Đề cương ôn tập Địa lí 11 Học kì 2 (Chân trời sáng tạo 2025)

Đề cương ôn tập Địa lí 11 Học kì 2 (Chân trời sáng tạo 2025)

NỘI DUNG CHÍNH

BÀI 1: NHẬT BẢN

I. Điều kiện tự nhiên

1. Vị trí địa lý

• Đất nước quần đảo, nằm ở Đông Á.
• Phía Tây giáp biển Nhật Bản. Phía Đông giáp Thái Bình Dương.
• Kéo dài từ Bắc xuống Nam theo hướng vòng cung với 4 đảo lớn: Hôcaiđô, Hônsu, Xicôcư, Kiuxiu & hàng nghìn đảo nhỏ.

2. Điều kiện tự nhiên:

• Địa hình: chủ yếu là đồi núi ở trung tâm, đồng bằng nhỏ hẹp ven biển → khó khai thác lãnh thổ, diện tích đất nông nghiệp ít.
• Khí hậu: gió mùa, mưa nhiều, thay đổi từ Bắc đến Nam (ôn đới và cận nhiệt đới).

→ Thuận lợi đa dạng hoá sản phẩm nông nghiệp, tuy nhiên mùa hạ có mưa to và bão.

• Sông ngòi: ngắn, dốc → phát triển thuỷ điện, giao thông đi lại khó khăn.
• Bờ biển: khúc khuỷu, nhiều vũng, vịnh → xây dựng cảng biển.
• Khoáng sản: nghèo → thiếu nguyên liệu sản xuất, phải nhập khẩu khoáng sản

II. Dân cư:

1. Dân số:

• Dân số đông: 127,7 triệu người (2005).
• Tốc độ gia tăng dân số hàng năm giảm, tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên 0,1% (2005).
• Cơ cấu dân số có xu hướng già đi.
• Dân cư chủ yếu tập trung ở ven biển.
• Đặc điểm: cần cù, làm việc tích cực, ý thức tự giác & tinh thần trách nhiệm cao.

2. Tác động:

• Lao dộng có trình độ cao, đức tính trở thành động lực phát triển kinh tế.
• Thiếu lao động, chi phí phúc lợi xã hội lớn.

III. Tình hình phát triển kinh tế

1. Giai đoạn 1950 - 1973:

a. Tình hình:

• Nền kinh tế khôi phục nhanh chóng & phát triển đạt bước nhảy vọt "thần kỳ".
• Tốc độ tăng trưởng GDP cao.

b. Nguyên nhân:

• Chú trọng, HĐH, tăng vốn, áp dụng với kĩ thuật mới.
• Tập trung cao độ vào phát triển các ngành then chốt.
• Duy trì cơ cấu kinh tế 2 tầng.

2. Giai đoạn từ năm 1973 - nay

• Từ năm 1973 - 1980: tốc độ tăng trưởng kinh tế giảm do khủng hoảng năng lượng.
• Từ năm 1986 - 1990: khôi phục, tăng 5,3% do điều chỉnh chiến lược kinh tế.
• Từ năm 1991 - 2001: nền kinh tế tăng trưởng nhưng không ổn định.
• Hiện nay: đứng thứ 2 trên TG về kinh tế, KH - KT và tài chính.

CÁC NGÀNH KINH TẾ VÀ CÁC VÙNG KINH TẾ.

I. Các ngành kinh tế:

1. Công nghiệp:

a. Đặc điểm:

• Đứng thứ 2 trên thế giới sau Hoa Kì.
• Chiếm vị trí cao trên TG và sản xuất máy công nghiệp và thiết bị điện tử.

b. Các ngành công nghiệp chính:

• Công nghiệp chế tạo.
• Sản xuất điện tử.
• Xây dựng và công trình công cộng.
• Dệt.

c. Phân bố:

Tập trung cao nhất trên đảo Hônsu. Các trung tâm công nghiệp tập trung yếu ở ven biển, đặc biệt là phía Đông Nam.

2. Dịch vụ:

• Chiếm 68 % giá trị GDP (2004)
• Thương mại, tài chính:
• Cường quốc thương mại, tài chính.
• Đứng thứ 4 trên TG về thương mại.
• Bạn hàng khắp nơi trên TG, quan trọng nhất: Hoa Kì, TQ, EU, Đông Nam Á.
• Đứng đầu về FDI và ODA.
• GTVT biển:
• Có vị trí đặc biệt quan trọng, đứng thứ 3 trên TG.
• Các hải cảng lớn: Côbê, Icôhama, Tôkiô, Ôxaka...

3. Nông nghiệp:

a. Đặc điểm:

• Giữ vai trò thứ yếu (1% GDP)
• Đất nông nghiệp ít.
• Phát triển theo hướng thâm canh.
• Đánh bắt nuôi trông thuỷ sản được chú trọng.

b. Phân loại:

• Trồng trọt: lúa gạo, chè, thuốc lá...
• Chăn nuôi: bò, lợn, gà...
• Đánh bắt hải sản: cá thu, cá ngừ, tôm, cua.
• Nuôi trông hải sản: tôm, ốc, ngọc trai...

II. Bốn vùng kinh tế gắn với 4 đảo lớn:

• Hônsu.
• Kiuxiu.
• Xicôcư.
• Hôcaiđô.

* Đặc điểm nổi bật: (sgk)

Bài 2: CỘNG HÒA NHÂN DÂN TRUNG HOA. TỰ NHIÊN - DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI.

I. Vị trí địa lí và lãnh thổ:

• Diện tích: 9,5 triệu km², lớn thứ 4 TG
• Toạ độ địa lí:

20⁰ B – 53⁰ B
73⁰ Đ – 135⁰ Đ

• Tiếp giáp:
• Phía Nam, phía Tây, phía Bắc giáp với 14 quốc gia.
• Phía Đông: giáp Thái Bình Dương.

→ Ý nghĩa:

• TL:
• Thiên nhiên đa dạng → phát triển kinh tế đa ngành.
• Mở rộng mối quan hệ giao lưu với các nước trên TG về kinh tế, văn hóa...
• Phát triển tổng hợp kinh tế biển.
• KK: Xây dựng giao thông, an ninh quốc phòng, thiên tai...

II) ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN:

III) Dân cư & xã hội:

1. Dân cư:

a) Dân số:

• Đông dân nhất thế giới, chiếm 1/5 dân số thế giới.
• Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên nhanh,gần đây giảm (0,6%-năm 2005) do chính sách gia đình chỉ có 1 con.
• Tác động:
• TL: lao động dồi dào, thị trường rộng lớn.
• KK: tệ nạn XH, ô nhiễm môi trường vấn đề việc làm...
• Trung Quốc có trên 50 dân tộc khác nhau → đa dạng về văn hoá.

b) Phân bố dân cư:

• Không đồng đều:
• Nông thôn: 63%, thành thị: 37% (đang có xu hướng tăng).
• Miền Đông: đông đúc (nhất là đồng bằng châu thổ, các thành phố lớn); thưa thớt ở miền Tây.

→ Miền Đông: thiếu việc làm, thiếu nhà ở, ô nhiễm môi trường.

Miền Tây: thiếu lao động.

• Giải pháp: hỗ trợ vốn phát triển kinh tế miền Tây.

2. Xã hội:

• Đầu tư phát triển giáo dục, tỉ lệ người biết chữ từ 15 tuổi trở lên gần 90% (2005).
• Có nền văn minh lâu đời:
  • Nhiều công trình kiến trúc nổi tiếng: vạn lí trường thành...
  • Nhiều phát minh: la bàn, chữ viết... → Phát triển KT - XH, đặc biệt là du lịch.

KINH TẾ

Các ngành kinh tế:

1. Công nghiệp:

a. Chiến lược phát triển:

- Thay đổi cơ chế quản lí, thiết lập cơ chế thị trường.

- Thực hiện chính sách mở cửa, thu hút vốn đầu tư nước ngoài, xây dựng các khu chế xuất, cá đặc khu kinh tế.

- HIện đại hoá trang thiết bị, ứng dụng thành tựu KH-KT.

- Tận dụng nguồn lao động & nguyên vật liệu ở nông thôn.

b) Kết quả:

- Cơ cấu CN đa dạng:

+ CN truyền thống (CN khai thác, CN luyện kim, CNSX hàng tiêu dùng...)

+ CN hiện đại: chế tạo máy, điện tử, sx ôtô, xây dựng.

- Phát triển các ngành CN kĩ thuật cao: điện tử, cơ khí chính xác, sx máy móc tự động.

- Sản lượng nhiều ngành CN đứng hàng đầu TG: than, thép, xi măng, phân đạm.

- Phát triển các ngành CN ở nông thôn: gốm, dệt, may... → giải quyết việc làm, đáp ứng nhu cầu người dân.

c) Phân bố:

- Các trung tâm CN lớn tập trung chủ yéu ở miền Đông, đặc biệt là vùng duyên hải.

- Các trung tâm CN lớn: Bắc Kinh, Thượng Hải, Trùng Khánh...) & hiện nay đang có xu hướng mở rộng sang miền Tây.

2. Nông nghiệp:

a) Chiến lược phát triển: (sgk)

+ Trong đó: giao quyền sử dụng đất cho nông dân là quan trọng nhất.

b. Kết quả:

- SX nhiều nông phẩm với năng suất cao.

- Một số loại có sản lượng đứng hàng đầu TG: lương thực, bông, thịt lợn.

- Bên cạnh đó tồn tại những hạn chế.

+ Ngành trổng trọt chiếm ưu thế hơn so với ngành chăn nuôi.

+ Bình quân lương thực theo đầu người thấp.

c) Phân bố:

- Miền Đông: đồng bằng châu thổ các con sông lớn là vùng NN trù phú của TQ.

+ Các đồng bằng Đ.Bắc, H.Bắc trồng nhiều lúa mì, ngô, củ cải đường.

+ Các đồng bằng H.Trung, H.Nam trồng nhiều lúa gạo, chè, mía, bông.

- Phía Tây: phát triển chăn nuôi (cừu, ngưa...)

BÀI 3: KHU VỰC ĐÔNG NAM Á TỰ NHIÊN, DÂN CƯ & XÃ HỘI

I. Tự nhiên:

1. Vị trí đia lí & lãnh thổ

- Nằm ở Đông Nam lục địa Á-Âu.

- Nằm giữa 2 đại dương lớn (ÂDD & TBD ) & là cầu nối giữa 2 lục địa (Lục địa Á – Âu & lục địa Ôxtrâylia)

- Lãnh thổ gồm 2 bộ phận: bộ phận lục địa (bán đảo); bộ phận đảo & quần đảo, xen kẽ giữa các biển & vịnh biển rất phức tạp.

- Tiếp giáp với 2 nền văn minh lớn TQuốc & ÂĐộ.

→ Ý nghĩa:

- Mở rộng quan hệ giao lưu buôn bán với các quốc gia & khu vực trên TG.

+ Phát triển tổng hợp các nền ktế biển.

+ Thiên nhiên đa dạng.

- KK: thiên tai (động đất, núi lửa)

2. Đặc điểm tự nhiên:

- ĐNÁ gồm 2 bộ phận:

+ ĐNÁ lục địa (bán đảo)

+ ĐNÁ biển đảo

3. Đánh giá về điều kiện tự nhiên:

a. Thuận lợi:

- Khí hậu nóng ẩm + đất phù sa màu mở → phát triển NN nhiệt đới → cung cấp nguyên liệu cho các ngành CN chế biến LT-TP, CN nhẹ… đáp ứng nhu cầu người dân.

- Tiếp giáp với biển → phát triển các ngành kinh tế biển.

- Khoáng sản phong phú → cung cấp nguyên nhiên liệu phát triển các ngành CN.

- Giàu tài nguyên rừng & sinh vật → cung cấp nguyên liệu cho các ngành CN, phát triển du lịch sinh thái, nguồn gen quý hiếm cho nghiên cứu khoa học.

b. Khó khăn:

- Thiên tai: lũ lụt, hạn hán, động đất, núi lửa.

- KH t⁰ đới ẩm, gió mùa → gây sâu bệnh cho cây trồng, bảo quản các trang thiết bị máy móc trong CN&NN.

- TN rừng & khoáng sản hạn chế về tiềm năng khai thác & đang có nguy cơ bị thu hẹp dần do khai thác không hợp lí.