Đặc điểm nổi bật của văn hóa Đông Nam Á là gì?

Đáp án đúng là : B

- Đặc điểm nổi bật của văn hóa Đông Nam Á là nền văn minh nông nghiệp lúa nước.

+ Tập trung vào Nông nghiệp Lúa nước:

Điều kiện địa lý và khí hậu nhiệt đới, với nhiều sông ngòi và đồng bằng màu mỡ, rất thuận lợi cho việc trồng lúa nước. Lúa trở thành cây lương thực chính, đóng vai trò trung tâm trong đời sống kinh tế và xã hội của hầu hết các quốc gia Đông Nam Á.

+ Sự Phụ thuộc vào Sông ngòi:

Các dòng sông lớn như sông Mê Kông, sông Hồng, sông Chao Phraya cung cấp nguồn nước và phù sa, hỗ trợ sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt của người dân. Cuộc sống gắn liền với sông nước cũng góp phần tạo ra những nét văn hóa phong phú trong ẩm thực, kiến trúc và giao thông.

+ Tính Cộng đồng Cao:

Nền nông nghiệp lúa nước đòi hỏi sự hợp tác trong việc xây dựng hệ thống thủy lợi, canh tác và thu hoạch, điều này làm tăng tính đoàn kết và ý thức cộng đồng. Các làng xã nông thôn thường gắn kết chặt chẽ, với các phong tục và lễ hội chung liên quan đến mùa màng, cầu mưa, tạ ơn mùa bội thu.

+ Phong tục và Tín ngưỡng Gắn với Tự nhiên:

Tín ngưỡng và lễ hội trong khu vực Đông Nam Á thường liên quan đến thiên nhiên và mùa vụ. Thần nông, thần nước, và các nghi lễ cầu mưa là những tín ngưỡng phổ biến. Các lễ hội như Tết, Lễ hội Nước (Songkran ở Thái Lan, Tết té nước ở Lào và Campuchia) đều thể hiện sự tôn vinh mùa màng và nước.

+ Ảnh hưởng Đa văn hóa:

Đông Nam Á là giao điểm của nhiều nền văn minh lớn như Ấn Độ, Trung Quốc và các nước phương Tây sau này. Tuy vậy, nền văn hóa nông nghiệp lúa nước vẫn là cốt lõi, tiếp nhận và biến đổi các yếu tố ngoại lai để phù hợp với truyền thống và lối sống địa phương.

Tóm lại, nền văn minh lúa nước không chỉ ảnh hưởng đến đời sống kinh tế mà còn định hình các giá trị, phong tục và tín ngưỡng văn hóa đặc trưng của Đông Nam Á.

→ B đúng.A,C,D sai.

* Cơ sở tự nhiên

a) Vị trí địa lí

- Đông Nam Á là một khu vực bao gồm các bản đảo và quần đảo chạy dài từ Thái Bình Dương sang Ấn Độ Dương. Ngày nay, khu vực này gồm 11 quốc gia, được phân thành hai nhóm: Đông Nam Á lục địa và Đông Nam Á hải đảo

- Đông Nam Á nằm trên con đường hàng hải nối liền Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, được xem như một “ngã tư đường”, cầu nối của những nền văn minh lớn trên thế giới.

b) Điều kiện tự nhiên

- Đông Nam Á có hệ thống sông ngòi dày đặc, đất đai màu mỡ, đa số các quốc gia chịu ảnh hưởng của khí hậu nhiệt đới gió mùa. Hầu hết các quốc gia trong khu vực này đều giáp biển.

- Trên cơ sở điều kiện tự nhiên thuận lợi, ở khu vực Đông Nam Á đã hình thành một nền văn minh bản địa - văn minh nông nghiệp lúa nước trước khi tiếp xúc với văn minh Trung Hoa, Ấn Độ.

- Biển tạo ra nguồn tài nguyền và là đường giao thương cho các nước trong khu vực, cũng như nối Đông Nam Á với các tuyến đường biển quốc tế. Vì vậy, cư dân Đông Nam Á sớm phát triển các hoạt động khai thác biển và buôn bán bằng đường biển

 

Nông dân cấy lúa trên cánh đồng ở Thái Lan

II. Cơ sở xã hội

a) Cư dân, tộc người

- Đông Nam Á là khu vực đa tộc người với hàng trăm ngóm dân cư. Các nhóm dân cư được phân chia thành các ngữ hệ và nhóm ngôn ngữ khác nhau.

- Ngữ hệ Nam Á:

+ Phân bố chủ yếu ở Đông Nam Á lục địa, trong đó một số nước dùng làm quốc ngữ, ngư: tiếng Việt, tiếng Khơ-me

+ Gồm 2 nhóm ngôn ngữ là: nhóm Môn - Khơme và nhóm Việt - Mường

- Ngữ hệ Thái - Khađai

+ Phân bố chủ yếu ở Lào, Thái Lan, Nam Trung Quốc, vùng núi Mi-an-ma và Việt Nam

+ Gồm 2 nhóm ngôn ngữ là: nhóm Tày - Thái và nhóm Ka-đai

- Ngữ hệ Mông - Dao

+ Phân bố chủ yếu ở Mi-an-ma, Việt Nam, Lào và Thái Lan

+ Gồm nhóm ngôn ngữ Mông - Dao

- Ngữ hệ Nam Đảo

+ Phân bố chủ yếu ở Đông Nam Á hải đảo, có một bộ phận ở vùng Tây Nguyên của Việt Nam, vùng duyên hải của Thái Lan và Mi-an-ma

+ Gồm nhóm ngôn ngữ Malayô - Pôlinêdi

- Ngữ hệ Hán - Tạng:

+ Nhóm Hán phân bố chủ yếu tại các thành phố lớn ở Đông Nam Á ; nhóm Tạng - Miến chủ yếu phân bố ở Đông Nam Á lục địa

+ Gồm 2 nhóm ngôn ngữ là: nhóm Hán và nhóm Tạng - Miến

- Sự đa dạng về tộc người, cư dân Đông Nam Á đã sáng tạo nên nền văn minh bản địa với những sắc thái địa phương phong phú

b) Tổ chức xã hội

- Cư dân Đông Nam Á quần tụ với nhau trên một địa bàn nhất định, hình thành những tổ chức xã hội đầu tiên. Trong đó, làng là tổ chức xã hội phổ biến ở Đông Nam Á (với tên gọi khác nhau ở các vùng).

- Sự phát triển nội tại của các tổ chức xã hội đó đã tạo cơ sở cho sự ra đời các quốc gia đầu tiên, tạo nền tảng cho sự hình thành văn minh Đông Nam Á.

III. Ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ, Trung Hoa

a) Ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ

- Đông Nam Á tiếp thu có chọn lọc những ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ thông qua quá trình tiếp xúc, giao thương, chủ yếu là qua con đường buôn bán bằng đường biển.

- Ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ được thể hiện trên các lĩnh vực tiêu biểu như chính trị, tư tưởng, tôn giáo, văn hoá, nghệ thuật,...

b) Ảnh hưởng của văn minh Trung Hoa

- Việc tiếp xúc, giao thương giữa Trung Quốc với Đông Nam Á diễn ra từ rất sớm, đặc biệt là thông qua quá trình các triều đại phong kiến Trung Quốc xâm lược, thống trị các nước láng giềng.

- Văn minh Trung Hoa ảnh hưởng đến một số quốc gia Đông Nam Á trên nhiều lĩnh vực (tư tưởng chính trị, văn hoá, giáo dục, văn học - nghệ thuật,...), ở những mức độ khác nhau, trong đó Việt Nam chịu ảnh hưởng nhiều hơn.

Xem thêm các bài viết liênn quan,chi tiết khác:

Lý thuyết Lịch sử 10 Bài 9: Cơ sở hình thành văn minh Đông Nam Á thời kì cổ - trung đại

Giải Lịch sử lớp 10 Bài 9: Cơ sở hình thành văn minh Đông Nam Á thời kì cổ - trung đại