Câu hỏi:
25/09/2024 142Ý nào sau đây không phải là nguyên nhân tan rã của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và các nước Đông Âu?
A. Người dân không ủng hộ, không hào hứng với chế độ xã hội chủ nghĩa.
B. Đường lối lãnh đạo mang tính chủ quan, duy ý chí, quan liêu
C. Không bắt kịp bước phát triển của khoa học – kĩ thuật tiên tiến trên thế giới
D. Sự chống phá của các thế lực thù địch trong và ngoài nước
Trả lời:
Đáp án đúng là: A
Người dân không ủng hộ, không hào hứng với chế độ xã hội chủ nghĩa không phải là một nguyên nhân chính xác và đầy đủ để giải thích cho sự tan rã của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và các nước Đông Âu.
=> A đúng
Những sai lầm trong lãnh đạo đã làm suy yếu niềm tin của nhân dân, gây ra sự trì trệ trong kinh tế và xã hội.
=> B sai
Sự chậm đổi mới công nghệ đã khiến cho các nước xã hội chủ nghĩa tụt hậu so với các nước tư bản chủ nghĩa.
=> C sai
Các thế lực thù địch đã lợi dụng những yếu kém của chế độ để tiến hành hoạt động chống phá, gây mất ổn định.
=> D sai
* kiến thức mở rộng
Vai trò của yếu tố chủ quan và khách quan trong sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa
Sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và các nước Đông Âu là một sự kiện lịch sử phức tạp, chịu tác động của nhiều yếu tố khác nhau, cả chủ quan và khách quan.
Yếu tố khách quan
Sự cạnh tranh gay gắt từ hệ thống tư bản: Kinh tế thị trường của các nước phương Tây phát triển nhanh chóng, tạo ra sức ép lớn lên các nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung của các nước xã hội chủ nghĩa. Sự chênh lệch về trình độ khoa học - kỹ thuật, năng suất lao động ngày càng lớn.
Cuộc chạy đua vũ trang tốn kém: Cuộc Chiến tranh Lạnh kéo dài đã tiêu tốn rất nhiều nguồn lực của Liên Xô, gây ra những khó khăn về kinh tế và làm suy yếu tiềm lực quốc gia.
Sự thay đổi của tình hình quốc tế: Sự tan rã của các thuộc địa, sự trỗi dậy của các phong trào dân tộc giải phóng dân tộc đã làm thay đổi sâu sắc bản đồ chính trị thế giới, đặt ra những thách thức mới cho các nước xã hội chủ nghĩa.
Yếu tố chủ quan
Những sai lầm trong đường lối lãnh đạo: Các nhà lãnh đạo Liên Xô và Đông Âu đã mắc phải nhiều sai lầm trong việc xây dựng và điều hành chế độ xã hội chủ nghĩa, như:
Quan liêu, bao cấp: Cơ chế quản lý kinh tế quan liêu, bao cấp đã làm giảm hiệu quả sản xuất, kìm hãm sự sáng tạo.
Thiếu dân chủ: Sự thiếu dân chủ trong Đảng và Nhà nước đã làm giảm lòng tin của nhân dân, hạn chế sự tham gia của quần chúng vào việc quản lý xã hội.
Tham nhũng, tiêu cực: Tình trạng tham nhũng, tiêu cực đã làm suy yếu uy tín của Đảng và Nhà nước.
Không đổi mới kịp thời: Các nước xã hội chủ nghĩa đã không kịp thời đổi mới mô hình kinh tế, xã hội để thích ứng với tình hình mới.
Sự suy thoái về tư tưởng: Một bộ phận cán bộ, đảng viên đã suy thoái về tư tưởng, dao động về lý tưởng, dẫn đến mất đoàn kết nội bộ.
Quan hệ giữa yếu tố chủ quan và khách quan:
Các yếu tố khách quan tạo ra những áp lực và thách thức đối với chế độ xã hội chủ nghĩa.
Các yếu tố chủ quan quyết định cách thức các nước xã hội chủ nghĩa đối phó với những thách thức đó.
Nếu không có những sai lầm chủ quan, các nước xã hội chủ nghĩa có thể đã vượt qua được những khó khăn và tiếp tục phát triển.
Kết luận:
Sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu là kết quả của sự tác động phức tạp giữa các yếu tố khách quan và chủ quan. Trong đó, những sai lầm chủ quan của các nhà lãnh đạo đã đóng vai trò quyết định.
Bài học rút ra:
Để xây dựng và phát triển một chế độ xã hội, cần có sự kết hợp hài hòa giữa lý luận và thực tiễn, giữa kế hoạch và thị trường, giữa tập trung và dân chủ.
Lãnh đạo cần có tầm nhìn xa trông rộng, dám đổi mới, sáng tạo và lắng nghe ý kiến của nhân dân.
Cần có một cơ chế quản lý hiệu quả, chống tham nhũng, bảo đảm công bằng xã hội.
Xem thêm các bài viết liên quan hay và chi tiết khác:
Lý thuyết Lịch sử 12 Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 - 2000). Liên Bang Nga (1991 - 2000)
Giải Lịch sử 12 Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 – 1991) Liên Bang Nga (1991-2000)
CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ
Câu 1:
Sự hình thành của hệ thống xã hội chủ nghĩa được đánh dấu bởi sự kiện
Câu 2:
Nhận định nào sau đây không phản ánh đúng về tình hình Liên Xô trong những năm 1950 - 1973?
Câu 3:
Cho các sự kiện:
1) Phóng thành công vệ tinh nhân tạo.
2) Chế tạo thành công bom nguyên tử.
3) Trở thành cường quốc công nghiệp đứng đầu châu Âu và đứng thứ hai thế giới.
4) Phóng tàu vũ trụ phương Đông, mở đầu kỉ nguyên chinh phục vũ trụ của loài người.
Hãy sắp xếp các sự kiện trên theo trình tự thời gian về những thành tựu của Liên Xô?
Câu 4:
Thực tiễn lịch sử nào là yếu tố quyết định Liên Xô phải tiến hành cải tổ đất nước (năm 1985)?
Câu 5:
Nội dung nào không phản ánh đúng nguyên nhân dẫn đến sự tan rã của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và các nước Đông Âu?
Câu 6:
Chủ nghĩa xã hội đã vượt ra khỏi phạm vi một nước và trở thành hệ thống thế giới với thắng lợi của
Câu 7:
Nội dung nào dưới đây không đúng về tác động của sự tan rã chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và các nước Đông Âu đến tình hình thế giới?
Câu 9:
Sau khi lên nắm quyền lãnh đạo Đảng Cộng sản Liên Xô (tháng 3/1985), Goócbachop đã thực hiện
Câu 10:
Nội dung nào dưới đây không phản ánh đúng ý nghĩa của sự kiện Liên Xô chế tạo thành công bom nguyên tử (1949)?
Câu 12:
Một trong những cơ sở của sự hợp tác, giúp đỡ giữa Liên Xô và các nước Đông Âu là
Câu 14:
Nội dung nào dưới đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự ra đời của các nước dân chủ nhân dân Đông Âu?