Phương pháp: Vận dụng các kiến thức đã học về các phong cách ngôn ngữ. 

Cách giải: 

Phong cách ngôn ngữ: nghệ thuật. 

Phương pháp: Đọc, tìm ý. 

Cách giải: 

Những hình ảnh trong bài thơ cho thấy thiên nhiên đang bị hủy diệt: Cánh rừng già châu Phi bốc cháy; Voi chạy  về châu Âu chết cóng giữa mùa đông; Hàng triệu con chim rời xứ lạnh bay về xứ nóng/ kiệt sức rồi phải lao  xuống biển sâu. 

Phương pháp: Phân tích, lý giải, tổng hợp. 

Cách giải: 

Học sinh trình bày theo ý hiểu cảu bản thân. Phân tích rõ lí do. 

Gợi ý: 

Đây là lời nhắn nhủ, đồng thời cũng chính là mong muốn của người cha đối với đứa con của mình. Người cha  mong rằng, mai sau khi con lớn lên đứng trước những sự vui buồn, những bất hạn của cuộc sống, người con  đừng mang một thái độ thờ ơ, vô cảm. Bố mong trái tim con ít nhất hãy biết rung cảm, hay làm một điều gì  đó giúp cho cuộc sống tốt đẹp hơn. 

Phương pháp: Phân tích, lý giải, tổng hợp. 

Cách giải: 

Học sinh tự trình bày theo quan điểm cá nhân, có lý giải. 

Gợi ý: 

Tình cảm của người cha đối với con: 

- Người cha rất yêu thương đứa con của mình.  

- Ông mong muốn con mình lớn lên sẽ trở thành một người giàu lòng trắc ẩn, một người có ích cho cuộc sống.

Phương pháp: Vận dụng kiến thức đã học về cách làm một đoạn nghị luận xã hội.

Cách giải: 

1. Giới thiệu chung: Trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc bảo vệ thiên nhiên trong bối cảnh hiện nay.

2. Bàn luận 

- Bảo vệ môi trường là những hành động, việc không làm tổn hại đến môi trường và giúp cho môi trường phát  triển bền vững. 

=> Bảo vệ môi trường là trách nhiệm của tất cả mọi người trong đó có cả các bạn học sinh.

- Hiện nay, môi trường đang bị tàn phá nghiêm trọng bởi những hoạt động của con người, gây nhiều ảnh  hưởng cho cuộc sống con người không chỉ trong hiện tại mà cả tương lai. 

- Để bảo vệ thiên nhiên, thế hệ trẻ cần: 

+ Nghiêm túc thực hiện và chấp hành các quy định pháp luật về việc bảo vệ thiên nhiên: không vứt rác bừa  bãi, sử dụng nước tiết kiệm,... 

+ Tích cực tham gia vào các phong trào, hoạt động bảo vệ thiên nhiên tại địa phương.

+ Tuyên truyền vận động mọi người cùng thực hiện bảo vệ thiên nhiên. 

+ ... 

- Dẫn chứng. 

- Phê phán những hành vi phá hoại thiên nhiên. 

3. Liên hệ bản thân và tổng kết vấn đề. 

Phương pháp:  

- Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng). 

- Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản nghị luận văn học. Cách giải: 

Yêu cầu hình thức: 

- Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng làm nghị luận văn học để tạo lập văn bản.

- Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng; văn viết có cảm xúc; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên kết; không  mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp. 

Yêu cầu nội dung: 

I. Giới thiệu chung 

- Hoàng Phủ Ngọc Tường là một nhà văn am hiểu về Huế. Ông có sở trường về bút kí. Các sáng tác của ông  thể hiện sự tài hoa và uyên bác. 

- Ai đã đặt tên cho dòng sông được sáng tác sau đại thắng mùa xuân 1975 nên vẫn còn khí thế chủ nghĩa anh  hùng. Tác phẩm thể hiện tình yêu của tác giả với thành phố Huế thân thương. 

- Khái quát vấn đề: Cảm nhận vẻ đẹp hình tượng sông Hương trong đoạn trích trên.Từ đó, nhận xét “cái tôi”  trữ tình của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường trong bài bút kí. 

II. Phân tích 

1. Cảm nhận về hình tượng sông Hương trong đoạn trích. 

* Hình ảnh của sông Hương dưới goc nhìn văn hóa.

- Sông Hương gắn bó trong cái nôi của nền âm nhạc Huế. Nghe âm nhạc cổ điển Huế trên dòng Hương, để thưởng thức nét đẹp trong không gian văn hoá nơi nó được sinh thành, để cảm nhận bao cái dư âm, trang  trọng, sang nhã của toàn bộ nền âm nhạc xứ Cố đô.  

- Sự sinh thành nên âm nhạc Huế được giải thích như thế này: Vào những đêm trăng thanh, không gian lặng  tờ đến mức có thể nghe được tiếng động rất nhẹ của những nhịp chèo, mái đẩy, câu hò,... Nhịp chèo mái đẩy  đã làm nên tiết tấu, những câu hò đã làm nên giai điệu, từ đó dần tạo nên những bản nhạc, những khúc hát gắn  mình với dòng Hương giang. Chính những người nghệ sĩ trên sông nước đã tạo nên những âm khúc đầu tiên,  đặt nền móng cho nền âm nhạc xứ Huế, của khúc Tứ đại cảnh nổi tiếng.  

- Nhưng còn một phát hiện bất ngờ nữa, sông Hương chính là cái nôi sinh thành bản đàn tuyệt diệu trong  Truyện Kiều. Tác giả tưởng tượng hai trăm năm trước, Nguyễn Du từng lênh đênh trong lòng Hương với vầng  trăng sáng. Và từ đó, những khúc đàn mà Kiều lẩy nên, đã mang dư âm của dòng Hương giang lặng lẽ, phiến  trăng sầu phủ nhuốm, ngân vang tâm trạng. 

* Hình ảnh của sông Hương khi rời xa thành phố Huế. 

- Góc nhìn địa lý: Theo đặc điểm tự nhiên, hướng chảy của dòng sông theo hướng tây sang đông để đổ ra biển.  Khi qua thành phố, sông Hương vì uốn dòng nên xuôi theo hướng chếch bắc, để có thể đổ ra biển, sông Hương  một lần nữa uốn dòng chảy, do đó mà gặp lại xứ Huế ở Bao Vinh.  

- Cảm quan nhà văn: Điệu chảy này như một sự cố ý của người con gái sông Hương, sự đổi dòng ấy lạ với tự nhiên, mà thân quen với con người. Và ngay từ ban đầu, tác giả đã xem sông Hương là một người con gái,  hơn thế nữa còn là người con gái chí tình, và cái điệu chảy đó không thể khác là nỗi vương vấn, nhớ nhung,  muốn quay trở lại gặp người tình thêm một lần nữa để nói lời chung thủy, trước khi xuôi về biển cả. 

2. Nhận xét về cái tôi trữ tình của Hoàng Phủ Ngọc Tường được thể hiện trong đoạn trích. Qua đoạn văn trên, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã thể hiện: 

- “Cái tôi” của một người nghệ sĩ tài hoa ở lối hành văn uyển chuyển mà lịch lãm, ngôn từ giàu hình ảnh, gợi  cảm, trí tưởng tượng liên tưởng độc đáo. 

- “Cái tôi” của một người có tri thức uyên thâm trong việc vận dụng kiến thức địa lí, hội họa, … để ghi lại  chính xác hành trình của sông Hương và đặc điểm dòng sông ở các địa danh mà dòng sông đi qua.

- “Cái tôi” nặng lòng với quê hương xứ sở, ngợi ca tôn vinh những giá trị tinh thần của quê hương.

III. Kết luận 

- Khái quát lại vấn đề. 

- Giá trị nội dung, nghệ thuật.