Nội dung cơ bản của công cuộc “cải tổ” của Liên Xô là gì?

Đáp án đúng là: B

- Nội dung cơ bản của công cuộc “cải tổ” của Liên Xô là Cải tổ hệ thống chính trị.

Mục tiêu chính là khôi phục tính minh bạch, dân chủ và hiệu quả trong quản lý nhà nước, từ đó tạo niềm tin cho người dân đối với Đảng Cộng sản.

$\to$ B đúng 

- A sai vì mặc dù cải cách kinh tế (perestroika) là một phần quan trọng, nhưng nó chủ yếu được triển khai sau khi đã tiến hành cải cách chính trị.

- C sai vì mục tiêu chính của công cuộc này tập trung vào việc cải cách hệ thống chính trị và kinh tế, nhằm khôi phục tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý.

- D sai vì công cuộc này chủ yếu nhấn mạnh vào việc cải cách hệ thống chính trị và thiết lập tính minh bạch, dân chủ trong quản lý nhà nước.

Nội dung cơ bản của công cuộc "cải tổ" của Liên Xô, do Mikhail Gorbachev khởi xướng vào giữa thập niên 1980, chủ yếu tập trung vào việc cải tổ hệ thống chính trị, kinh tế và xã hội của đất nước. Cải tổ chính trị nhằm mục tiêu thúc đẩy tính dân chủ và minh bạch trong quản lý nhà nước, nhằm khôi phục niềm tin của người dân vào Đảng Cộng sản và chính quyền. Một trong những điểm nổi bật của cải tổ chính trị là chính sách "công khai" (glasnost), cho phép tự do ngôn luận và truyền thông, tạo điều kiện cho sự phê bình, phản biện từ xã hội đối với chính quyền.

Bên cạnh đó, Gorbachev cũng đề xuất cải cách kinh tế (perestroika), nhằm chuyển đổi từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang một nền kinh tế thị trường hơn, khuyến khích sự tự do trong sản xuất và kinh doanh. Tuy nhiên, cải tổ chính trị và kinh tế diễn ra đồng thời đã dẫn đến những khó khăn và xung đột nội bộ, vì nhiều lãnh đạo và thành viên Đảng không đồng tình với các chính sách mới.

Sự thiếu đồng thuận này, cùng với các vấn đề kinh tế nghiêm trọng, đã dẫn đến sự sụp đổ của hệ thống chính trị và cuối cùng là sự tan rã của Liên Xô vào năm 1991. Do đó, cải tổ hệ thống chính trị là một yếu tố then chốt trong công cuộc "cải tổ", ảnh hưởng sâu sắc đến vận mệnh của Liên Xô và khu vực Đông Âu.

* Mở rộng:

1. Sự khửng hoảng của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô.

a. Bối cảnh lịch sử:

- Tình hình thế giới:

+ Cuộc khủng hoảng năng lượng (1973) đã tác động mạnh mẽ đến tình hình kinh tế, chính trị, xã hội của nhiều nước trên thế giới.

+ Để thích ứng với khủng hoảng năng lượng, nhiều nước tư bản chủ nghĩa đã đi sâu vào nghiên cứu khoa học, tiến hành các cải cách tiến bộ.

+ Cuộc cách mạng khoa học công nghệ đang diễn ra mạnh mẽ, xu thế toàn cầu hóa đang manh nha => đòi hỏi các nước phải tiến hành cải cách, mở cửa, áp dụng các tiến bộ kĩ thuật vào sản xuất.

- Tình hình Liên Xô: Do chậm sửa đổi để thích ứng với tình hình mới, cuối những năm 70 đến đầu những năm 80, kinh tế Liên Xô lâm vào tình trạng trì trệ, suy thoái.

b. Công cuộc cải tổ và hậu quả.

- Tháng 3/1985, M. Gooc-ba-chop (M.Gorbachev) tiến hành cải tổ đất nước

- Đường lối cải tổ của Liên Xô tập trung vào việc: “cải cách kinh tế triệt để”, tiếp theo là cải cách hệ thống chính trị và đổi mới tư tưởng.

- Hậu quả: đất nước Liên Xô lún sâu vào khủng hoảng.

+ Kinh tế hỗn loạn, thu nhập giảm sút nghiêm trọng.

+ Chính trị và xã hội: mất ổn định (xung đột sắc tộc, ly khai liên bang..); thực hiện đa nguyên chính trị làm suy yếu vai trò lãnh đạo của Đảng và nhà nước.

- Tháng 8/1991, sau cuộc đảo chính lật đổ Gooc-ba-chốp thất bại, Đảng Cộng sản Liên Xô bị đình chỉ hoạt động. Chính phủ Liên bang bị tê liệt.

- Ngày 21/12/1991, 11 nước cộng hòa tách ra khỏi liên bang, Cộng đồng các quốc gia độc lập(SNG) được thành lập.

- Ngày 25/12/1991, Gooc-ba-chốp từ chức tổng thống; cờ búa liềm trên nóc điện krem-li bị hạ xuống ⇒ chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô sụp đổ.

Xem thêm các bài viết liên quan,chi tiết khác:

Lý thuyết Lịch sử 12 Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 - 2000). Liên Bang Nga (1991 - 2000)

Mục lục Giải Tập bản đồ Lịch sử 12 Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945 – 2000). Liên bang Nga (1991 – 2000)