Chương Thứ Nhất Nghị định 80-NgĐ/NH: Điều khoản chung

  Hợp tác xã mua bán là một tổ chức kinh tế tập thể của công dân, là một bộ phận của thương nghiệp xã hội chủ nghĩa nên Ngân hàng quốc gia Việt Nam cho các Hợp tác xã mua bán vay vốn nhằm mục đích:

1. Giúp đỡ Hợp tác xã mua bán có thêm vốn lưu động để mở rộng hoạt động kinh doanh, cùng với Mậu dịch quốc doanh lãnh đạo thị trường nông thôn ổn định giá cả, cải tạo tư thương.

2. Thông qua công tác cho vay ngắn hạn, Ngân hàng Quốc gia làm nhiệm vụ kiểm soát bằng đồng tiền để giúp Hợp tác xã mua bán củng cố chế độ hạch toán kinh tế, thực hiện tốt kế hoạch luân chuyển hàng hóa, giảm bớt phí tổn lưu chuyển, tích lũy vốn cho Hợp tác xã mua bán và Nhà nước.

 Vốn luân chuyển (tức vốn lưu động) của Hợp tác xã mua bán tổ chức theo nguyên tắc tham gia theo phần. Mỗi đơn vị Hợp tác xã mua bán phải có một số vốn riêng tối thiểu để tham gia vào luân chuyển hàng hóa. Số vốn này bao gồm tiền cổ phần, xã phí, lãi tích lũy, v.v… và không được dưới 10% vốn dự trữ hàng hóa theo kế hoạch, phần còn lại không quá 90% do Ngân hàng Quốc gia cho vay ngắn hạn. Đối với Hợp tác xã mua bán cấp tỉnh và tổng xã, sẽ trừ phần vốn tự có và coi như tự có, số còn thiếu do Ngân hàng Quốc gia cho vay.

Ngân hàng Quốc gia chỉ cho vay về hàng hóa: (hàng hóa trong kho, đang trên đường đi, trong màng lưới bán buôn và bán lẻ, đang gia công, chế biến, v.v…).

Vốn dự trữ hàng hóa gồm có tiền mua hàng, phí tổn lưu chuyển hàng hóa và thuế hàng hóa (nếu phải nộp thay cho người bán). Các khoản khác thuộc vốn luân chuyển nhưng không phải hàng hóa như: tiền mặt đọng tại quỹ hay đang trên đường đi, bao bì, dụng cụ rẻ tiền mau hỏng và các vật liệu khác, v.v… phải do vốn riêng của Hợp tác xã mua bán thỏa mãn, Ngân hàng không cho vay.

Vốn lưu động của các tổ chức phục vụ như cắt tóc, nhà trọ, quán ăn, tiệm may, v.v… do vốn tự có của Hợp tác xã mua bán giải quyết. Đối với các đơn vị sản xuất, chế biến, nếu chưa thành đơn vị hạch toán độc lập thì Ngân hàng sẽ cho vay kết hợp với luân chuyển hàng hóa, nếu đã thành đơn vị hạch toán riêng thì Ngân hàng cho vay theo thể lệ cho vay công nghiệp.

 Ngân hàng Quốc gia cho Hợp tác xã mua bán vay theo những nguyên tắc sau đây:

1. Ngân hàng quốc gia trực tiếp cho các đơn vị Hợp tác xã mua bán vay, không qua cấp trung gian nào để phân phối lại số tiền vay;

2. Ngân hàng cho vay vốn để sử dụng vào những mục đích nhất định, có định trước trong kế hoạch;

3. Các đơn vị Hợp tác xã mua bán chỉ được nhận tiền vay theo mức thực hiện kế hoạch;

4. Các Hợp tác xã mua bán phải trả nợ sòng phẳng, đúng thời hạn đã ghi trong giấy nhận nơ;

5. Các Hợp tác xã mua bán vay vốn của Ngân hàng phải có vật tư tương đương đảm bảo số tiền vay.

Ngoài các nguyên tắc trên, phải thủ tiêu hết những hình thức tín dụng thương mại, trừ những trường hợp được phép ứng trước như gia công, đặt hàng, mua bán giúp Mậu dịch quốc doanh và Hợp tác xã mua bán cấp trên.

 Các Hợp tác xã mua bán vay vốn của Ngân hàng phải là những đơn vị đã hạch toán kinh tế nghĩa là phải có những điều kiện sau đây:

1. Đơn vị vay phải có tư cách pháp nhân nghĩa là phải có đăng ký kinh doanh, được cấp trên của mình giới thiệu trực tiếp giao dịch với Ngân hàng để vay, trả, gửi tiền vào, rút tiền ra;

2. Đơn vị vay tiền phải có tài khoản thanh toán ở Ngân hàng, phải có vốn riêng tối thiểu tham gia vào luân chuyển hàng hóa;

3. Đơn vị vay tiền phải có kế hoạch luân chuyển hàng hóa, có kế hoạch thu chi tài vụ, có bảng cân đối tài sản, có quyền ký kết hợp đồng;

4. Hàng tháng, hàng quý, hàng năm, đơn vị vay tiền phải báo cáo đầy đủ về tình hình kinh doanh, tình hình tài vụ cho Ngân hàng.

 Căn cứ vào tình hình kinh doanh, trình độ tổ chức của Hợp tác xã mua bán hiện nay, Ngân hàng quy định 4 loại cho vay sau đây:

1. Cho vay dự trữ và luân chuyển hàng hóa

2. Cho vay ứng trước tiền đặt hàng

3. Cho vay nhu cầu tạm thời

4. Cho vay thanh toán.