Nhân vật lịch sử nào được đề cập đến trong câu đố dân gian dưới đây?

“Vua nào thuở bé chăn trâu

Trường Yên một ngọn cờ lau tập tành

Sứ quân dẹp loạn phân tranh

Dựng nền thống nhất sử xanh còn truyền?”

Đáp án đúng là: C

Mặc dù có công đánh bại quân Nam Hán nhưng không có giai đoạn chăn trâu và dẹp loạn 12 sứ quân như trong câu đố.

=> A sai

Ông nổi tiếng với việc dời đô từ Hoa Lư ra Đại La (Thăng Long).

=> B sai

Đinh Bộ Lĩnh gắn liền với sự tích tập trận cờ lau, nổi bật với chiến công dẹp loạn 12 sứ quân và xây dựng chính quyền thống nhất, đặt tên nước là Đại Cồ Việt.

=> C đúng

Ông là một vị tướng nổi tiếng trong cuộc khởi nghĩa chống lại nhà Đường nhưng không có những chi tiết trùng khớp với câu đố.

=> D sai

Công cuộc xây dựng chính quyền và bảo vệ đất nước thời Đinh – Lê

a) Chính quyền thời Đinh

- Sau khi thống nhất đất nước, Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi hoàng đế, đặt tên nước là Đại Cồ Việt đặt niên hiệu là Thái Bình, đóng đô ở Hoa Lư (Ninh Bình).

Khu di tích Cố đô Hoa Lư (Ninh Bình)

- Chính quyền thời Đinh được kiện toàn thêm một bước:

+ Ở Trung ương đứng đầu là hoàng đế có quyền lực cao nhất, giúp việc có Ban Văn, Ban Võ và cao tăng; phong vương cho các hoàng tử, cử tướng lĩnh nắm giữ chức vụ chủ chốt.

+ Chính quyền địa phương gồm các cấp: đạo (châu), giáp, xã.

- Tiền tệ: cho đúc tiền đề lưu hành trong nước.

- Pháp luật: những người phạm tội nặng bị xử phạt rất nghiêm khắc.

- Quân đội: tổ chức quân đội gồm 10 đạo, sai sứ sang giao hảo với nhà Tống.

b) Cuộc kháng chiến chống Tống (năm 981)

- Hoàn cảnh lịch sử:

+ Cuối năm 979, Đinh Tiên Hoàng và con trai trưởng là Đinh Liễn bị ám sát. Con thứ là Đinh Toàn mới 6 tuổi nối ngổi. Lê Hoàn được cử làm phụ chính.

+ Nhân cơ hội đó, nhà Tống âm mưu xâm lược Đại Cồ Việt

+ Triều thần đồng lòng suy tôn Lê Hoàn lên làm vua để lãnh đạo kháng chiến.

Lê Hoàn được suy tôn lên ngôi vua (tranh minh họa)

- Diễn biến:

+ Đầu năm 981, quân Tống do Hầu Nhân Bảo làm tổng chỉ huy, theo hai đường thủy, bộ tiến đánh Đại Cồ Việt.

+ Lê Hoàn trực tiếp tổ chức, lãnh đạo kháng chiến.

+ Nhiều trận chiến ác liệt diễn ra khiến giặc bị tổn thất nặng nề.

+ Tướng Hầu Nhân Bảo tử trận, quân Tống đại bại, buộc phải rút về nước.

Lược đồ kháng chiến chống Tống lần thứ nhất

- Ý nghĩa lịch sử:

+ Bảo vệ vững chắc nền độc lập dân tộc

+ Chứng tỏ bước phát triển mới của quốc gia Đại Cồ Việt.

c) Chính quyền thời Tiền Lê

- Lê Hoàn lập nên nhà Tiền Lê, đổi niên hiệu là Thiên Phúc, tiếp tục công cuộc xây dựng quốc gia độc lập.

- Tổ chức bộ máy:

- Ở trung ương: do vua đứng đầu, nắm mọi quyền hành; giúp việc cho vua là Thái sư và đại sư; dưới vua là các quan văn, quan võ; các con vua được phong vương và trấn giữ các vùng hiểm yếu

+ Ở địa phương: cả nước chia thành 10 đạo; đến năm 1002, vua cho đổi đạo thành lộ, phủ, châu rồi đến giáp; đơn vị cấp cơ sở là xã, các quan lại địa phương chưa được sắp xếp đầy đủ

- Quân đội: được xây dựng gồm hai bộ phận:

+ Cấm quân (bảo vệ vua và kinh thành)

+ Quân đóng tại các địa phương.

- Triều đình chú trọng xây dựng pháp luật như định ra luật lệnh (năm 1002) và tăng cường quan hệ ngoại giao với nhà Tống.

Xem thêm bài liên quan, chi tiết khác:

Lý thuyết Lịch Sử 7 Bài 10 (Kết nối tri thức): Đại Cồ Việt thời Đinh và Tiền Lê (968 – 1009)