Chương 5 Hiến pháp năm 1992: Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân
Số hiệu: | 68-LCT/HĐNN8 | Loại văn bản: | Hiến pháp |
Nơi ban hành: | Quốc hội | Người ký: | Lê Quang Đạo |
Ngày ban hành: | 15/04/1992 | Ngày hiệu lực: | 18/04/1992 |
Ngày công báo: | 30/04/1992 | Số công báo: | Số 8 |
Lĩnh vực: | Bộ máy hành chính, Quyền dân sự | Tình trạng: |
Hết hiệu lực
01/01/2014 |
TÓM TẮT VĂN BẢN
Văn bản tiếng việt
Văn bản tiếng anh
Công dân có quyền sở hữu về thu nhập hợp pháp, của cải để dành, nhà ở, tư liệu sinh hoạt, tư liệu sản xuất, vốn và tài sản khác trong doanh nghiệp hoặc trong các tổ chức kinh tế khác; đối với đất được Nhà nước giao sử dụng thì theo quy định tại Điều 17 và Điều 18.
Nhà nước bảo hộ quyền sở hữu hợp pháp và quyền thừa kế của công dân.
Học tập là quyền và nghĩa vụ của công dân.
Bậc tiểu học là bắt buộc, không phải trả học phí.
Công dân có quyền học văn hoá và học nghề bằng nhiều hình thức.
Học sinh có năng khiếu được Nhà nước và xã hội tạo điều kiện học tập để phát triển tài năng.
Nhà nước có chính sách học phí, học bổng.
Nhà nước và xã hội tạo điều kiện cho trẻ em tàn tật được học văn hoá và học nghề phù hợp.
Công dân có quyền được hưởng chế độ bảo vệ sức khoẻ.
Nhà nước quy định chế độ viện phí, chế độ miễn, giảm viện phí.
Công dân có nghĩa vụ thực hiện các quy định về vệ sinh phòng bệnh và vệ sinh công cộng.
Nghiêm cấm sản xuất, vận chuyển, buôn bán, tàng trữ, sử dụng trái phép thuốc phiện và các chất ma tuý khác. Nhà nước quy định chế độ bắt buộc cai nghiện và chữa các bệnh xã hội nguy hiểm.
Công dân nữ và nam có quyền ngang nhau về mọi mặt chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội và gia đình.
Nghiêm cấm mọi hành vi phân biệt đối xử với phụ nữ, xúc phạm nhân phẩm phụ nữ.
Lao động nữ và nam việc làm như nhau thì tiền lương ngang nhau. Lao động nữ có quyền hưởng chế độ thai sản. Phụ nữ là viên chức Nhà nước và người làm công ăn lương có quyền nghỉ trước và sau khi sinh đẻ mà vẫn hưởng lương, phụ cấp theo quy định của pháp luật.
Nhà nước và xã hội tạo điều kiện để phụ nữ nâng cao trình độ mọi mặt, không ngừng phát huy vai trò của mình trong xã hội; chăm lo phát triển các nhà hộ sinh, khoa nhi, nhà trẻ và các cơ sở phúc lợi xã hội khác để giảm nhẹ gánh nặng gia đình, tạo điều kiện cho phụ nữ sản xuất, công tác, học tập, chữa bệnh, nghỉ ngơi và làm tròn bổn phận của người mẹ.
Gia đình là tế bào của xã hội.
Nhà nước bảo hộ hôn nhân và gia đình.
Hôn nhân theo nguyên tắc tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng.
Cha mẹ có trách nhiệm nuôi dạy con thành những công dân tốt. Con cháu có bổn phận kính trọng và chăm sóc ông bà, cha mẹ.
Nhà nước và xã hội không thừa nhận việc phân biệt đối xử giữa các con.
Thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ được hưởng các chính sách ưu đãi của Nhà nước. Thương binh được tạo điều kiện phục hồi chức năng lao động, có việc làm phù hợp với sức khoẻ và có đời sống ổn định.
Những người và gia đình có công với nước được khen thưởng, chăm sóc.
Người già, người tàn tật, trẻ mồ côi không nơi nương tựa được Nhà nước và xã hội giúp đỡ.
Công dân có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Các tôn giáo đều bình đẳng trước pháp luật.
Những nơi thờ tự của các tín ngưỡng, tôn giáo được pháp luật bảo hộ.
Không ai được xâm phạm tự do tín ngưỡng, tôn giáo hoặc lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để làm trái pháp luật và chính sách của Nhà nước.
Công dân có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm.
Không ai bị bắt, nếu không có quyết định của Toà án nhân dân, quyết định hoặc phê chuẩn của Viện kiểm sát nhân dân, trừ trường hợp phạm tội quả tang. Việc bắt và giam giữ người phải đúng pháp luật.
Nghiêm cấm mọi hình thức truy bức, nhục hình, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của công dân.
Không ai bị coi là có tội và phải chịu hình phạt khi chưa có bản án kết tội của Toà án đã có hiệu lực pháp luật.
Người bị bắt, bị giam giữ, bị truy tố, xét xử trái pháp luật có quyền được bồi thường thiệt hại về vật chất và phục hồi danh dự. Người làm trái pháp luật trong việc bắt, giam giữ, truy tố, xét xử gây thiệt hại cho người khác phải bị xử lý nghiêm minh.
Công dân có quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở.
Không ai được tự ý vào chỗ ở của người khác nếu người đó không đồng ý, trừ trường hợp được pháp luật cho phép.
Thư tín, điện thoại, điện tín của công dân được bảo đảm an toàn và bí mật.
Việc khám xét chỗ ở, việc bóc mở, kiểm soát, thu giữ thư tín, điện tín của công dân phải do người có thẩm quyền tiến hành theo quy định của pháp luật.
Công dân có quyền khiếu nại, quyền tố cáo với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về những việc làm trái pháp luật của cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân hoặc bất cứ cá nhân nào.
Việc khiếu nại, tố cáo phải được cơ quan Nhà nước xem xét và giải quyết trong thời hạn pháp luật quy định.
Mọi hành vi xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tập thể và của công dân phải được kịp thời xử lý nghiêm minh. Người bị thiệt hại có quyền được bồi thường về vật chất và phục hồi danh dự.
Nghiêm cấm việc trả thù người khiếu nại, tố cáo hoặc lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để vu khống, vu cáo làm hại người khác.
FUNDAMENTAL RIGHTS AND DUTIES OF THE CITIZEN
A citizen of the Socialist Republic or Vietnam is a person with Vietnamese nationality.
In the Socialist Republic of Vietnam human rights in the political, civic, economic, cultural and social fields are respected. They are embodied in the citizen's rights and are determined by the Constitution and the law.
The citizen's rights are inseparable from his duties.
The State guarantees the rights of the citizen; the citizen must fulfill his duties to the State and society.
The citizen's rights and duties are determined by the Constitution and the law.
All citizens are equal before the law.
The citizen has the right to participate in the administration of the State and management of society, the discussion of problems of the country and the region; he can send petitions to State organs and vote in referendums organised by the State.
The citizen, regardless of nationality, sex, social background, religious belief, cultural standard, occupation, time of residence, shall, upon reaching the age of eighteen, have the right to vote, and, upon reaching the age of twenty-one, have the right to stand for election to the National Assembly and the People's Councils in accordance with the provisions of the law.
The citizen has both the right and the duty to work.
The State and society shall work out plans to create ever more employment for the working people.
The State shall enact policies and establish regimes for the protection of labour.
The State shall establish working times, wage scales, regimes of rest and social insurance for State employees and wage-earners; it shall encourage and promote other forms of social insurance for the benefit of the working people.
The citizen enjoys freedom of enterprise as determined by law.
The citizen enjoys the right of ownership with regard to his lawful income, savings, housing, chattel, means of production funds and other possessions in enterprises or other economic organisations; with regard to land entrusted by the State for use, the matter is regulated by the provisions of Articles 17 and 18.
The State protects the citizen's right of lawful ownership and right of inheritance.
The citizen has both the right and the duty to receive training and instruction.
Primary education is compulsory and dispensed free of charge.
The citizen has the right to get general education and vocational training in various ways.
With regard to school students with special aptitudes the State and society shall create conditions for them to blossom out.
The State shall enact policies regarding tuition fees and scholarships.
The State and society shall create the necessary conditions for, handicapped children to acquire general knowledge and appropriate job training.
The citizen has the right to carry out scientific and technical research, make inventions and discoveries, initiate technical innovations, rationalise production, engage in literary and artistic creation and criticism, and participate in other cultural activities. The State protects copyright and industrial proprietorship.
The citizen is entitled to a regime of health protection.
The State shall establish a system of hospital fees, together with one of exemption from and reduction of such fees.
The citizen has the duty to observe all regulations on disease prevention and public hygiene.
It is strictly forbidden to produce, transport, deal in, store and use unlawfully opium and other narcotics. The State shall enact regulations on compulsory treatment of drug addiction and treatment of dangerous social diseases.
The citizen has the right to build dwelling-houses accord to zoning regulations and the law. The right of lessees and lessors are protected by the law.
Male and female citizens have equal rights in and fields - political, economic, cultural, social, and the family.
All acts of discrimination against women and all acts damaging women's dignity are strictly banned.
Men and women shall receive equal pay for equal work. Women workers shall enjoy a regime related to maternity. Women who are State employees and wage-earners shall enjoy paid pre- natal and post-natal leaves during which they shall receive all their wages and allowances as determined by law.
The State and society shall create all necessary conditions for women to raise their qualifications in all fields and fully play their roles in society, they shall see to the development of maternity homes, pediatric departments, creches and other social-welfare units so as to lighten house work and allow women to engage more actively in work and study, undergo medical treatment, enjoy periods of rest and fulfill their maternal duties.
The family is the cell of society.
The State protects marriage and the family.
Marriage shall conform to the principles of free consent, progressive union, monogamy and equality between husband and wife.
Parents have the responsibility to bring up their children into good citizens. Children and grandchildren have the duty to show respect to and look after their parents and grandparents.
The State and society shall recognize no discrimination among children.
Children enjoy protection, care and education by the family, the State and society.
The family, the State and society shall create favourable conditions for young people to study, work, relax, develop bodies and minds, and shall educate them in morality, national tradition, civic consciousness and the socialist ideal, for them to be in the van of creative Labour and national defense.
War invalids, sick soldiers, and the families of fallen soldiers and revolutionary martyrs shall enjoy preferential treatment in State policies. War invalids shall enjoy favourable conditions for their physical rehabilitation, shall be given employment suited to their state of health and assistance in securing stable living conditions.
Individuals and families credited with meritorious service to the country shall be given commendation and reward and shall be looked after.
Old people, infirm people and orphans without support shall receive State assistance.
The citizen shall enjoy freedom of movement and of residence within the country; he can freely travel abroad and return home from abroad in accordance with the provisions of the law.
The citizen shall enjoy freedom of opinion and speech, freedom of the press, the right to be informed, and the right to assemble, form associations and hold demonstrations in accordance with the provisions of the law.
The citizen shall enjoy freedom of belief and of religion; he can follow any religion or follow none. All religions are equal before the law.
The places of worship of all faiths and religions are protected by the law.
No one can violate freedom of belief and of religion; nor can anyone misuse beliefs and religions to contravene the law and State policies.
The citizen shall enjoy inviolability of the person and the protection of the law with regard to his life, health, honor and dignity.
No one can be arrested in the absence of a ruling by the People's Court, a ruling or sanction of the People's Office of Supervision and Control except in case of flagrant offenses. Taking a person into, or holding him in, custody must be done with full observance of the law.
It is strictly forbidden to use all forms of harassment and coercion, torture, violation of his honor and dignity, against a citizen.
No one shall be regarded as guilty and be subjected to punishment before the sentence of the Court has acquired full legal effect.
Any person who has been arrested, held in custody, prosecuted, brought to trial in violation of the law shall be entitled to damages for any material harm suffered and his reputation shall be rehabilitated. Anybody who contravenes the law in arresting, holding in custody, prosecuting, bringing to trial another person thereby causing him damage shall be dealt with severely.
The citizen is entitled to the inviolability of his domicile.
No one can enter the domicile of another person without his consent, except in cases authorized by the law.
Safety and secrecy are guaranteed to the citizen correspondence, telephone conversations and telegrams.
Domiciliary searches and the opening, control, and confiscation of a citizen's correspondence and telegrams can only be done by a competent authority in accordance with the provisions of the law.
The citizen has the right to lodge complaints and denunciations with the competent State authorities against the illegal doings of State organs, economic bodies, social organisations, units of the people's armed forces, or of any individual.
The complaints and denunciations must be examined and settled by the State authorities within the time laid down by the law.
All acts violating the interests of the State, the rights and legitimate interests of collectives and citizens shall be dealt with severely in time. The person who has suffered loss and injury shall be entitled to damages for any material harm suffered and his reputation rehabilitated.
It is strictly forbidden to take vengeance on the person making complaints and denunciations, or to misuse the right to make complaints and denunciations with the aim of slandering and causing harm to another person.
The State shall protect the legitimate interests of Vietnamese people residing abroad.
The State shall create the necessary conditions for Vietnamese residing abroad to maintain close ties with their families and native land and to contribute to national construction.
The citizen must show loyalty to his motherland.
To betray one's motherland is the most serious crime.
It is the sacred duty and the noble right of the citizen to defend his motherland.
The citizen must fulfill his military obligation and join in the all-people national defense.
The citizen has the duty to respect and protect the properly of the State and the public interest.
The citizen has the duty to obey the Constitution and the law, join in the safeguarding of national security and social order and the preserving of national secrets, and abide by the regulation public life.
The citizen has the duty to pay taxes and perform public-interest labour according to the provisions of the law.
Foreigners residing in Vietnam must obey the Constitution and law of Vietnam; they shall receive State protection with regard to their lives, possessions and legitimate interests in accordance with the provisions of Vietnamese law.
The Socialist Republic of Vietnam shall consider granting asylum to foreigners struggling for freedom, national independence, socialism, democracy and peace, or are harmed because of their scientific work