huống tương tự.

Trả lời:

* Với những tình huống giao tiếp chưa phù hợp, em sẽ có những điều chỉnh về mặt tâm lí, thái độ, hành vi:

- Giữ bình tĩnh, kiềm chế sự tức giận, buồn bã

- Tập trung suy nghĩ để đưa ra phương án giải quyết tốt nhất

- Trao đổi thẳng thắn những tâm tư suy nghĩ của mình với người thân với thái độ bình tĩnh, nhẹ nhàng.

* Cách ứng xử khi gặp tình huống tương tự:

- Ví dụ: Bố mẹ mắng em trai kém cỏi khi em bị điểm thấp môn Toán

- Cách xử lí:

+ Hoà giải, khuyên nhủ bố mẹ là em trai đã cố hết sức, nhưng vì mất tập trung, không để ý mà dẫn đến sai sót, nhầm lẫn khi làm bài.

+ Nói với bố mẹ em trai sẽ rất buồn, đau lòng, mắng mỏ sẽ khiến em mất tự tin.

+ Khuyên bố mẹ nhắc nhở nhẹ nhàng, động viên, khích lệ em trai cố gắng trong kì thi tới.

Hoạt động 6: Xây dựng kế hoạch tài chính cá nhân

Bài tập 1 trang 36 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Em hãy lựa chọn một mục tiêu tài chính cá nhân (dài hạn, trung hạn hoặc ngắn hạn) và xây dựng kế hoạch tài chính cá nhân để thực hiện mục tiêu đó.

Trả lời:

* Tên kế hoạch tài chính cá nhân: Chuyến du lịch mơ ước

* Mục tiêu của kế hoạch: Dài hạn

* Nội dung thực hiện: Tiết kiệm tiền từ nhiều nguồn khác nhau: tiền thưởng, tiền bán hàng, tiền tiêu vặt hằng ngày.

* Cách thức thực hiện:

- Đạt kết quả cao trong kì thi học sinh giỏi để có tiền thưởng

- Làm đồ handmade, làm đồ ăn,…để bán

- Tiết kiệm tiền tiêu vặt của bố mẹ (được 20 nghìn mỗi ngày, bỏ ra 10 nghìn để bỏ ống heo)

* Thời gian thực hiện: 1 năm

Hoạt động 7: Tham gia hoạt động phát triển kinh tế gia đình

Bài tập 1 trang 37 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Em hãy đề xuất các biện pháp phát triển kinh tế gia đình mà em có thể tham gia.

Trả lời:

- Biện pháp 1: Tăng gia sản xuất, trồng trọt rau củ quả để tăng nguồn lương thực.

- Biện pháp 2: Làm những vật dụng handmade (mây tre đan, làm đèn lồng, làm bánh,…) để bán tăng thu nhập.

- Biện pháp 3: Hạn chế mua những vật dụng không cần thiết trong gia đình.

Bài tập 2 trang 37 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Lựa chọn một biện pháp em thấy khả thi nhất và mô tả các công việc cụ thể cần làm để thực hiện biện pháp đó.

Trả lời:

* Biện pháp phát triển kinh tế gia đình: Tăng gia sản xuất, trồng trọt rau củ quả để tăng nguồn lương thực.

* Các công việc cụ thể cần thực hiện:

- Tìm hiểu các loại cây rau củ quả phù hợp với điều kiện tự nhiên và kinh tế của gia đình để trồng trọt.

- Tìm nơi bán giống cây trồng uy tín, chất lượng

- Xây dựng mô hình trồng trọt phù hợp

- Tìm hiểu cách chăm bón các loại cây trồng

- Chăm chỉ, kiên trì chăm sóc cây trồng.

Hoạt động 8: Kết nối yêu thương giữa các thành viên trong gia đình

Bài tập 1 trang 38 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Em hãy lựa chọn một ngày kỉ niệm hoặc một dịp có ý nghĩa đặc biệt với các thành viên trong gia đình và lên kế hoạch thực hiện những hoạt động cho ngày kỉ niệm hoặc dịp đặc biệt đó.

Kế hoạch: ….

Trả lời:

Kế hoạch: Ngày sinh nhật mẹ

Đánh giá cuối chủ đề

Bài tập 1 trang 39 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Đánh giá mức độ tham gia của em trong các hoạt động của chủ đề bằng cách đánh dấu X vào ô phù hợp.

Trả lời:

Bài tập 2 trang 39 SBT Hoạt động trải nghiệm 10: Đánh giá kết quả thực hiện các nhiệm vụ của chủ đề bằng cách đánh dấu X vào ô tương ứng.

- Điều em thích nhất khi tham gia các hoạt động của chủ đề này là:

- Lí do:

Trả lời:

- Điều em thích nhất khi tham gia các hoạt động của chủ đề này là: Xây dựng kế hoạch tài chính cá nhân hợp lí

- Lí do: Biết cách thu chi phù hợp, tiết kiệm tiền cho hợp lí cho mục tiêu, dự định sắp tới.

Xem thêm lời giải sách bài tập HĐTN lớp 10 Cánh diều hay, chi tiết khác:

Chủ đề 5: Tham gia xây dựng cộng đồng

Chủ đề 6: Hành động vì môi trường

Chủ đề 7: Thông tin nghề nghiệp

Chủ đề 8: Chọn nghề, chọn trường

Chủ đề 9: Rèn luyện bản thân theo định hướng nghề nghiệp