Nội dung bài viết

    Xem thêm

    Đất nước- Tác giả tác phẩm Ngữ văn lớp 10 - Chân trời sáng tạo

    Tóm tắt kiến thức trọng tâm tác phẩm Đất nước Ngữ văn lớp 10 sách Chân trời sáng tạo đầy đủ bố cục, tóm tắt, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, nội dung chính, ... giúp học sinh học tốt môn Ngữ văn 10. Mời các bạn đón xem:

    1 1,786 30/06/2022
    Tải về
    Trang trước
    Chia sẻ
    Trang sau  

    Tác giả tác phẩm: Đất nước- Ngữ văn 10

    I. Tác giả

    - Nguyễn Đình Thi (1924 - 2003)

    Đất nước- Tác giả tác phẩm Ngữ văn lớp 10 - Chân trời sáng tạo (ảnh 1)

    - Là một trong những nhà thơ đa tài, hoạt động trên nhiều lĩnh vực nghệ thuật và đều có sự đóng góp đáng kể.

    - Thơ ông có bản sắc và giọng điệu riêng, có nhiều tìm tòi theo xu hướng sáng tạo.

    - Cảm xúc đậm nét nhất là về đất nước.

    II. Tác phẩm Đất nước

    1. Thể loại: Thơ tự do

    Đất nước- Tác giả tác phẩm Ngữ văn lớp 10 - Chân trời sáng tạo (ảnh 1)

    2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:

    - Bài thơ được sáng tác trong khoảng thời gian dài, từ năm 1948 đến 1955.

    - Gần như trong suốt cuộc kháng chiến chống Pháp, Nguyễn Đình Thi đã tham gia chiến dịch, cùng sống, cùng chịu nhiều khói lửa chiến tranh. Trong khoảng thời gian ấy ông sáng tác một vài bài thơ như là “Sáng mát trong như sáng năm xưa”, “Đêm mít tinh”,... Bài thơ “Đất nước” là sự tổng hợp và sáng tạo thêm từ hai bài thơ trên.        

    3. Phương thức biểu đạt: Biểu cảm

    4. Bố cục tác phẩm Đất nước

    - 3 khổ thơ đầu: Thiên nhiên đất nước tươi đẹp nên thơ trong hoài niệm của nhà thơ.

    - 7 khổ thơ tiếp: Đất nước đau thương mà anh hùng trong cuộc kháng chiến trường kỳ.

    5. Tóm tắt tác phẩm Đất nước

    Đoạn trích thể hiện những cảm nhận mới mẻ của tác giả về đất nước qua những vẻ đẹp được phát hiện ở chiều sâu trên nhiều phương diện: lịch sử, địa lí, văn hóa... Tư tưởng trọng tâm, bao trùm toàn bộ bài thơ là tư tưởng “Đất nước của nhân dân”.

    6. Giá trị nội dung tác phẩm Đất nước

    - Bài thơ mở ra một không gian đất nước rộng lớn, tươi đẹp, nên thơ.

    - Qua bài thơ tác giả bộc lộ tình yêu quê hương đất nước nồng nàn, lòng tự hào về một đất nước quật cường vươn lên từ bom đạn.

    7. Giá trị nghệ thuật tác phẩm Đất nước

    - Hình ảnh thơ mới mẻ, sáng tạo.

    - Ngôn ngữ thơ cô đọng, hàm súc.

    - Sử dụng linh hoạt các biện pháp nghệ thuật.

    III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Đất nước

    1. Phần 1

    * Hình ảnh mùa thu Hà Nội trong hoài niệm (từ đầu đến… "lá rơi đầy"):

    - Tín hiệu gợi nhắc về mùa thu Hà Nội: "sáng mát trong" và "gió", "hương cốm mới", đây là những nét đặc trưng quen thuộc của mùa thu Bắc Bộ, mùa thu Hà Nội.

    - Mùa thu Hà Nội trong hoài niệm:

    + Bức tranh mùa thu chân thực, thi vị, mang đậm đặc trưng mùa thu Hà Nội nhưng thoáng buồn: những buổi sáng mát trong, gió thổi, hương cốm, chớm lạnh, hơi may xao xác, nắng lá, phố phường Hà Nội => Bức tranh mùa thu có hình khối, đường nét, màu sắc những chứa đầy tâm trạng của người ra đi "Người ra đi... lá rơi đầy".

    + Hình ảnh người đi buồn bã, lưu luyến nhưng cũng đầy cương quyết: "Người ra đi đầu không ngoảnh lại/ Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy".

    => Mùa thu Hà Nội đẹp nhưng buồn thấm thía bởi nhân vật trữ tình phải ly biệt Hà Nội để đi tìm con đường thoát vòng nô lệ đau thương, tủi nhục.

    * Mùa thu cách mạng, mùa thu độc lập vui tươi, phấn chấn.

    - Tiếng reo vui trước mùa thu hiện tại độc lập, hạnh phúc.

    - Mùa thu cách mạng tươi đẹp, sôi nổi: không gian nghệ thuật dịch chuyển từ những phố dài xao xác buồn bã sang không gian núi rừng tươi mới, tràn đầy sức sống (rừng tre phấp phới, trời thu thay áo mới) với những âm thanh ngân nga, vang vọng; trạng thái nhân vật trữ tình vui vẻ, hạnh phúc hòa trong sự phấn chấn của tạo vật (phấp phới, thiết tha).

    - Mùa thu độc lập, tự chủ: "Trời xanh đây là của chúng ta…"

    - Suy tư về hồn thiêng đất nước: "Nước chúng ta… vọng nói về".

    => Niềm tự hào về đất nước.

    - Nghệ thuật đặc sắc trong đoạn thơ: hình ảnh thơ giàu sức gợi, câu thơ giàu tính nhạc, vận dụng hiệu quả phép điệp, giọng thơ phấn chấn sôi nổi, cảm xúc mãnh liệt…

    => Đoạn thơ thể hiện tình yêu tha thiết, niềm tự hào về quê hương đã được độc lập, có truyền thống anh hùng, bất khuất.

    2. Phần 2

    * Đất nước đau thương trong chiến tranh:

    - Đất nước chìm trong máu và nước mắt: "những cánh đồng quê chảy máu", "dây thép gai đâm nát trời chiều", "bát cơm chan đầy nước mắt"… "đứa đè cổ đứa lột da".

    - Đất nước bật lên nỗi căm hờn: "Từ những năm đau thương chiến đấu… căm hờn".

    * Đất nước vùng lên giành lấy chiến thắng vinh quang, chói lọi:

    - Vượt lên đau thương để lao động và chiến đấu, chống lại kẻ thù: "Những đêm dài hành quân nung nấu", "Xiềng xích chúng bay không khóa được… lòng dân ta yêu nước thương nhà".

    - Hình ảnh đất nước kì vĩ, chói lọi, quật khởi bừng dậy giữa hiện thực rung trời chuyển đất: "Ôm đất nước những người áo vải/ Đã đứng lên thành những anh hùng", "Nước Việt Nam từ máu lửa/ Rũ bùn đứng dậy sáng lòa".

    - Nghệ thuật đặc sắc trong đoạn thơ: hình ảnh sáng tạo đầy sức gợi hình gợi cảm, thủ pháp đối lập, khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn đậm nét.

    => Bức tranh đất nước được tạo nên bằng chất liệu hiện thực (đường nét tương phản đối lập).

     => Hình tượng giàu tính sử thi, là cao trào của cảm xúc, thâu tóm được tư tưởng toàn bài.

    Xem thêm các bài tóm tắt tác giả tác phẩm Ngữ văn 10 hay, chi tiết khác:

    Tác giả tác phẩm: Tôi có một giấc mơ

    Tác giả tác phẩm: Thần Trụ trời

    Tác giả tác phẩm: Prô-mê-tê và loài người

    Tác giả tác phẩm: Đi san mặt đất

    Tác giả tác phẩm: Cuộc tu bổ lại các giống vật

    Tham khảo các loạt bài Ngữ văn 10 khác:

    Bài viết cùng lớp mới nhất

    Xem thêm
    1 1,786 30/06/2022
    Tải về
    Trang trước
    Chia sẻ
    Trang sau  

    Xem thêm các chương trình khác: