Câu hỏi:
27/08/2024 199
Ý nào sau đây không phải là hạn chế về kinh tế khi thực hiện kế hoạch nhà nước 5 năm 1976 - 1980?
A. Kinh tế quốc doanh và tập thể thua lỗ không phát huy được tác dụng
B. Kinh tế tư nhân và cá thể bị ngăn cấm, sản xuất phát triển chậm
C. Thu nhập quốc dân giảm và năng suất lao động thấp
D. Tài nguyên vơi cạn, tình trạng ô nhiễm môi trường rất trầm trọng
Trả lời:
Đáp án đúng là: D
Kinh tế quốc doanh và tập thể gặp nhiều khó khăn, hoạt động kém hiệu quả, thậm chí thua lỗ do cơ chế quản lý bao cấp, tập trung, thiếu tính tự chủ.
=> A sai
Kinh tế tư nhân và cá thể bị hạn chế phát triển, dẫn đến năng suất lao động thấp và thiếu sự cạnh tranh.
=> B sai
Thu nhập quốc dân giảm và năng suất lao động thấp là hệ quả của việc áp dụng mô hình kinh tế tập trung, bao cấp, không khuyến khích sản xuất và kinh doanh.
=> C sai
Vấn đề tài nguyên và môi trường mặc dù là vấn đề quan trọng, nhưng không phải là hạn chế nổi bật của kế hoạch 5 năm 1976-1980. Vào thời điểm đó, Việt Nam đang tập trung vào việc khôi phục kinh tế sau chiến tranh, nên vấn đề môi trường chưa được quan tâm đúng mức.
=> D đúng
* kiến thức mở rộng:
Ngoài những hạn chế đã đề cập, Kế hoạch 5 năm 1976-1980 còn đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức khác:
Về cơ chế quản lý:
Tập trung quan liêu: Quyền lực tập trung quá mức vào trung ương, dẫn đến chậm trễ trong việc đưa ra quyết định và thiếu linh hoạt trong điều chỉnh.
Bao cấp: Cơ chế bao cấp khiến các doanh nghiệp nhà nước thiếu động lực sản xuất, chất lượng sản phẩm kém, lãng phí tài nguyên.
Thiếu tính tự chủ: Các đơn vị sản xuất kinh doanh không có quyền tự quyết trong sản xuất, kinh doanh, dẫn đến thiếu sáng tạo và năng động.
Về kế hoạch hóa:
Kế hoạch chi tiết quá mức: Việc lập kế hoạch chi tiết đến từng công đoạn sản xuất, kinh doanh khiến cho kế hoạch trở nên cứng nhắc, khó điều chỉnh khi tình hình thay đổi.
Mục tiêu đặt ra quá cao: Nhiều chỉ tiêu kế hoạch đặt ra quá cao so với khả năng thực tế của đất nước, dẫn đến tình trạng căng thẳng và không đạt được mục tiêu.
Về nguồn lực:
Thiếu vốn: Nguồn vốn đầu tư hạn chế, đặc biệt là vốn ngoại.
Thiếu máy móc, thiết bị: Công cụ sản xuất lạc hậu, ảnh hưởng đến năng suất lao động.
Thiếu nguyên vật liệu: Việc thiếu hụt nguyên vật liệu gây gián đoạn sản xuất.
Về xã hội:
Sự bất bình đẳng: Sự phân hóa giàu nghèo ngày càng tăng, gây bất ổn xã hội.
Tình trạng tham nhũng: Tham nhũng xảy ra ở nhiều cấp độ, làm thất thoát tài sản nhà nước.
Những hạn chế này đã dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng:
Kinh tế trì trệ: Sản xuất đình trệ, năng suất lao động thấp, chất lượng sản phẩm kém.
Lạm phát gia tăng: Tiền mất giá, đời sống nhân dân khó khăn.
Thiếu hụt hàng hóa: Nhiều mặt hàng thiết yếu thiếu hụt, gây ra tình trạng khan hiếm.
Để khắc phục những hạn chế này, Đảng và Nhà nước ta đã quyết định đổi mới toàn diện nền kinh tế - xã hội, bắt đầu từ Đại hội VI của Đảng (1986).
Xem thêm các bài viết liên quan hay, chi tiết khác:
Giải Lịch sử 12 Bài 10 (Cánh diều): Khái quát về công cuộc Đổi mới từ năm 1986 đến nay
Giải Lịch sử 12 Bài 10 (Kết nối tri thức): Khái quát về công cuộc Đổi mới từ năm 1986 đến nay