Câu hỏi:
27/01/2025 11Lập danh mục và tóm tắt đặc điểm nghệ thuật, nội dung của các bài thơ đã học ở lớp 9 (làm vào vở). Tham khảo mẫu danh mục sau:
Đặc điểm Tên tác phẩm - tác giả |
Thể thơ |
Đề tài, cảm hứng chủ đạo |
Nét độc đáo về nghệ thuật và nội dung |
|
|
|
|
|
|
|
|
Trả lời:
Đặc điểm Tên tác phẩm - tác giả |
Thể thơ |
Đề tài, cảm hứng chủ đạo |
Nét độc đáo về nghệ thuật và nội dung |
Sơn Tinh – Thủy Tinh (Nguyễn Nhược Pháp) |
Thơ bảy chữ |
Bài thơ viết dựa trên cốt truyện về truyền thuyết “Sơn Tinh, Thủy Tinh). |
- Nội dung: Bài thơ kể về câu chuyện kì ảo mà nhân vật chính là Sơn Tinh và Thủy Tinh nhằm giải thích hiện tượng lũ lụt hàng năm và thể hiện sức mạnh, ước mong chế ngự thiên tai của người Việt cổ. Bên cạnh đó, đề cao, ca ngợi công lao dựng nước của các vua Hùng. - Nghệ thuật: Sử dụng yếu tố kì ảo, các biện pháp tu từ, các từ ngữ đặc sắc |
Chinh phụ ngâm (Đặng Trần Côn – Đoàn Thị Điểm) |
Song thất lục bát |
Những tình cảm lưu luyến của người chinh phụ khi phải xa chồng |
- Nội dung: Bài thơ đã khắc họa tâm trạng cô đơn, lẻ loi của người phụ nữ có chồng ra trận. Qua đó, tác phẩm lên án, tố cáo chiến tranh phi nghĩa đồng thời đề cao khát vọng tình yêu chân chính của con người. - Nghệ thuật: Nghệ thuật tả cảnh ngụ tình, các hình ảnh ước lệ tượng trưng, thể thơ truyền thống song thất lục bát,… |
Tiếng đàn mưa (Bích Khê) |
Song thất lục bát |
Nỗi nhớ quê hương |
- Nội dung: Bài thơ diễn tả nỗi nhớ về quê hương cùng tâm trạng buồn, cô đơn đến tột cùng thông qua tiếng mưa xuân. - Nghệ thuật: Giọng thơ nhẹ nhàng da diết, nghệ thuật tả cảnh ngụ tình, các biện pháp tu từ được sử dụng linh hoạt,… |
Truyện Kiều (Nguyễn Du) |
Lục bát |
Thân phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa |
- Nội dung: Tác phẩm kể về cuộc đời gian truân của người con gái tài sắc vẹn toàn – Thúy Kiều. Từ đó, tác giả tái hiện số phận bi kịch của người phụ nữ trong xã hội xưa, lên án tố cao những thế lực tàn bạo, chà đạp con người. Đồng thời bày tỏ lòng đồng cảm, xót thương với những thân phận nhỏ bé và trân trọng, ngợi ca phẩm chất cao đẹp cũng như khát vọng chân chính của con người. - Nghệ thuật: Thể thơ lục bát và ngôn ngữ tiếng Việt đạt đến đỉnh cao, sử dụng các hình ảnh ước lệ tượng trưng, điển tích, điển cố cùng nghệ thuật miêu tả thiên nhiên, miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế và sâu sắc,… |
Lục Vân Tiên (Nguyễn Đình Chiểu) |
Thơ lục bát |
Truyền dạy đạo lí làm người |
- Nội dung: Khắc họa hình tượng hai nhân vật trung tâm là Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga với những phẩm chất tốt đẹp. Tác phẩm thể hiện khát vọng công bằng công lí, đề cao đạo lí làm người, coi trọng tình nghĩa giữa con người với con người. - Nghệ thuật: Sử dụng thể thơ lục bát truyền thống, từ ngữ giản dị, mộc màu, mang đậm màu sắc Nam Bộ,… |
Tự tình bài 2 (Hồ Xuân Hương) |
Thất ngôn bát cú Đường luật |
Nỗi lòng về tình duyên lận đận, hẩm niu |
- Nội dung: Bài thơ thể hiện tâm trạng vừa đau buồn vừa phẫn uất của nữ sĩ trướ duyên phận hẩm hiu. Qua đó thể hiện khát vọng hạnh phúc cháy bỏng của Hồ Xuân Hương. - Nghệ thuật: Sử dụng từ ngữ đặc sắc, nghệ thuật tả cảnh ngụ tình, hình ảnh thơ gợi cảm,… |
Tiếng Việt (Lưu Quang Vũ) |
Thơ tự do |
Tình yêu với tiếng mẹ đẻ |
- Nội dung: Bài thơ thể hiện niềm tự hào, yêu quý và thái độ trân trọng, ngợi ca của nhà thơ đối với tiếng Việt. - Nghệ thuật: Ngôn ngữ thơ giản dị, sử dụng nhiều liên tưởng gần gũi với cuộc sống,… |
Mưa xuân (Nguyễn Bính) |
Thơ bảy chữ |
Tình yêu đôi lứa |
- Nội dung: Từ việc miêu tả khung cảnh thiên nhiên mùa xuân, tác giả thể hiện nỗi niềm của người con gái khi mong mỏi chờ đợi chàng trai mà mình yêu thương. - Nghệ thuật: Từ ngữ, hình ảnh thơ giản dị, giàu cảm xúc, sử dụng linh hoạt các biện pháp tu từ,… |
Bài ca chúc Tết thanh niên (Phan Bội Châu) |
Thơ tự do |
Tình yêu quê hương, đất nước |
- Nội dung: Bài thơ là lời kêu gọi của tác giả mong muốn thế hệ trẻ cố gắng học hỏi, rèn luyện để đi theo con đường giải phóng dân tộc. - Nghệ thuật: Lời thơ mạnh mẽ, chân thành, truyền cảm,… |
CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ
Câu 1:
Văn học viết bằng chữ Hán và văn học viết bằng chữ Nôm có quan hệ với nhau như thế nào? Nêu rõ điểm tương đồng và khác biệt của hai bộ phận văn học này trong thời kì trung đại.
Câu 2:
Biến đổi khí hậu đã gây tác hại như thế nào đến lao động sản xuất và sinh hoạt của cư dân ở địa phương em? Vấn đề có nghiêm trọng không? Căn cứ vào đâu mà em kết luận như vậy?
Câu 3:
Tác giả đã nêu những giải pháp gì cho vấn đề chống biến đổi khí hậu hiện nay? Ai là người có trách nhiệm thực thi các giải pháp đó?
Câu 4:
Các câu sau thuộc kiểu câu ghép nào? Phương tiện nào được sử dụng để nối các vế của từng câu ghép?
a. Đứa trẻ thì ngây thơ, chỉ kể lại những điều mà đêm đêm mẹ thường dạy khi cha vắng nhà; nó không thể phân biệt được giữa đùa với thật vì mới có ba tuổi đầu và tin lời mẹ.
(Nguyễn Đăng Na, Người con gái Nam Xương - một bị kịch của con người)
b. Những chiếc chân bàn lung lay trong lớp đã được đóng lại nhưng không ai đánh giá đúng ý nghĩa đôi bàn tay khéo léo của Quỳnh.
(Trần Văn Toàn, Từ “Thằng quỷ nhỏ” của Nguyễn Nhật Ánh
nghĩ về những phẩm chất của một tác phẩm viết cho thiếu nhi)
c. Các quốc gia giàu nhất chịu trách nhiệm nhiều nhất về khủng hoảng khí hậu, nhưng các quốc gia nghèo nhất và các dân tộc và cộng đồng bình thường nhất lại phải nhận những tác động trước nhất và tồi tệ nhất.
(A. Gu-tê-rét, Biến đổi khí hậu –
mối đe dọa sự tồn vong của hành tinh chúng ta)
d. Không gì quan trọng bằng tương lai của chúng ta, và số phận của nhân loại tuỳ thuộc vào cách chúng ta ứng phó với sự thách thức của khí hậu.
(A. Gu-tê-rét, Biến đổi khí hậu –
mối đe dọa sự tồn vong của hành tinh chúng ta)
Câu 5:
Xác định câu đơn và câu ghép trong đoạn văn sau:
Chúng ta đang ở đâu? Hôm nay ngày 8 - 8- 1986, hơn 50 000 đầu đạn hạt nhân đã được bố trí trên khắp hành tinh. Nói nôm na ra, điều đó có nghĩa là mỗi người, không trừ trẻ con, đang ngồi trên một thùng 4 tấn thuốc nổ: tất cả chỗ đó nổ tung lên sẽ làm biến hết thầy, không phải là một lần mà là mười hai lần, mọi dấu vết của sự sống trên Trái Đất. Nguy cơ ghê gớm đó đang đè nặng lên chúng ta như thanh gươm Đa-mô-clót, về lí thuyết có thể tiêu diệt tất cả các hành tinh đang xoay quanh Mặt Trời, cộng thêm bốn hành tinh nữa, và phá huỷ thế thăng bằng của Hệ Mặt Trời.
(G.G. Mác-két, Đấu tranh cho một thế giới hoà bình)
Câu 6:
Văn bản Yên Tử, núi thiêng được bố cục như thế nào? Nêu nội dung cụ thể từng phần trong bố cục và chỉ ra mạch kết nối các nội dung đó?
Câu 7:
Nhận xét việc sử dụng tên viết tắt các tổ chức quốc tế trong đoạn văn sau:
Việt Nam là một thành viên của UN, luôn cam kết hoàn thành nghĩa vụ với tổ chức này. Các cơ quan của UN như UNICEF, UNESCO, UNDP.... luôn đồng hành cùng Việt Nam trong việc thực hiện những chương trình quan trọng nhằm cải thiện đời sống của con người.
Câu 8:
Đặt 4 câu, mỗi câu có sử dụng tên viết tắt của một tổ chức quốc tế sau đây:
- WTO
- WB
- ASEAN
- WHO
Câu 9:
Viết đoạn văn (khoảng 7-9 câu) đánh giá về khả năng gợi lên niềm đam mê khám phá thắng cảnh, di tích Yên Tử của văn bản Yên Tử, núi thiêng.
Câu 10:
Tính truyền thống và hiện đại của nền văn học Việt Nam được biểu hiện rõ nhất qua những đặc điểm nào?
Câu 11:
Trong bối cảnh đời sống hiện đại, việc tạo ra một không gian cư trú gần gũi, thân thiện với thiên nhiên có thể gặp phải những thử thách gì?
Câu 12:
Vấn đề mà cuộc phỏng vấn để cập được trình bày ở phần nào của văn bản Văn hóa đọc với nhà văn và độc giả trong thời đại công nghệ số?
Câu 13:
Đọc văn bản dưới đây hoặc sưu tầm, tìm đọc một số văn bản có nội dung, cảm xúc tương đồng và ghi chép các thông tin về những vấn đề sau:
a. Mối quan hệ giữa thể loại, đề tài, hình tượng hoặc một số chi tiết nghệ thuật trong văn bản với những văn bản khác (mà em đã đọc, tìm hiểu).
b. Tính chất “đặc biệt” của tác giả - độc giả trong văn bản.
Câu 14:
Trong phần đầu của văn bản Biến đổi khí hậu – mối đe dọa sự tồn vong của hành tinh chúng ta, tác giả cho rằng: “Chúng ta phải đối mặt với một mối đe dọa trực tiếp đến sự tồn vong”. Theo em, vấn đề được nêu như vậy là đúng hay sai? Vì sao?
Câu 15:
Viết đoạn văn (khoảng 10 – 15 câu) với câu chủ đề: “Trong mỗi thời kì, văn học Việt Nam đều có những tác phẩm tiêu biểu, độc đáo về nghệ thuật và chứa đựng giá trị nội dung sâu sắc”.