Lý thuyết Công nghệ 10 Bài 14 (Cánh diều): Bệnh hại cây trồng
Tóm tắt lý thuyết Công nghệ lớp 10 Bài 14: Bệnh hại cây trồng ngắn gọn, chi tiết sách Cánh diều sẽ giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt Công nghệ 10.
Lý thuyết Công nghệ 10 Bài 14: Bệnh hại cây trồng
1. Khái niệm bệnh hai cây trồng
1.1. Định nghĩa
Là trạng thái không bình thường của cây về chức năng sinh lí, cấu tạo và hình thành do tác động của điều kiện ngoại cảnh không phù hợp hoặc sinh vật gây ra, làm giảm năng suất và phẩm chất của cây trồng.
1.2. Nguyên nhân gây bệnh
* Do sinh vật gây hại
- Gồm: nấm, vi khuẩn, vi rút, tuyến trùng
- Đặc điểm:
+ Bệnh có tính lây lan
+ Nguồn bệnh trên cây, trong đất và kí chủ khác trên đồng ruộng
+ Truyền bệnh thông qua vật trung gian
* Do điều kiện ngoại cảnh bất lợi:
- Gồm: nhiệt độ, ngập úng, khô hạn, dinh dưỡng, chất độc
- Đặc điểm:
+ Không có tính lây lan
+ Không có nguồn bệnh tích lũy trên đồng ruộng
+ Thuận lợi cho các bệnh vi sinh vật phát sinh, phát triển, gây hại
1.3. Triệu trứng của cây bị bệnh
- Là những biểu hiện về ình thái bên ngoài của bộ phận cây bị bệnh có thể quan sát được
- Gồm:
+ Vết đốm
+ Biến máu
+ Biến dạng cây
+ Héo rũ toàn cây hoặc héo bộ phận
+ Thối hỏng hoặc khô cứng củ, rễ, thân…
+ U, bướu, chảy mủ, lở, loét trên các bộ phận cây
1.4. Đặc điểm phát sinh, phát triển của bệnh do sinh vật
- Có vi sinh vật gây bệnh đạt số lượng nhất định
- Có cây kí chủ đang ở giai đoạn mẫn cảm bệnh
- Có điều kiện ngoại cảnh phù hợp cho sinh vật gây bệnh phát triển
2. Một số bệnh hại cây trồng thường gặp
2.1. Bệnh đạo ôn hại lúa
- Nguyên nhân: Do nấm Pyricularia oryzae gây ra
- Triệu trứng: Trên lá ban đầu vết bệnh nhỏ, sau lớn dần có hình thoi, ở giữa hoại tủ và khô xám. Khi nặng, lan ra làm toàn bộ lá bị “cháy”.
- Điều kiện phát sinh, phát triển:
+ Bệnh nặng khi thời tiết mát, độ ẩm cao, ít nắng, …
+ Gieo sạ dày
+ Bón thừa đạm
- Biện pháp phòng trừ: Phòng trừ tổng hợp
2.2. Bệnh xoăn vàng lá cà chua
- Nguyên nhân: do vi rít xoăn vàng lá TYLCV gây ra
- Triệu trứng: lá xoăn từ ngọn lá, đốm vàng, thân thấp lùn, phình to
- Điều kiện phát sinh, phát triển bệnh: nóng, ẩm
- Biện pháp phòng trừ:
+ Dùng giống kháng vi rút TYLCV
+ Nhổ cây bệnh tiêu hủy
+ Luân canh nghiêm ngặt
+ Vệ sinh đồng ruộng
+ Trừ cỏ dại
+ Trừ sinh vật trung gian truyền bệnh
2.3. Bệnh vàng lá gân xanh hại cam
- Nguyên nhân: do vi khuẩn Liberobacter asiaticum sống trong mạch dẫn của cây, làm tắc nghẽn quá trình vận chuyển dinh dưỡng, làm cây sinh trưởng, phát triển kém.
- Triệu chứng: phiến lá hẹp màu vàng, lá thẳng đứng, khoảng cách các lá ngắn, quả nhỏ, hạt nép.
- Điều kiện phát sinh, phát triển bệnh: mùa mưa, thời tiết ấm và ẩm, rầy chổng cánh phát triển mạnh.
- Biện pháp phòng trừ:
+ Trồng cây sạch bệnh, mật độ hợp lí
+ Tỉa cành, tạo tán thông thoáng
+ Cắt bỏ cành bệnh tiêu hủy
+ Bón phân hợp lí
+ Trồng xen ổi với cam để đuổi rầy
+ Diệt trừ sinh vật trung gian
+ Dùng thuốc kháng sinh chữa bệnh
2.4. Bệnh do tuyến trùng hại rễ cây hồ tiêu
- Nguyên nhân: Tuyến trùng làm rễ nghẽn mạch, giảm khả năng hấp thụ nước và chất dinh dưỡng. Đồng thời, tuyến trùng gây vết thương tạo điều kiện cho nấm bệnh, vi rút, vi khuẩn gây bệnh.
- Triệu chứng: sinh trưởng kém, cằn cỗi; rễ kém phát triển; lá vàng, cây héo.
- Biện pháp phòng trừ:
+ Đào mương thoát nước
+ Tăng cường bón vôi, phân hữu cơ hoại mục
+ Tránh tổn thương rễ
+ Dùng cây có tính kháng tuyến trùng
+ Dùng thuốc hóa học đặc trị
Xem thêm tóm tắt lý thuyết Công nghệ 10 sách Cánh diều hay, chi tiết khác:
Lý thuyết Bài 15: Biện pháp phòng trừ sâu, bệnh hại cây trồng
Lý thuyết Ôn tập chủ đề 5: Phòng trừ sâu, bệnh hại cây trồng
Lý thuyết Bài 16: Quy trình trồng trọt
Lý thuyết Bài 17: Ứng dụng cơ giới hoá trong trồng trọt
Lý thuyết Bài 18: Ứng dụng công nghệ cao trong thu hoạch, bảo quản và chế biến sản phẩm trồng trọt
Xem thêm các chương trình khác:
- Soạn văn lớp 10 (hay nhất) – Cánh Diều
- Tác giả tác phẩm Ngữ văn lớp 10 – Cánh Diều
- Tóm tắt tác phẩm Ngữ văn lớp 10 – Cánh Diều
- Bố cục tác phẩm Ngữ văn lớp 10 – Cánh Diều
- Nội dung chính tác phẩm Ngữ văn lớp 10 – Cánh Diều
- Soạn văn lớp 10 (ngắn nhất) – Cánh Diều
- Giải sbt Ngữ văn lớp 10 – Cánh Diều
- Văn mẫu lớp 10 – Cánh Diều
- Giải Chuyên đề học tập Ngữ văn 10 – Cánh diều
- Giải sgk Toán 10 – Cánh Diều
- Giải Chuyên đề Toán 10 – Cánh Diều
- Lý thuyết Toán 10 – Cánh Diều
- Giải sbt Toán 10 – Cánh Diều
- Chuyên đề dạy thêm Toán 10 Cánh diều (2024 có đáp án)
- Giải sgk Tiếng Anh 10 – Explore new worlds
- Giải sgk Tiếng Anh 10 – ilearn Smart World
- Trọn bộ Từ vựng Tiếng Anh 10 ilearn Smart World đầy đủ nhất
- Ngữ pháp Tiếng Anh 10 i-learn Smart World
- Giải sbt Tiếng Anh 10 - iLearn Smart World
- Giải sgk Vật lí 10 – Cánh Diều
- Giải sbt Vật lí 10 – Cánh Diều
- Lý thuyết Vật lí 10 – Cánh Diều
- Giải Chuyên đề Vật lí 10 – Cánh Diều
- Giải sgk Hóa học 10 – Cánh Diều
- Lý thuyết Hóa học 10 – Cánh Diều
- Giải sbt Hóa học 10 – Cánh Diều
- Giải Chuyên đề Hóa học 10 – Cánh Diều
- Giải sgk Sinh học 10 – Cánh Diều
- Giải sbt Sinh học 10 – Cánh Diều
- Lý thuyết Sinh học 10 – Cánh Diều
- Giải Chuyên đề Sinh học 10 – Cánh diều
- Giải sgk Lịch sử 10 – Cánh Diều
- Giải sbt Lịch sử 10 – Cánh Diều
- Giải Chuyên đề Lịch sử 10 – Cánh Diều
- Lý thuyết Lịch sử 10 – Cánh diều
- Giải sgk Địa lí 10 – Cánh Diều
- Lý thuyết Địa Lí 10 – Cánh Diều
- Giải sbt Địa lí 10 – Cánh Diều
- Giải Chuyên đề Địa lí 10 – Cánh Diều
- Giải sgk Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 10 – Cánh Diều
- Giải sbt Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 10 – Cánh Diều
- Giải Chuyên đề Kinh tế pháp luật 10 – Cánh diều
- Lý thuyết KTPL 10 – Cánh diều
- Lý thuyết Giáo dục quốc phòng 10 – Cánh Diều
- Giải sgk Giáo dục quốc phòng - an ninh 10 – Cánh diều
- Giải sbt Giáo dục quốc phòng - an ninh 10 – Cánh Diều
- Giải sgk Hoạt động trải nghiệm 10 – Cánh Diều
- Giải sbt Hoạt động trải nghiệm 10 – Cánh Diều
- Giải sgk Tin học 10 – Cánh Diều
- Giải sbt Tin học 10 – Cánh Diều
- Giải Chuyên đề Tin học 10 – Cánh diều
- Lý thuyết Tin học 10 - Cánh diều
- Giải sgk Giáo dục thể chất 10 – Cánh Diều