Đáp án: A

Đáp án đúng là: B

Mặt đất hấp thụ bức xạ mặt trời và phát ra nhiệt vào không khí xung quanh. Khi mặt đất nóng lên, không khí gần bề mặt cũng được làm ấm, dẫn đến hiện tượng đối lưu và làm tăng nhiệt độ của tầng đối lưu.

$\to$ B đúng 

- A sai vì mặc dù nó cung cấp năng lượng cho Trái Đất, nhưng nhiệt độ không khí chủ yếu được duy trì nhờ nhiệt mà mặt đất phát ra sau khi hấp thụ bức xạ mặt trời. Do đó, không khí bị đốt nóng chủ yếu từ bức xạ mặt đất hơn là trực tiếp từ bức xạ mặt trời.

- C sai vì lớp vỏ này chủ yếu là chất rắn và không có khả năng cung cấp nhiệt độ cao như bức xạ mặt đất. Thay vào đó, không khí được đốt nóng chủ yếu do nhiệt từ bề mặt đất sau khi hấp thụ bức xạ mặt trời.

- D sai vì lớp này nằm dưới lớp vỏ và không tiếp xúc trực tiếp với không khí. Nhiệt độ của không khí chủ yếu được ảnh hưởng bởi bức xạ mặt đất, nơi hấp thụ năng lượng mặt trời và truyền nhiệt lên không khí.

Không khí ở tầng đối lưu chủ yếu bị đốt nóng do nhiệt của bức xạ mặt đất, một quá trình diễn ra theo cách cụ thể. Khi bức xạ mặt trời chiếu xuống Trái Đất, một phần năng lượng này được mặt đất hấp thụ và làm tăng nhiệt độ của nó. Sau đó, mặt đất sẽ phát ra nhiệt dưới dạng bức xạ hồng ngoại trở lại không khí ở tầng đối lưu.

Quá trình này không chỉ làm ấm không khí mà còn tạo ra sự lưu thông không khí, dẫn đến hình thành các hệ thống thời tiết và khí hậu. Hơn nữa, không khí gần bề mặt Trái Đất dễ dàng hấp thụ nhiệt từ mặt đất hơn so với không khí ở các tầng cao hơn, do đó, tầng đối lưu là khu vực có nhiệt độ cao nhất trong khí quyển. Sự chênh lệch nhiệt độ giữa không khí ở tầng đối lưu và các tầng khác giúp duy trì các dòng khí, ảnh hưởng đến các hiện tượng thời tiết và khí hậu.

Vì vậy, có thể khẳng định rằng nhiệt của bức xạ mặt đất là yếu tố chính đốt nóng không khí ở tầng đối lưu, tạo điều kiện cho các hoạt động khí tượng diễn ra.

Đáp án: B

Đáp án: D

Đáp án đúng là: C

$\to$ C đúng 

- A sai vì thường xa nguồn nước như đại dương, làm giảm độ ẩm trong không khí, dẫn đến lượng mưa ít hơn. Ngoài ra, các khu vực này thường nằm trong vùng khí hậu khô hạn hoặc bán khô, không thuận lợi cho sự hình thành mưa.

- B sai vì thường nằm ở khu vực cận xích đạo, nơi không khí khô và nóng. Gió Mậu dịch chủ yếu mang theo không khí khô từ đại dương vào đất liền, ít gây ra mưa lớn, do đó lượng mưa trong khu vực này thường không nhiều.

Đáp án: D

Đáp án: B

Đáp án: B

Đáp án: A

Đáp án: A

Đáp án: C

Đáp án: C

Đáp án: A

Đáp án đúng là: C

Ở những khu vực này, không khí nóng thường hội tụ và dâng lên, tạo ra áp suất thấp hơn so với các khu vực xung quanh. Kết quả là, các quá trình này dẫn đến mưa nhiều và thời tiết ẩm ướt, đặc trưng cho các vùng áp thấp.

$\to$ C đúng 

- A sai vì xích đạo là khu vực áp cao do sự nóng lên của không khí, trong khi chí tuyến có áp suất cao hơn do không khí khô và dâng lên. Điều này dẫn đến sự phân bố không khí và áp suất khác nhau, không tạo thành các vành đai áp thấp.

- B sai vì đây là khu vực có áp suất cao, nơi không khí lạnh và khô dồn tụ lại. Ôn đới cũng không phải là vành đai áp thấp do tính chất khí hậu ổn định và sự hiện diện của các hệ thống áp cao trong khu vực này.

- D sai vì đây là khu vực có áp suất cao do không khí lạnh và nặng. Chí tuyến cũng không phải là vành đai áp thấp vì đây là nơi xảy ra sự dồn tụ của không khí nóng, tạo thành áp suất cao hơn.

Đáp án: B

Đáp án: A

Đáp án: C

Đáp án đúng là: A

Nhiệt độ ảnh hưởng đến quá trình phong hoá đá và phân huỷ chất hữu cơ, trong khi độ ẩm (lượng mưa) tham gia vào quá trình rửa trôi, vận chuyển và tích tụ khoáng chất trong đất.

$\to$ A đúng 

- B sai vì "ẩm" chỉ là một phần của lượng mưa và độ ẩm trong khí quyển, còn "khí" không trực tiếp tham gia vào quá trình phong hoá, hình thành đất như nhiệt độ hay lượng mưa.

- C sai vì nó không tham gia trực tiếp vào các quá trình phong hoá, rửa trôi, hoặc tích tụ khoáng chất cần thiết cho quá trình tạo đất.

- D sai vì nhiệt độ ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng hóa học trong đất, trong khi nước hỗ trợ quá trình phong hóa và vận chuyển các khoáng chất cần thiết cho sự hình thành đất.

Nhiệt và ẩm là hai yếu tố khí hậu quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình hình thành đất. Nhiệt độ quyết định tốc độ phong hóa đá, phân hủy chất hữu cơ và hoạt động của vi sinh vật trong đất. Ở những vùng có nhiệt độ cao, các quá trình này diễn ra nhanh chóng, giúp hình thành đất mới từ các vật liệu ban đầu. Yếu tố ẩm, hay lượng mưa, cũng quyết định quá trình rửa trôi, bồi tụ và sự phát triển của hệ sinh vật đất. Độ ẩm đủ cao tạo điều kiện cho vi sinh vật và cây cối phát triển, từ đó gia tăng lượng chất hữu cơ trong đất. Sự kết hợp của nhiệt và ẩm ảnh hưởng mạnh mẽ đến độ phì nhiêu, kết cấu và các đặc tính khác của đất.

Đáp án đúng là: D

Nó chỉ thổi theo mùa, đổi hướng rõ rệt giữa hai mùa do sự chênh lệch nhiệt độ giữa lục địa và đại dương, không ổn định quanh năm.

→ D đúng 

- A, B, C sai vì chúng thổi liên tục và ổn định quanh năm, hình thành do các áp cao và áp thấp cố định ở các vĩ độ nhất định trên Trái Đất.

Gió mùa không phải là loại gió thổi thường xuyên quanh năm mà thay đổi hướng theo mùa, thường xuất hiện rõ rệt ở các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới. Gió mùa hình thành do sự chênh lệch nhiệt độ giữa lục địa và đại dương theo mùa, dẫn đến sự thay đổi áp suất không khí và gây ra luồng gió thổi theo các hướng ngược nhau vào mùa hè và mùa đông. Ví dụ, ở khu vực Đông Nam Á, gió mùa mùa hè mang theo không khí ẩm từ biển vào đất liền, gây mưa nhiều, trong khi gió mùa mùa đông thường thổi từ lục địa ra biển, tạo nên thời tiết khô ráo hơn. Vì không ổn định và thay đổi theo mùa, gió mùa không được xếp vào loại gió thường xuyên.

Nó chỉ thổi theo mùa, thay đổi hướng rõ rệt giữa hai mùa trong năm, chứ không có tính ổn định quanh năm như gió mậu dịch hay gió Tây ôn đới. Gió mùa hình thành do sự chênh lệch nhiệt độ lớn giữa lục địa và đại dương, khiến áp suất khí quyển thay đổi, tạo ra luồng gió mùa hè và gió mùa đông. Vào mùa hè, gió mùa thổi từ đại dương vào lục địa, mang theo độ ẩm và gây mưa. Ngược lại, vào mùa đông, gió thổi từ lục địa ra biển, mang theo không khí khô, lạnh. Đặc điểm thay đổi theo mùa khiến gió mùa không mang tính ổn định và không thể xem là gió thường xuyên.

Đáp án đúng là : C

- Yếu tố Đá mẹ,không có tác động tới sự phát triển và phân bố sinh vật.

 Đá mẹ quyết định thành phần khoáng vật. - Khí hậu làm phá huỷ đá gốc và tạo điều kiện để sinh vật hình thành đất. - Còn sinh vật đóng vai trò chủ đạo trong việc cung cấp vật chất hữu cơ và thay đổi tính chất đất.

- Yếu tố có tác động tới sự phát triển và phân bố sinh vật là khí hậu, nước, đất, địa hình, sinh vật và con người.

→ C đúng.A,B,D sai.

* CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CỦA SINH VẬT

1. Khí hậu và nguồn nước

– Ánh sáng: ảnh hưởng tới sự trao đổi chất và năng lượng cùng nhiều hoạt động sinh lí của cơ thể sống.

– Nhiệt độ: mỗi loài thích nghi với một giới hạn nhiệt nhất định. Nhiệt độ còn quyết định đến sự phân bố các loài.

– Nước và độ ẩm không khí: nước là thành phần tham gia vào hầu hết các hoạt động sống của sinh vật, là môi trường sống của nhiều loài sinh vật. Nhu cầu về nước và độ ẩm không khí của các loài sinh vật không giống nhau.

2. Đất

- Đất là giá thể cho cây, cung cấp nước, chất khoáng, chất dinh dưỡng cần thiết cho cây. Nhiều sinh vật có môi trường sống trong đất, ở trong đất để tránh các điều kiện không thuận lợi. Độ phì của đất ảnh hưởng lớn tới sự phát triển và phân bố của sinh vật.

3. Địa hình

- Các kiểu thảm thực vật thay đổi theo độ cao, càng lên cao các loài cây chịu lạnh càng nhiều, các loài cây gỗ lớn càng thưa.

- Hướng sườn và độ dốc khác nhau gây sự khác biệt về nhiệt, ẩm và chế độ chiếu sáng, ảnh hưởng tới độ cao xuất hiện và kết thúc của các vành đai thực vật.

4. Sinh vật

- Các sinh vật cùng sống trong môi trường có mối quan hệ chặt chẽ với nhau thể hiện qua chuỗi thức ăn – lưới thức ăn và nơi cư trú (động vật ăn thực vật cũng là thức ăn của động vật ăn thịt).

- Sinh vật chết đi sẽ được sinh vật phân huỷ trở thành vật chất hữu cơ cung cấp trả lại cho đất.

5. Con người

- Con người thể tạo nên các giống loài mới, mở rộng phạm vi phân bố của các loài.

- Con người làm thu hẹp nơi sinh sống của nhiều loài sinh vật do hoạt động khai thác không hợp lí.

Xem thêm các bài viết liên quan,chi tiết khác:

Lý thuyết Địa Lí 10 Bài 15: Sinh quyền, các nhận tố ảnh hướng đến sự phát triển và phân bố của sinh vật

Giải Địa lí lớp 10 Bài 15: Sinh quyển, các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố của sinh vật

Đáp án: C

Đáp án: C

Đáp án: D