Đạo đức lớp 5 Bài 1 (Cánh diều): Em biết ơn những người có công với quê hương, đất nước

Giải Đạo đức lớp 5 Bài 1: Em biết ơn những người có công với quê hương, đất nước

Đạo đức lớp 5 trang 5 Khởi động

Câu hỏi (trang 5 SGK Đạo đức lớp 5): Nghe hoặc hát bài hát Nhớ ơn Bác của nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu và trả lời câu hỏi.

Câu hỏi: Cảm xúc của em như thế nào khi nghe hoặc hát bài hát trên?

Hướng dẫn:

- Lời bài hát:

Nhớ ơn Bác

Ai yêu nhi đồng bằng Bác Hồ Chí Minh

Ai yêu Bác Hồ Chí Minh bằng chúng em nhi đồng

A có Bác Hồ đời em được ấm no

Chúng em múa ca càng nhớ công ơn Bác Hồ.

Ai yêu nhi đồng bằng Bác Hồ Chí Minh

Ai yêu Bác Hồ Chí Minh bằng chúng em nhi đồng

A có Bác Hồ đời em được ấm no

Chúng em múa ca càng nhớ công ơn Bác Hồ.

- Cảm xúc của em khi nghe bài hát trên là xúc động, nghẹn ngào và tự hào về Bác Hồ.

Đạo đức lớp 5 trang 5, 6, 7, 8 Khám phá

Câu hỏi 1 (trang 5, 6 SGK Đạo đức lớp 5): Quan sát tranh và thực hiện yêu cầu

Câu hỏi:

a. Các nhân vật trên có đóng góp gì cho quê hương, đất nước?

b. Hãy kể thêm tên và đóng góp của những người có công với quê hương, đất nước mà em biết.

Hướng dẫn:

- Những đóng góp cho quê hương, đất nước của những nhân vật trên là:

1. Vua Hùng: khai thiên, lập địa, dựng nước.

2. Hai Bà Trưng: lãnh đạo nhân dân đánh đuổi quân giặc, giành lại giang sơn, bảo vệ đất nước.

3. Anh hùng Nguyễn Viết Xuân: dũng cảm chiến đấu, góp phần vào thắng lợi chung của chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ.

4. Đội tuyển bóng đá nữ quốc gia Việt Nam 2023: giành quyền tham dự World Cup 2023, nâng tầm vị thế và hình ảnh của bóng đá nữ nước nhà trên trường quốc tế.

5. Nhạc sĩ Văn Cao: đóng góp với văn học nghệ thuật nước nhà trong suốt thời kì kháng chiến bằng những tác phẩm mang đậm lòng yêu nước, đặc biệt là ca khúc Tiến quân ca – Quốc ca Việt Nam.

6. Giáo sư – Bác sĩ Tôn Thất Tùng: một trong những người chủ chốt đầu tiên đào tạo đội ngũ thầy thuốc, nghiên cứu khoa học và tổ chức lực lượng phục vụ kháng chiến, góp phần nghiên cứu, sản xuất Peniciline, đóng góp cho sự phát triển nền y học nước nhà.

- Một số đóng góp của những người có công với quê hương, đất nước khác mà em biết:

+ Chủ tịch Hồ Chí Minh: lãnh đạo phong trào giành độc lập của Việt Nam thời Pháp thuộc, sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam và là người khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.

+ 10 cô gái hy sinh trên Ngã ba Đồng Lộc: tham gia hoả tuyến lấp hố bom của địch, mở đường cho xe ra chiến trường chi viện sức người, sức của cho miền Nam.

+ …

Câu hỏi 2 (trang 6, 7 SGK Đạo đức lớp 5): Đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi:

Câu hỏi:

a. Lý Tự Trọng đã có đóng góp gì cho quê hương, đất nước?

b. Vì sao chúng ta phải biết ơn những người có công với quê hương, đất nước?

Trả lời:

a. Những đóng góp của Lý Tự Trọng cho quê hương, đất nước: sớm giác ngộ cách mạng; làm liên lạc, nhận và chuyển tài liệu qua đường tàu biển; rút súng bắn quân địch để giải cứu cho đồng chí của mình; kiên cường không khai thông tin dù bị tra tấn dã man; vạch mặt bọn xâm lược và tuyên truyền cách mạng trước toà; trước giờ phút bị xử tử, anh vẫn hát vang bài Quốc tế ca.

b. Chúng ta phải biết ơn những người có công với quê hương, đất nước vì họ đã anh dũng hy sinh, đóng góp công lao vô cùng to lớn để tạo ra đất nước độc lập, cuộc sống bình yên và phát triển như ngày hôm nay.

Câu hỏi 3 (trang 7, 8 SGK Đạo đức lớp 5): Quan sát tranh và thảo luận nhóm

Câu hỏi:

a) Em hãy nêu những lời nói, việc làm của các bạn trong tranh thể hiện lòng biết ơn những người có công với quê hương, đất nước

b) Hãy kể thêm những lời nói, việc làm khác thể hiện lòng biết ơn những người có công với quê hương đất nước mà em biết.

Trả lời:

a) *Những việc làm của các bạn trong tranh thể hiện lòng biết ơn những người có công với quê hương, đất nước gồm :

- Tranh 1: Dâng hương đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ

- Tranh 2 : Thăm hỏi người có công với cách mạng

- Tranh 3: Tham quan viện bảo tàng

- Tranh 4: Theo dõi cổ vũ cho đội tuyển của Đất nước và lấy đó làm động lực phấn đấu

- Tranh 5: Trình diễn văn nghệ kỉ niệm ngày giải phóng miền Nam

- Tranh 6: Đọc sách, tài liệu nói về những người mẹ Việt Nam anh hùng

*Những lời nói của các bạn trong tranh thể hiện lòng biết ơn những người có công với quê hương, đất nước gồm :

- “Thật tự hào về các anh hùng nước ta”

- “Chúng cháu biết ơn bà. Chúc bà luôn khoẻ mạnh”

- “Mình sẽ phấn đấu để được như các anh chị”

b) Những việc làm khác thể hiện lòng biết ơn những người có công với quê hương đất nước mà em biết như:

- Dọn dẹp nghĩa trang liệt sĩ, khu dâng hương đài tưởng niệm

- Viết thư thăm hỏi các chiến sĩ đang thực hiện các nhiệm vụ ở đảo xa

- Tham gia các hoạt động tình nguyện thiện nguyện, giúp đỡ các gia đình thương binh liệt sĩ

Giải Đạo đức lớp 5 trang 8

Đạo đức lớp 5 trang 8, 9, 10 Luyện tập

Luyện tập 1 (trang 8 SGK Đạo đức 5 - Cánh diều): Nhận xét các ý kiến dưới đây

Trả lời:

a) Theo em ý kiến này là đúng, vì “uống nước nhớ nguồn” là một phẩm chất đạo đức tốt đẹp của mỗi người dân Việt Nam, các bác thương binh liệt sĩ đã trải qua những cuộc chiến gian khổ vất vả để giữ lại độc lập hoà bình của nước ta nên chúng ta cần phải kính trọng và biết ơn họ

b) Ý kiến này là chính xác. Vì phải có những người đi trước, những thế hệ cha ông đã kiên cường chiến đấu không ngại gian khổ hy sinh thân mình để giữ nước thì chúng ta những thế hệ sau mới có được một cuộc sống ấm no như bây giờ

c) Ý kiến này là không chính xác. Bác Hồ đã từng nói “tuổi nhỏ làm việc nhỏ, tuỳ theo sức của mình” vậy nên cho dù còn nhỏ tuổi còn đang là học sinh trên ghế nhà trường chúng ta vẫn có thế giúp đỡ các bác thương binh liệt sĩ những việc nhỏ như: giúp các bác qua đường, giúp dọn dẹp nhà cửa…

d) Theo em ý kiến này là chính xác, vì chúng ta cần phải có một thái độ đúng đắn biết ơn và tôn trọng những người có công với đất nước

c) Ý kiến này chính xác. Vì ông cha ta đã trải qua hàng nghìn năm bị đô hộ dựng nước và giữ nước, để có được ngày hôm nay đã có rất nhiều thế hệ cha ông ta phải hy sinh xương máu. Vì vậy việc tuổi trẻ chúng ta cố gắng học tập rèn luyện để mai sau trở thành một người có ích cho xã hội tiếp tục đưa đất nước phát triển mạnh hơn là vô cùng cần thiết.

d) Theo em ý kiến này không chính xác. Vì không phải chỉ có những người đã ngã xuống những người đã hy sinh thân mình để bảo vệ quê hương đất nước mới là người có công. Mà ngày nay dù cho đất nước đã hoà bình thống nhất, nhưng chúng ta vẫn có các lực lượng vũ trang đang ngày đêm canh giữ bảo vệ an ninh tổ quốc. Và có cả những người đã cống hiến cả tri thức cho nền giáo dục kinh tế của nước nhà, họ cũng là những người có công với quê hương đất nước

Giải Đạo đức lớp 5 trang 9

Luyện tập 2 (trang 9 SGK Đạo đức 5 - Cánh diều): Em đồng tình hay không đồng tình với các việc làm dưới đây? Vì sao?

Trả lời:

a) Em đồng tình với việc làm này. Vì bà Năm là mẹ Việt Nam anh hùng là người có công với cách mạng nên việc khi bà ốm chúng em đến để chăm sóc và dọn dẹp nhà cửa là một việc làm để thể hiện tình cảm và sự biết ơn của chúng em đến với bà.

b) Em đồng ý với việc làm này. Vì việc bạn Trung muốn thở thành một vận động viên cầu lông để lập kỉ lục thế giới vừa là đam mê của bạn mà vừa có thể góp công sức của mình vào việc làm rạng danh đất nước

c) Em đồng ý với việc làm này. Việc làm này vừa giúp bạn Tuyết có thể theo đuổi đam mê của mình, không những thế còn gìn giữ được truyền thống văn hoá của nước ta không bị mai một

d) Em đồng ý với việc làm này. Đây là một cơ hội tốt để có thể quảng bá hình ảnh cũng như trí tuệ của con người Việt Nam đến với bạn bè quốc tế

Luyện tập 3 (trang 9 SGK Đạo đức 5 - Cánh diều): Xử lí tình huống

Trả lời:

Tình huống 1: Nếu là thành viên của lớp em sẽ đưa ra ý kiến rằng: Chúng ta còn là học sinh, việc học tập trau dồi kiến thức là vô cùng quan trọng, không những vậy chúng ta phải luôn biết ơn và trân trọng những người đã có công với đất nước, dù là những anh hùng liệt sĩ hay những bác thương binh cũng vậy, chúng ta cần phải tham gia vào các hoạt động đền ơn đáp nghĩa để bày tỏ tấm lòng của mình, bên cạnh đó thì cũng cần phải học tập thật tốt để mai sau trở thành người có ích cho tổ quốc làm rạng danh tổ quốc với bạn bè quốc tế

Tình huống 2: Nếu là em em sẽ rủ các bạn trong lớp cùng đến nhà Lam chơi thường xuyên, giúp Lam chăm sóc bà và dọn dẹp nhà cửa cùng Lam. Chia sẻ với Lam về công việc mà mẹ bạn ấy đang làm, an ủi động viên bạn ấy vì và khuyên bạn ấy nên tự hào khi có một người mẹ tốt như vậy.

Tình huống 3: Em sẽ khuyên Long nên tham gia cùng cả lớp vì đây là một hoạt động ý nghĩa nhằm bày tỏ lòng biết ơn của mình đối với người có công với tổ quốc, việc đá bóng có thể chuyển sang ngày khác hoặc tham gia sau

Giải Đạo đức lớp 5 trang 10

Đạo đức lớp 5 trang 10 Vận dụng

Vận dụng 1 (trang 10 SGK Đạo đức 5 - Cánh diều): Em hãy thể hiện lòng biết ơn những người có công với quê hương, đất nước bằng việc làm phù hợp (Gợi ý: viết, vẽ tranh, thiết kế áp phích, làm thơ tặng các chú bộ đội, hải đảo nhân ngày Thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam 22/12)

Trả lời:

Chú bộ đội của em

Đầu đội mũ sao vàng

Chú hành quân thật nhanh

Giữ yên bình đất nước.

Vận dụng 2 (trang 10 SGK Đạo đức 5 - Cánh diều): Em hãy sưu tầm hình ảnh và đóng góp của một người có công với quê hương, đất nước mà em biết và chia sẻ với các bạn.

Trả lời:

Bác Hồ: Vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam.

Vận dụng 3 (trang 10 SGK Đạo đức 5 - Cánh diều): Nhắc nhở bạn bè thể hiện lòng biết ơn với những người có công với quê hương, đất nước.

Trả lời:

Em và các bạn cùng nhắc nhở nhau luôn biết thể hiện lòng biết ơn với những người có công với quê hương, đất nước.