- Ấn Độ là một bán đảo rộng lớn ở Nam Á, ba mặt giáp biển. Khí hậu nhiệt đới, gió mùa vừa thuận hoà, vừa khắc nghiệt.

- Phía bắc có dãy Hi-ma-lay-a (Himalaya),  nơi khởi nguồn của  sông Ấn và sông Hằng. Hằng năm, cứ đến mùa tuyết tan, nước từ  dãy Hi-ma-lay-a (Himalaya),  theo hai con sông đem phù sa màu mỡ bồi đắp cho những cánh đồng ở Bắc Ấn. Phía nam ngăn cách với phía bắc bởi dãy Vin-đi-a (Vindhya) gọi là cao nguyên Đề-can (Deccan) - được xem là vùng đất cổ xưa nhất, tạo dựng nên những giá trị văn minh riêng biệt của các dân tộc Đra-vi-đa (Dravida).

- Điều kiện tự nhiên thuận lợi cho sự phát triển của sản xuất nông nghiệp và chăn nuôi gia súc, gia cầm. Bên cạnh đó, Ấn Độ còn phát triển thủ công nghiệp (luyện kim, gốm, dệt, chế biến hương liệu,...). Giao thương trong và ngoài nước phát triển, buôn bán ở các thị trường châu Á và cả với phương Tây. Các mặt hàng nổi tiếng là: nông sản, hương liệu, nông sản, sản phẩm thủ công…

- Thế kỉ III TCN, A-sô-ca (Ashoka) thống nhất Ấn Độ, tạo điều kiện cho kinh tế, văn hóa phát triển, xã hội ổn định.

- Từ thế kỉ VI TCN đến thế kỉ IV, các quốc gia cổ đại và vương triều được thành lập.

- Thế kỉ VI, chế điih phong kiến được xác lập và phát triển thịnh đạt ở giai đoạn Vương triều Hồi giáo Mô-gô (Mogul).

- Thời kì trung đại Ấn Độ kết thúc với sự xâm lược và cai trị của thực dân Anh (giữa thế kỉ XIX).

- Giải ô chữ:

- Ô chữ chủ đề: PHẬT GIÁO

- Tôn giáo đóng vai trò trung tâm và cơ bản trong cuộc sống của cư dân Ấn Độ.

- Tôn giáo có ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực, đặc biệt là kiến trúc – điêu khắc và văn học của cư dân Ấn Độ.

- Văn minh Ấn Độ đã ảnh hưởng tới các quốc gia Đông Nam Á ở những lĩnh vực: tôn giáo, chữ viết, văn học, kiến trúc – điêu khắc…

- Ví dụ:

+ Trên cơ sở các chữ viết cổ của Ấn Độ, nhiều nhóm cư dân Đông Nam Á đã sáng tạo ra chữ viết riêng (ví dụ: chữ Chăm cổ, chữ Khơ-me cổ…).

+ Các tôn giáo: Phật giáo, Hin-đu giáo… được du nhập vào Đông Nam Á

+ Cư dân Đông Nam Á xây dựng nhiều công trình kiến trúc lớn, theo phong cách kiến trúc tôn giáo của Ấn Độ. Ví dụ: Đền Bô-rô-bu-đua (ở In-đô-nê-xi-a); thánh địa Mỹ Sơn (ở Việt Nam)…

Đáp án đúng là: A

Đáp án đúng là: B

Đáp án đúng là: A

Đáp án đúng là: A

Đáp án đúng là: C

Đáp án đúng là: B

Giải thích: Ấn Độ là cái nôi của những tôn giáo lớn Phật giáo, Hin-đu giáo.

*Tìm hiểu thêm: "Tôn giáo"

- Bà La Môn giáo:

+ Tôn giáo cổ xưa nhất của Ấn Độ, ra đời từ thiên niên kỉ I TCN;

+ Giáo lí chủ yếu dựa theo bộ kinh Vê-đa;

+ Thờ các vị thần tối cao: Bra-ma (thần Sáng tạo), Vis-nu (thần Bảo vệ), Si-va (thần Huỷ diệt).

+ Tư tưởng của tôn giáo này nói về thuyết luân hồi và nghiệp báo, trở thành công cụ để bảo vệ chế độ đẳng cấp.

- Hin-đu giáo (Ấn Độ giáo):

+ Ra đời trên cơ sở Bà La Môn giáo nên vẫn giữ nguyên quan điểm về số phận con người (luân hồi, nghiệp báo và giải thoát).

+ Hin-đu giáo vẫn tôn thờ ba thần chủ yếu, ngoài ra còn thêm một số vị thần khác (thần Khỉ, thần Bò,...).

+ Về sau Hin-đu giáo chia thành hai phái, phái thờ thần Vis-nu và phái thờ thần Si-va.

- Đạo Phật:

+ Xuất hiện vào thế kỉ VI TCN, theo truyền thuyết do Xít-đác-ta Gô-ta-ma sáng lập.

+ Phật giáo chủ trương không phân biệt đẳng cấp, tránh làm điều ác, chỉ làm điều thiện; lí giải nguyên nhân nỗi khổ, cách thức giải thoát với “Tứ diệu đế”, “Bát chính đạo” và luật nhân - quả.

+ Các tín đồ Phật giáo phải thực hiện kiêng năm điều (gọi là “Ngũ giới”).

- Ngoài ra, Ấn Độ còn có nhiều tôn giáo khác: đạo Giai-nơ, đạo Sích, Hồi giáo, Kito giáo, Do Thái giáo,... và nhiều tín ngưỡng thờ thần, tạo nên đời sống tâm linh vô cùng phong phú.

Đáp án đúng là: B

Đáp án đúng là: D

Đáp án đúng là: C

Đáp án đúng là: A

Đáp án đúng là: B

Văn hóa Ấn Độ cổ - trung đại phản ánh thực tế đời sống xã hội và niềm tin tôn giáo sâu sắc, thể hiện rõ qua các công trình nghệ thuật, kiến trúc và văn học gắn liền với Hindu giáo, Phật giáo. Điều này làm nổi bật tính hiện thực và màu sắc tôn giáo trong văn hóa.

$\to$ B đúng 

- A sai vì chỉ mô tả một phần hình thức nghệ thuật của văn hóa Ấn Độ cổ - trung đại, nhưng không thể hiện đầy đủ nội dung tôn giáo và triết lý sâu sắc vốn là đặc điểm nổi bật của nền văn hóa này.

- C sai vì là những đặc điểm mang tính chung chung, không phản ánh sâu sắc bản chất tôn giáo và triết lý, vốn là nền tảng chủ yếu và nổi bật trong văn hóa Ấn Độ cổ - trung đại.

- D sai vì văn hóa Ấn Độ cổ - trung đại chủ yếu tập trung vào việc truyền tải tư tưởng tôn giáo và triết học, thay vì lan tỏa phong cách nghệ thuật ra ngoài biên giới quốc gia theo hướng quốc tế hóa.

Đặc điểm nổi bật của văn hóa Ấn Độ cổ - trung đại là sự phát triển rực rỡ của tôn giáo và triết học, với sự ra đời và hoàn thiện của hai tôn giáo lớn: Ấn Độ giáo (Hindu giáo) và Phật giáo. Ấn Độ giáo đóng vai trò nền tảng trong đời sống văn hóa và xã hội, tạo ra hệ thống đẳng cấp và nghi lễ phức tạp. Trong khi đó, Phật giáo do Đức Phật Thích Ca sáng lập, tập trung vào con đường tu dưỡng đạo đức và tâm linh. Về văn học, thời kỳ này nổi bật với các tác phẩm Ramayana và Mahabharata, mang đậm triết lý và giá trị nhân văn. Ngoài ra, kiến trúc Ấn Độ cổ - trung đại phát triển với các công trình như các đền tháp, chùa chiền mang phong cách nghệ thuật đặc sắc, thể hiện sự phong phú và đa dạng về văn hóa và tín ngưỡng. Sự giao lưu và tiếp biến văn hóa giữa các dân tộc trong khu vực đã giúp văn hóa Ấn Độ cổ - trung đại lan tỏa và ảnh hưởng sâu rộng đến nhiều quốc gia ở Đông Nam Á.

Đặc điểm nổi bật của văn hóa Ấn Độ cổ - trung đại là tính hiện thực kết hợp với màu sắc tôn giáo sâu đậm. Nét đặc trưng này thể hiện qua các công trình kiến trúc, điêu khắc, hội họa, và văn học gắn liền với các tôn giáo lớn như Hindu giáo, Phật giáo, và Kỳ Na giáo. Các công trình như đền thờ, chùa chiền hay các tượng Phật, tượng thần linh đều phản ánh đời sống tâm linh, tín ngưỡng của người dân. Trong văn học, sử thi "Ramayana" và "Mahabharata" vừa mang tính hiện thực về cuộc sống, vừa mang đậm yếu tố tôn giáo. Sự kết hợp này đã tạo nên một nền văn hóa phong phú, độc đáo, có sức ảnh hưởng lâu dài trong khu vực và thế giới.

Xem thêm các bài viết liên quan hay và chi tiết khác:

Lý thuyết Lịch Sử 10 Bài 8: Văn minh Ân Độ cổ - trung đại

Giải bài tập Lịch Sử lớp 10 Bài 8: Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại

Đáp án đúng là: B

Đáp án đúng là: B

Đáp án đúng là: D

Đáp án đúng là: B

Đáp án đúng là: B