Phân tích tác dụng của nghịch ngữ trong các ngữ liệu sau: 

a) 

Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được

Lòng em nhớ đến anh

Cả trong mơ còn thức

(Xuân Quỳnh)

b) 

Nếu nhắm mắt nghe bà kể chuyện

Sẽ được nhìn thấy các bà tiên

Thấy chú bé đi hài bảy dặm

Quả thị thơm, cô Tấm rất hiền

(Vũ Quần Phương)

c) 

Xuân đương tới, nghĩa là xuân qua,

Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,

Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất.

Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật

Không cho dài thời trẻ của nhân gian,

(Xuân Diệu)

Đọc lại đoạn trích so sánh giữa “Câu chuyện tình ở Thanh Trì” và “Trương Chi” và phân tích làm sáng tỏ ba điểm cần lưu ý:

- Xác định rõ cấp độ so sánh: đề tài hay cốt truyện, nhân vật, hình ảnh…

- Các dẫn chứng phục vụ cho việc so sánh phải chính xác và cùng cấp độ.

=> Cấp độ: Cốt truyện.

- Chỉ ra được ý nghĩa tương đồng hoặc khác biệt của hai tác phẩm.

=> Bằng việc khai thác nội dung hiện thực thông qua mô típ Trương Chi, Vũ Trinh quả thực đã đem đến cho câu chuyện cổ tích nổi tiếng một sự tái sinh mới.

Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiếu văn bản này.

- Khi đọc hiểu một văn bản hài kịch, các em cần chú ý:

+ Tóm tắt cốt truyện của văn bản.

+ Xác định được xung đột, dạng xung đột và tình huống nảy sinh, phát triển xung đột.

+ Tìm hiểu nhân vật trong hài kịch: xác định nhân vật nào là đối tượng của tiếng cười; phân tích tính cách của nhân vật được thể hiện qua tình huống, hành động kịch, ngôn ngữ và các thủ pháp trào phúng.

+ Liên hệ, kết nối văn bản với kinh nghiệm của bản thân, với đời sống hiện tại để phân tích và đánh giá được tác động của tác phẩm đối với người đọc và tiến bộ xã hội.

- Đọc trước đoạn trích; tìm hiểu thông tin về tác giả Ni-kô-lai Va-li-ê-vích Gô-gôn (Nikolay Vasilyveich Gogol) và tác phẩm Quan thanh tra.

Phân tích tác dụng của sự kết hợp thủ pháp miêu tả với trần thuật trong phần (2) của đoạn trích “Một lít nước mắt”.

Tính xác thực của thể loại hồi kí được thể hiện qua những yếu tố nào của văn bản Quyết định khó khăn nhất?

Hãy làm rõ đặc điểm nhân vật hài kịch được thể hiện trong đoạn trích Quan thanh tra. Em ấn tượng với nhân vật nào nhất? Vì sao?

Hãy chỉ ra một đoạn văn có sự kết hợp thủ pháp miêu tả với trần thuật trong văn bản Nhật kí Đặng Thùy Trâm. Việc sử dụng kết hợp các thủ pháp đó có tác dụng gì?

Tính cách nổi bật của nhân vật Ác-pa-gông là gì?

Tính phi hư cấu của bài phóng sự trên được thể hiện ở những yếu tố nào? Điều đó có tác dụng gì đối Với việc thể hiện nội dung, ý nghĩa của tác phẩm?

Chỉ ra tính đối thoại trong cái nhìn của người đàn bà hàng chài với cái nhìn của Phùng và Đẩu. Từ đó nêu lên chủ đề của tác phẩm.

Nhận diện, phân tích đặc điểm của ngôn ngữ trang trọng và ngôn ngữ thân mật ở các đoạn văn sau:

Chú ý những cử chỉ, hành động vái lạy quý tòa của người đàn bà.

Tính phi hư cấu của đoạn trích Nhật kí Đặng Thùy Trâm được thể hiện ở những yếu tố nào? Điều đó có tác dụng gì đối với nội dung của văn bản?

Theo em, văn bản Nhật kí Đặng Thùy Trâm có ý nghĩa như thế nào đối với thế hệ trẻ ngày nay.

Em có suy nghĩ và cảm xúc gì sau khi đọc văn bản Nhật kí Đặng Thùy Trâm? Chi tiết nào trong văn bản để lại ấn tượng đặc biệt đối với em? Vì sao?

Qua lời thoại và hành động kịch của nhân vật, hãy làm rõ tính cách của nhân vật Sai-lốc. Vì sao đây là một nhân vật hài kịch?