Giải Tin học 9 Bài 1 (Cánh diều): Các bước giải bài toán bằng máy tính

Giải bài tập Tin học 9 Bài 1: Các bước giải bài toán bằng máy tính

Khởi động trang 82 Tin học 9: Hãy nêu một bài toán cụ thể mà em đã dùng máy tính để giải và cho biết những việc em đã làm để giải bài toán đó.

Trả lời:

Nội dung đang được cập nhật...

2. Các bước con người giao bài toán cho máy tính giải quyết

Hoạt động trang 83 Tin học 9: Em hãy trả lời các câu hỏi sau về việc giao cho máy tính giải quyết bài toán:

- Vì sao cần phải xác định dữ liệu vào (Input) và kết quả cần đưa ra (Output) của bài toán?

- Vì sao cần tạo ra chương trình?

- Vì sao cần tìm hiểu thuật toán trước khi tạo ra chương trình?

Trả lời:

- Xác định dữ liệu vào (Input) và kết quả cần đưa ra (Output) của bài toán là cần thiết vì nó giúp định rõ phạm vi và mục tiêu của bài toán. Dữ liệu vào cung cấp thông tin cần thiết cho chương trình để thực hiện tính toán hoặc xử lý, trong khi kết quả cần đưa ra định rõ điều mà chương trình cần đạt được sau khi xử lý dữ liệu đó. Việc xác định rõ Input và Output giúp làm rõ yêu cầu của bài toán và hướng dẫn quá trình giải quyết.

- Việc tạo ra chương trình là cần thiết để tự động hóa quá trình giải quyết bài toán. Máy tính có thể thực hiện hàng loạt các phép tính và xử lý dữ liệu một cách nhanh chóng và chính xác, giúp tiết kiệm thời gian và công sức so với việc thực hiện bằng tay. Chương trình cung cấp một phương tiện cụ thể để triển khai thuật toán và xử lý dữ liệu.

- Việc tìm hiểu thuật toán trước khi tạo ra chương trình là cần thiết để đảm bảo rằng quá trình giải quyết bài toán được thực hiện một cách hiệu quả và chính xác nhất có thể. Thuật toán là một bước quan trọng trong quá trình giải quyết bài toán, và hiểu rõ về cách thuật toán hoạt động giúp chọn lựa và triển khai chúng trong chương trình một cách chính xác và hiệu quả. Nắm vững thuật toán cũng giúp tối ưu hóa chương trình và giảm thiểu thời gian xử lý.

Luyện tập

Luyện tập trang 85 Tin học 9: Bài toán: Cho một dãy gồm N số nguyên. Em hãy lập chương trình để tìm ra các số lẻ trong dãy số đã cho là bộ số của 5. Yêu cầu:

1) Trình bày kết quả của từng bước trong quy trình giải bài toán trên máy tính.

2) Đưa ra kết quả chương trình viết bằng Scratch với dãy số nguyên 5, -5, 12, 6, -75, 3, 50, -1, 35, 15.

Trả lời:

1)

- Bước 1: Nhập dãy số ban đầu vào chương trình.

- Bước 2: Khởi tạo danh sách kết quả để tạo một danh sách rỗng để lưu trữ các số lẻ là bội số của 5.

- Lập qua từng số trong dãy số:

+ Kiểm tra số lẻ và bội số của 5: Với mỗi số, kiểm tra xem có phải là số lẻ và có phải là bội số của 5 hay không.

+ Nếu điều kiện đúng, thêm số vào danh sách kết quả.

- Xuất kết quả: In danh sách kết quả ra màn hình.

2) Dãy số cụ thể: 5, -5, 12, 6, -75, 3, 50, -1, 35, 15.

- Nhập vào: 5, -5, 12, 6, -75, 3, 50, -1, 35, 15

- Duyệt qua từng số và kiểm tra:

5: số lẻ và chia hết cho 5 → thêm vào kết quả

-5: số lẻ và chia hết cho 5 → thêm vào kết quả

12: số chẵn → bỏ qua

6: số chẵn → bỏ qua

-75: số lẻ và chia hết cho 5 → thêm vào kết quả

3: số lẻ nhưng không chia hết cho 5 → bỏ qua

50: số chẵn → bỏ qua

-1: số lẻ nhưng không chia hết cho 5 → bỏ qua

35: số lẻ và chia hết cho 5 → thêm vào kết quả

15: số lẻ và chia hết cho 5 → thêm vào kết quả

Kết quả cuối cùng: 5, -5, -75, 35, 15

Vận dụng trang 85 Tin học 9: Em hãy đề xuất một bài toán thực tế mà em có thể tạo chương trình chuyển giao cho máy tính giải quyết (Gợi ý: Tính tiền điện mỗi tháng cho gia đình theo số điện tiêu thụ của gia đình; Tạo một đoạn hoạt hình mà em thích.)

Trả lời:

- Ví dụ với bài toán: Tính tiền điện hàng tháng

- Mô tả: Trong cuộc sống hàng ngày, mỗi gia đình thường phải thanh toán hóa đơn tiền điện hàng tháng dựa trên lượng điện họ tiêu thụ. Bài toán này đặt ra câu hỏi: Làm thế nào để tính toán tổng số tiền phải trả dựa trên số điện đã sử dụng và giá tiền điện cố định cùng với các mức giá biến đổi?

- Đầu vào:

+ Số điện tiêu thụ trong tháng (kWh).

+ Các mức giá tiền điện biến đổi theo số lượng điện tiêu thụ.

- Đầu ra: Tổng số tiền cần thanh toán cho hóa đơn tiền điện.

- Phương pháp giải quyết:

+ Nhập số lượng điện tiêu thụ từ người dùng.

+ Xác định mức giá tiền điện tương ứng với số lượng điện tiêu thụ.

+ Tính toán tổng số tiền dựa trên mức giá và số lượng điện tiêu thụ.

+ Hiển thị tổng số tiền cần thanh toán cho người dùng.

Câu hỏi tự kiểm tra

Câu hỏi trang 85 Tin học 9: Trong các câu sau, những câu nào đúng?

1) Việc chia nhỏ một vấn đề có thể giúp ta nhận thấy giao được một số vấn đề nhỏ hơn cho máy tính giải quyết giúp.

2) Bài toán tin học chỉ là những bài toán của toán học được thực hiện trên máy tính.

3) Quy trình giao cho máy tính giải quyết một vấn đề gồm 2 bước: xác định bài toán và viết chương trình điều khiển máy tính.

4) Trước khi viết chương trình để máy tính giải quyết một bài toán Tin học, cần phải có thuật toán giải quyết bài toán đó.

Trả lời:

Các câu đúng: 1, 4

1) Việc chia nhỏ một vấn đề có thể giúp ta nhận thấy giao được một số vấn đề nhỏ hơn cho máy tính giải quyết giúp.

4) Trước khi viết chương trình để máy tính giải quyết một bài toán tin học, cần phải có thuật toán giải bài toán đó.