Trên hình 45.2 cho biết vật AB được đặt vuông góc với trục chính

Giải Vật Lí 9 Bài 45: Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì

Video Giải Bài C4 (trang 122 SGK Vật Lí 9)

Bài C4 (trang 122 SGK Vật Lí 9): Trên hình 45.2 cho biết vật AB được đặt vuông góc với trục chính của thấu kính phân kì có tiêu cự f = 12cm. Điểm A nằm trên trục chính và cách quang tâm O một khoảng OA = 24cm.

+ Hãy dựng ảnh A'B' của vật AB tạo bởi thấu kính đã cho.

+ Dựa vào hình vẽ, hãy lập luận để chứng tỏ rằng ảnh này luôn nằm trong khoảng tiêu cự của thấu kính.

Lời giải:

Muốn dựng ảnh của một vật AB qua thấu kính phân kì khi AB vuông góc với trục chính, A nằm trên trục chính, ta làm như sau:

Dùng hai trong ba tia sáng đã học để dựng ảnh B’ của điểm B.

+ Tia BI đi song song với trục chính nên cho tia ló có đường kéo dài đi qua F

+ Tia tới BO là tia đi quang tâm O nên cho tia ló đi thẳng

+ Hai tia ló trên có đường kéo dài giao nhau tại B’, ta thu được ảnh ảo B’ của B qua thấu kính.

+ Từ B’ hạ vuông góc với trục của thấu kính, cắt trục chính tại điểm A’. A’ là ảnh của điểm A. A’B’ là ảnh ảo của AB tạo bởi thấu kính phân kỳ. (Hình 45.2a)

Ta dựa vào tia đi song song trục chính và tia đi qua quang tâm để dựng ảnh A'B' của AB. Khi tịnh tiến AB luôn vuông góc với trục chính thì tại mọi vị trí, tia BI luôn không đổi, cho tia ló IK cũng không đổi. Do đó tia BO luôn cắt tia IK kéo dài tại B' nằm trong đoạn FI.

=> Hình chiếu A’ của B’ lên trục chính nằm trong đoạn OF. Chính vì vậy, ảnh A'B' luôn nằm trong khoảng tiêu cự của thấu kính.

Xem thêm lời giải bài tập Vật lí lớp 9 hay, chi tiết khác:

Bài C1 (trang 122 SGK Vật Lí 9): Hãy làm thí nghiệm để chứng tỏ rằng...

Bài C2 (trang 122 SGK Vật Lí 9): Làm thế nào để quan sát được ảnh của vật...

Bài C3 (trang 122 SGK Vật Lí 9): Dựa vào kiến thức đã học ở bài trước...

Bài C5 (trang 123 SGK Vật Lí 9): Đặt vật AB trước một thấu kính có tiêu cự...

Bài C6 (trang 123 SGK Vật Lí 9): Từ bài toán trên, hãy cho biết ảnh ảo...

Bài C7 (trang 123 SGK Vật Lí 9): Vận dụng kiến thức hình học, tính khoảng cách...

Bài C8 (trang 123 SGK Vật Lí 9): Hãy trả lời câu hỏi nêu ra ở phần mở bài...