- Thế kỉ V - XV, Tây Âu chìm trong đêm trường trung cổ. Các nhà tư tưởng tư sản không chấp nhận những giáo lí phong kiến lỗi thời, họ vận động khôi phục lại sự huy hoàng của văn hoá Hy Lạp - La Mã thời cổ đại, phát huy những giá trị nhân văn, khoa học, đề cao giá trị nhân bản và tự do, xây dựng thế giới quan tiến bộ.

- Văn minh thời Phục hưng là một cuộc cách mạng về văn hoá cuộc tấn công đầu tiên của giai cấp tư sản vào trật tự phong kiến, phản chiếu sức sống mãnh liệt của xã hội phương Tây bấy giờ. Thời kì này đã xuất hiện những " người khổng lồ" về văn hoá như Lê-ô-na đờ Vanh-xi, Mi-ken-lăng-gio, W. Sếch-xpia,... đóng góp quan trọng vào kho tàng văn minh nhân loại.

- Giải ô chữ:

+ Hàng ngang A: HY LAP LA MA

+ Hàng ngang B: ITALIA

+ Hàng ngang C: CHU NGHIA NHAN VAN

+ Hàng ngang D: DON QUIXOTE

- Ô chữ chủ: LEONARDO DA VINCI

Nối:   1 – A                               2 – D

3 – B                                4 - C

Nối:

A1 (Lê-ô-na đờ Vanh-xi) + B3 + C4

A2 (Mi-ken-lăng-giơ) + B1 + C1

A3 (W.Sếch-xpia) + B2 + C2

A4 (R. Đê-cát-tơ) + B4 + C3

(*) Học sinh điền các thông tin sau vào sơ đồ:

- VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT:

+ Thành tựu: Tiểu thuyết: Đôn-ki-hô-tê của M. Xéc-van-tét; Kịch Rô-mê-ô và Giu-li-ét của W. Sếch-xpia…

+ Ý nghĩa: Truyền bá tư tưởng nhân đạo, ca ngợi tình yêu, sự tự do, chống lại chế độ phong kiến lạc hậu

- KHOA HỌC, KĨ THUẬT:

+ Thành tựu: thuyết Nhật tâm; thuyết hình học giải tích; thuật giải phẫu…

+ Ý nghĩa: đấu tranh chống chủ nghía giáo điều và kinh viện của Giáo hội, mở đường cho khoa học phát triển.

- TƯ TƯỞNG:

+ Thành tựu: chủ nghĩa nhân văn; triết học duy vật…

+ Ý nghĩa: đấu tranh chống chủ nghía giáo điều và kinh viện của Giáo hội, mở đường cho khoa học phát triển.

- Theo em, tác phẩm “Tượng Đa-vít” của Mi-ken-lăng-giơ phản ánh tư tưởng nhân văn, đề cao vẻ đẹp của con người.

Đáp án đúng là: B

- Trong phong trào Văn hoá Phục hưng, giai cấp tư sản chủ trương khôi phục tinh hoa văn hoá Hy Lạp, La Mã, xây dựng nền văn hoá mới.

Phong trào Phục hưng bắt đầu từ thế kỷ XIV ở Ý và lan rộng ra khắp châu Âu trong các thế kỷ sau. Các tư tưởng nhân văn, khoa học và nghệ thuật cổ điển được coi trọng và nghiên cứu lại, thay vì chỉ gắn bó với các tư tưởng tôn giáo như trước. Giai cấp tư sản, với sự giàu có và quyền lực kinh tế đang lên, đóng vai trò quan trọng trong việc tài trợ cho nghệ thuật và học thuật, góp phần thúc đẩy quá trình khôi phục và sáng tạo mới trong văn hóa.

Với sự bảo trợ của giai cấp này, nhiều nghệ sĩ, nhà khoa học, và triết gia như Leonardo da Vinci, Michelangelo, và Galileo đã phát triển mạnh mẽ và góp phần lớn vào việc định hình nền văn hóa Phục hưng.

→ B đúng.A,C,D sai.

* Văn minh thời Phục hưng

2.1. Bối cảnh lịch sử

- Kinh tế và khoa học - kĩ thuật: Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa hình thành; Trình độ khoa học - kĩ thuật có nhiều tiến bộ.

- Chính trị - xã hội:

+ Chế độ phong kiến chuyên chế và sự khắt khe của Giáo hội Thiên Chúa giáo đã kìm hãm sự phát triển kinh tế tư bản chủ nghĩa.

+ Giai cấp tư sản mong muốn có hệ tư tưởng và nền văn hoá riêng để phục vụ cho đời sống tinh thần của mình nhưng lại bị hệ tư tưởng lỗi thời của Giáo hội Thiên chúa giáo và quý tộc phong kiến kìm hãm.

- Văn hóa - tư tưởng: Chủ nghĩa nhân văn được hình thành; Nhiều trường đại học được thành lập giúp mở mang tri thức, dân trí của nhiều tầng lớp nhân dân châu Âu.

=> Phong trào văn hóa Phục hưng diễn ra đầu tiên ở Italia sau đó nhanh chóng lan rộng khắp châu Âu.

2.2. Những thành tựu cơ bản

a. Thành tựu

- Văn học đạt nhiều thành tựu lớn, tiêu biểu là các tác phẩm Thần khúc (A. Đan-tê), Đôn Ki-hô-tê (M. Xéc-van-téc), Rô-mê-ô và Giu-li-ét (Séch-xpia)....

- Triết học:

+ Nội dung: phê phán triết học duy tâm, lên án chế độ phong kiến, đề cao tri thức, lí trí của con người.

+ Đại diện tiêu biểu là Mi-chen đơ Mông-ten-nhơ (Pháp),E-ra-xmơ (Hà Lan), La Ra-mê (Pháp),...

- Khoa học: gắn với sự liền đóng góp của các nhà khoa học trên lĩnh vực  Toán học, Thiên văn học…. Tiêu biểu là Cô-péc-nich, Bru-nô vàGa-li-lê với Thuyết Nhật tâm.

- Nghệ thuật đạt được nhiều thành tựu lớn, tiêu biểu là bức hoạ Nàng Mô-na Li-sa, Bữa ăn tối cuối cùng (Lê-ô-na đơ Vanh-xi), Tượng Đa-vít, Sự sáng tạo A-đam (Mi-ken-lăng-giơ), lâu đài Sam-bô (Pháp), nhà thờ Xanh Pi-tơ (Va-ti-căng),...

b. Nội dung của văn hóa Phục hưng

- Lên án, châm biếm Giáo hội Thiên Chúa giáo

- Phê phán, đả kích tầng lớp quý tộc và chế độ phong kiến

- Đề cao giá trị con người và quyền tự do cá nhân; đề cao tình cảm thực, ca ngợi tình yêu tự do, trong đó có tình yêu nam nữ.

2.3 Ý nghĩa, tác động

- Là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên của giai cấp tư sản chống giai cấp phong kiến đã lỗi thời.

- Thông qua các tác phẩm của mình, các nhà Phục hưng đã có đóng góp lớn trong việc giải phóng con người khỏi sự ràng buộc của lễ giáo phong kiến và Giáo hội; đóng vai trò tích cực trong việc phát động quần chúng chống lại chế độ phong kiến, đề cao những giá trị tốt đẹp, cao quý của con người.

- Mở đường cho sự phát triển cao của văn hóa châu Âu và nhân loại trong những thế kỉ sau đó;

- Làm phong phú thêm kho tàng văn hóa nhân loại.

Xem thêm các bài viết liên quan,chi tiết khác:

Lý thuyết Lịch Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh Phương Tây

Giải sách bài tập Lịch sử lớp 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh diều

Đáp án đúng là: B

Đáp án đúng là: B

Đáp án đúng là: C

Đáp án đúng là: B

Đáp án đúng là: D

Đáp án đúng là: C

Đáp án đúng là: C

Đáp án đúng là: C

Đáp án đúng là: A

Đáp án đúng là: D

Đáp án đúng là: A

Giải thích: Cơ sở tư tưởng chính thống của giai cấp phong kiến ở châu Âu thời trung đại là giáo lí đạo Kito

*Tìm hiểu thêm: "Nghệ thuật"

- Hội họa:

+ Lê-ô-na đơ Vanh-xi với những tuyệt tác như La Giô-công-đơ, Bữa ăn tối cuối cùng, Đức mẹ đồng trinh trong hang đá,…

+ Mi-ken-lăng-giơ với các tác phẩm nổi tiếng như: Thiên chúa sáng thế, Cuộc phán xét cuối cùng,... tượng Đa-vít, tượng Đức Mẹ sầu bi.

+ Ra-pha-en với các tác phẩm như Trường học A-ten, Chúa Ki-tô bị đóng đinh, Khu vườn xinh đẹp,…

- Kiến trúc: được phục hồi theo trường phái kiến trúc cổ điển với các giáo đường, dinh thự, lâu đài lộng lẫy được xây dựng.

- Nội dung: Hội hoạ và điêu khắc thường chủ đề tôn giáo nhưng mang tính hiện thực; thể hiện các đường nét trên cơ thể nhân vật hoàn chỉnh, chính xác, cân đối về tỉ lệ.

Xem thêm bài liên quan, chi tiết khác:

Lý thuyết Lịch Sử 10 Bài 10: Văn minh tây âu thời phục hưng

Đáp án đúng là: D

Đáp án đúng là: A

- Phong trào Văn hoá Phục hưng được đánh giá là một“Cuộc cách mạng tiến bộ vĩ đại” vì Tạo ra sự biến đổi căn bản trong nhận thức của người châu Âu thời đó.

Phong trào Văn hóa Phục hưng là “cuộc cách mạng tiến bộ vĩ đại” vì: - Đây là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên của giai cấp tư sản chống lại thế lực phong kiến đã suy tàn. - Đánh bại hệ tư tưởng phong kiến lỗi thời, đề cao giá trị tốt đẹp, cao quý của con người và giàu tính nhân văn.

→ A đúng.B,C,D sai.

* Bối cảnh lịch sử

1. Về kinh tế

- Ở Tây Âu thời hậu kì trung đại, quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa dần hình thành. Sự ra đời và phát triển của thành thị thúc đẩy mạnh mẽ kinh tế hàng hoá, mở rộng thị trường.

- Đến thế kỉ XIV- XV, kĩ thuật có nhiều cải tiến, công trường thủ công tư bản chủ nghĩa tập trung, nền sản xuất được mở rộng.

- Các cuộc phát kiến địa lí cũng đã tạo tiền đề để biến đổi sâu sắc kinh tế - xã hội Tây Âu.

2. Về chính trị - xã hội

- Thời kì trung đại, Tây Âu chìm trong đêm trường trung cổ với sự thống trị của thần quyền và vương quyền.

- Tầng lớp tư sản ra đời đấu tranh chống lại tư tưởng bảo thủ của Giáo hội và giai cấp phong kiến đang cản trở sự phát triển của xã hội.

- Phong trào Văn hoá Phục hưng bùng nổ là kết quả của sự vận động thay đổi về nhiều mặt trong xã hội Tây Âu.

- Phong trào Văn hoá Phục hưng khởi đầu ở I-ta-li-a vào thế kỉ XIV, sau đó lan rộng ra các nước khác ở Tây Âu cho đến cuối thế kỉ XVI.

II. Thành tựu tiêu biểu

1. Văn học

- Thơ: Thần khúc, Cuộc đời mới của Đan-tê.

- Tiểu thuyết: Mười ngày (G. Bô-ca-xiô), Đôn Ki-hô-tê (M. Xét-van-tét),…

- Kịch: Rô-mê-ô và Giu-li-ét, Hăm-lét, Ô-ten-lô (W. Sếch-xpia)

- Nội dung: truyền bá tư tưởng nhân đạo, ca ngợi tình yêu, sự tự do, vạch trần và đấu tranh chống chế độ phong kiến lạc hậu.

2. Nghệ thuật

- Hội họa:

+ Lê-ô-na đơ Vanh-xi với những tuyệt tác như La Giô-công-đơ, Bữa ăn tối cuối cùng, Đức mẹ đồng trinh trong hang đá,…

+ Mi-ken-lăng-giơ với các tác phẩm nổi tiếng như: Thiên chúa sáng thế, Cuộc phán xét cuối cùng,... tượng Đa-vít, tượng Đức Mẹ sầu bi.

+ Ra-pha-en với các tác phẩm như Trường học A-ten, Chúa Ki-tô bị đóng đinh, Khu vườn xinh đẹp,…

- Kiến trúc: được phục hồi theo trường phái kiến trúc cổ điển với các giáo đường, dinh thự, lâu đài lộng lẫy được xây dựng.

- Nội dung: Hội hoạ và điêu khắc thường chủ đề tôn giáo nhưng mang tính hiện thực; thể hiện các đường nét trên cơ thể nhân vật hoàn chỉnh, chính xác, cân đối về tỉ lệ.

3. Khoa học, kĩ thuật

a. Toán học, vật lí, y học

- Nhiều thành tựu toán học, vật lí, y học xuất sắc ra đời như:

+ Thuyết hình học giải tích của R. Đề-các-tơ,

+ Nghiên cứu về áp suất khí quyển của E. Tô-ri-xe-li;

+ Thuật giải phẫu của nhà y học Vê-da-lơ,

+ Sự tuần hoàn máu của Ha-vi,…

b. Thiên văn học

- Thiên văn học có nhiều thành tựu quan trọng, đặt nền móng cho thiên văn học hiện đại.

- Tiêu biểu là:

+ N. Cô-péc-ních với thuyết Nhật tâm khẳng định Trái Đất tự quay xung quanh nó và quay xung quanh Mặt Trời;

+ G. Bru-nô phát triển thêm với nhận thức Mặt Trời là trung tâm của Thái dương hệ;

+ G. Ga-li-lê với thành tựu cải tiến kính thiên văn, cải tiến la bàn, nghiên cứu về chuyển động học,…

c. Kĩ thuật

- Thời kì này có những tiến bộ trong lĩnh vực dệt, khai khoáng, luyện kim, chế tạo vũ khí, hàng hải,...

- Đặc biệt, sự cải tiến guồng nước đã tác động tới sự phát triển nhiều ngành sản xuất.
4. Triết học, tư tưởng

a. Triết học

- Các triết gia theo trường phái duy vật công kích triết học kinh viện, chủ nghĩa duy tâm, hướng tới tách triết học ra khỏi thần học. Người mở đầu cho trường phái này là Ph-ran-xít Bây-cơn.

b. Tư tưởng

- Trào lưu tư tưởng nổi bật là chủ nghĩa nhân văn (humanisme). Tính chất cách mạng của hệ tư tưởng mới thể hiện ở việc lên án, đả kích giai cấp phong kiến, chống các quan điểm phản khoa học; đề cao tự do cá nhân và giá trị chân chính của con người; bày tỏ tinh thần dân tộc,…

- Nội dung tư tưởng của phong trào Văn hoá Phục hưng mang nhiều điểm tiến bộ, thu hút các đại biểu đấu tranh trên nhiều lĩnh vực như văn học, triết học, khoa học,…

III. Ý nghĩa của văn minh thời Phục hưng

- Phong trào Văn hoá Phục hưng kế thừa và phát huy những giá trị nhân bản của các nền văn minh đi trước, đặt nền tảng về văn hoá tinh thần, góp phần biến đổi xã hội, chuẩn bị cho thời kì xác lập và phát triển của chủ nghĩa tư bản thời cận - hiện đại.

- Di sản văn hoá Phục hưng góp thêm vào kho tàng di sản văn minh nhân loại những giá trị to lớn trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là triết học, văn học, nghệ thuật và khoa học tự nhiên, tạo nên bản sắc văn hoá châu Âu đương đại.

Xem thêm các bài viết liên quan,chi tiết khác:

Lý thuyết Lịch Sử 10 Bài 10: Văn minh tây âu thời phục hưng

Giải bài tập Lịch Sử lớp 10 Bài 10: Văn minh Tây Âu thời phục hưng

Đáp án đúng là: D

Đáp án đúng là: A

Đáp án đúng là: A

Đáp án đúng là: D