Chuyên đề Địa lí 11 (Cánh diều) Quan điểm, đặc điểm, nội dung của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (4.0)

Giải Chuyên đề Địa lí 11 Quan điểm, đặc điểm, nội dung của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (4.0)

Mở đầu trang 40 Chuyên đề Địa Lí 11: Thế giới đang bước vào cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (4.0) với những đột phá vượt bậc về khoa học và công nghệ, tác động mạnh mẽ đến nhiều lĩnh vực của kinh tế, xã hội. Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 có đặc điểm, nội dung gì nổi bật và có tác động như thế nào đến sự phát triển kinh tế - xã hội trên toàn thế giới.

Lời giải:

♦ Cuộc cách mạng công nghệ 4.0 có đặc điểm chủ yếu sau:

+ Sản xuất thông minh nhờ các đột phá của công nghệ số.

+ Kết hợp giữa các hệ thống ảo và thực thể, internet kết nối (IoT) và các hệ thống kết nối internet (IoS).

♦ Tác động của cuộc cách mạng công nghệ 4.0 đến phát triển kinh tế - xã hội:

- Tác động đến kinh tế:

+ Thúc đẩy nền kinh tế thế giới chuyển nhanh sang nền kinh tế tri thức.

+ Làm thay đổi phương thức và phân bố sản xuất.

+ Thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu và thay đổi sự phát triển của các ngành kinh tế

- Tác động đến xã hội:

+ Nâng cao chất lượng cuộc sống vật chất và tinh thần của con người.

+ Thúc đẩy sự đa dạng văn hóa; làm biến đổi nhiều đặc điểm văn hóa của con người.

+ Tạo điều kiện thuận lợi để ứng phó, xử lí hiệu quả nhiều vấn đề về an ninh xã hội; nhưng cũng chứa đựng các nguy cơ tiềm ẩn về an toàn, an ninh thông tin.

1. Quan niệm về cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (4.0)

Câu hỏi trang 42 Chuyên đề Địa Lí 11: Đọc thông tin, quan sát các hình 3.1, 3.2 và kết hợp với hiểu biết của bản thân, hãy trình bày quan niệm về cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (4.0)

Lời giải:

- Cách mạng công nghiệp 4.0 được hình thành trên nền tảng kết hợp các kiến thức trong lĩnh vực vật lí, kĩ thuật số, sinh học, tạo ra một loạt các công nghệ mới có tính đột phá, đưa đến những khả năng sản xuất hoàn toàn mới, có tác động sâu sắc đến đời sống kinh tế, chính trị, xã hội của thế giới.

- Các công nghệ trọng tâm của cuộc cách mạng này bao gồm: Trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật và dữ liệu lớn.

2. Đặc điểm và nội dung của Cách mạng công nghệ 4.0

Câu hỏi trang 45 Chuyên đề Địa Lí 11: Đọc thông tin và quan sát hình 3.3, hãy so sánh đặc điểm và nội dung của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 với các cuộc cách mạng công nghiệp trước.

Lời giải:

♦ Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất

- Thời gian: Bắt đầu diễn ra từ khoảng năm 1784 đến năm 1840.

- Phạm vi, quy mô: Khởi đầu từ nước Anh sau đó lan tỏa sang nhiều nước khác.

- Đặc điểm:

+ Sản xuất cơ khí với máy móc dựa vào động cơ hơi nước.

+ Kỉ nguyên sản xuất cơ khí ra đời, chuyển đổi từ phương pháp sản xuất thủ công sang máy móc sử dụng hơi nước và sức nước.

- Nội dung chính: sử dụng năng lượng nước và hơi nước để cơ giới hoá sản xuất.

♦ Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai

- Thời gian: những năm 1870 đến trước Chiến tranh thế giới lần thứ nhất (1914).

- Phạm vi, quy mô: Khởi đầu ở Hoa Kỳ và tác động chủ yếu đến Hoa Kỳ, Anh, Cộng hoà Liên bang Đức, Pháp, I-ta-li-a, Nhật Bản,...

- Đặc điểm:

+ Sản xuất hàng loạt với máy móc sử dụng năng lượng diện.

+ Giai đoạn tự động hoá, ra đời các dây chuyền sản xuất hiện đại.

- Nội dung chính: sử dụng năng lượng điện, động cơ điện để tạo ra sản xuất đại trà.

♦ Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba

- Thời gian: Diễn ra từ những năm 1960 đến những năm 1990.

- Phạm vi, quy mô: Khởi đầu ở Hoa Kỳ, sau đó phát triển ở các nước: Anh, Cộng hoà Liên bang Đức, Pháp, Nhật Bản,.. và lan rộng ra toàn thế giới.

- Đặc điểm:

+ Sản xuất tự động với máy tính, điện tử và cách mạng số hoá.

+ Ra đời công nghệ thông tin, được xúc tác bởi chất bán dẫn, siêu máy tính, máy tính cá nhân, internet.

- Nội dung chính: sử dụng các thiết bị điện tử và công nghệ thông tin để tự động hóa sản xuất.

♦ Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư

- Thời gian: Diễn ra từ những năm 2000 cho đến hiện nay

- Phạm vi, quy mô: Khởi đầu ở Cộng hoà Liên bang Đức, Hoa Kỳ và các nước công nghiệp phát triển, trở thành xu thế tất yếu của các quốc gia trên toàn thế giới.

- Đặc điểm:

+ Sản xuất thông minh nhờ các đột phá của công nghệ số.

+ Kết hợp giữa các hệ thống ảo và thực thể, internet kết nối (IoT) và các hệ thống kết nối internet (IoS).

- Nội dung chính: hợp nhất, không có ranh giới giữa ba trụ cột chính (kĩ thuật số, công nghệ sinh học, vật lí), phát triển dựa trên nền tảng công nghệ số và tích hợp tất cả các công nghệ thông minh để tối ưu hoá quy trình, phương thức sản xuất.

Xem thêm giải bài tập Chuyên đề Địa lí 11 sách Cánh diều hay, chi tiết khác:

II. Một số loại hình du lịch phổ biến trên thế giới hiện nay

III. Một số xu hướng phát triển du lịch trên thế giới và định hướng phát triển du lịch Việt Nam

IV. Định hướng ngành nghề liên quan đến du lịch

II. Tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đến phát triển kinh tế - xã hội trên toàn thế giới

III. Một số xu hướng chính của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (4.0)