Hoạt động của cơ, xương và sự thay đổi thể tích lồng ngực khi cử động hô hấp:

- Khi hít vào, cơ liên sườn ngoài co kéo xương ức và xương sườn nâng lên, giúp lồng ngực mở rộng ra hai bên; cơ hoành co giúp lồng ngực mở rộng thêm phía bên dưới → Thể tích lồng ngực tăng.

- Khi thở ra, cơ liên sườn ngoài và cơ hoành đều dãn ra, xương ức và xương sườn hạ xuống → Thể tích lồng ngực giảm.

Ở phổi và các tế bào trong cơ thể, chất khí được trao đổi theo cơ chế khuếch tán:

- Trao đổi khí ở phổi: O₂ được khuếch tán từ phế nang đi vào máu trong mao mạch phổi và CO₂ từ máu trong mao mạch phổi đi ra phế nang.

- Trao đổi khí ở tế bào: O₂ được khuếch tán từ máu trong mao mạch cơ thể vào các tế bào và CO₂ từ trong các tế bào vào máu trong mao mạch cơ thể.

Sự phối hợp chức năng của mỗi cơ quan thể hiện chức năng của cả hệ hô hấp:

- Các cơ quan của đường dẫn khí (mũi, họng, thanh quản, khí quản, phế quản) giúp dẫn khí ra và vào phổi, đồng thời, giúp ngăn bụi, làm ấm, làm ẩm không khí đi vào phổi và giúp bảo vệ phổi khỏi các tác nhân có hại từ môi trường.

- Phổi thực hiện chức năng trao đổi khí giữa môi trường ngoài và máu trong mao mạch phổi.

→ Nhờ sự phối hợp chức năng của đường dẫn khí và phổi giúp đảm bảo chức năng lưu thông và trao đổi khí của hệ hô hấp.

1. Nguyên nhân gây bệnh về phổi và đường hô hấp: Không khí bị ô nhiễm, có chứa nhiều bụi mịn, vi sinh vật, virus hoặc các chất có hại,… xâm nhập vào đường dẫn khí và phổi là nguyên nhân chính dẫn dến các bệnh về phổi và đường hô hấp.

2. Biện pháp phòng chống bệnh về phổi và hô hấp để bảo vệ sức khoẻ bản thân và gia đình:

- Vệ sinh răng miệng và cổ họng hằng ngày.

- Thường xuyên sử dụng khẩu trang khi ra đường và khi làm việc trong môi trường ô nhiễm.

- Ăn uống đủ chất, hợp lí, không ăn quá nhiều đồ lạnh, cay, cứng,… kết hợp với luyện tập thể dục thể thao phù hợp để nâng cao sức đề kháng của cơ thể.

- Không hút thuốc lá và tránh xa khói thuốc lá.

- Tiêm vaccine phòng bệnh.

- Có biện pháp phòng tránh thích hợp khi tiếp xúc với người mắc các bệnh về phổi và đường hô hấp dễ truyền nhiễm.

- Vệ sinh môi trường sống thường xuyên.

Không nên hút thuốc lá và kinh doanh thuốc lá vì: Khói thuốc lá chứa hàng ngàn hóa chất độc hại cho hệ hô hấp, gây hại cho sức khỏe hệ hô hấp nói riêng và sức khỏe cơ thể nói chung. Đặc biệt, khói thuốc lá không chỉ gây ảnh hưởng đến người hút mà còn gây ảnh hưởng đến cả người không hút thuốc nhưng tiếp xúc với khói thuốc.

- Ý nghĩa của việc bịt mũi nạn nhân trong phương pháp hà hơi thổi ngạt: Việc bịt mũi nạn nhân trong phương pháp hà hơi thổi ngạt sẽ giúp khí được thổi qua miệng nạn nhân không thoát ra ngoài qua mũi mà đi vào đường hô hấp và phổi của nạn nhân. Nhờ đó, nạn nhân sẽ nhận được nhiều oxygen hơn vào phổi hơn, giúp nạn nhân phục hồi sự hô hấp bình thường.

- Ý nghĩa của việc dùng tay ấn vào lồng ngực trong phương pháp ấn lồng ngực: Dùng tay ấn vào lồng ngực trong phương pháp ấn lồng ngực sẽ tạo ra lực ép tác động gián tiếp vào tim và phổi, giúp khôi phục sự hô hấp bình thường của nạn nhân.

Đáp án đúng là: A

Mũi có lớp niêm mạc tiết chất nhầy có tác dụng ngăn bụi trong không khí đi vào phổi.

- Tác hại của việc hút thuốc lá đối với hệ hô hấp: Khói thuốc lá chứa nhiều chất độc hại cho hệ hô hấp như khí CO, khí NO_x, nicotine,… Do đó, hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc ung thư đường hô hấp, tắc nghẹn mạn tính,… ở người hút và những người xung quanh.

- Lời khuyên: Không nên hút thuốc lá đặc biệt là ở những nơi công cộng.

Việc lấy khí O₂ từ môi trường và thải khí CO₂ ra khỏi cơ thể được thực hiện thông qua hệ hô hấp nhờ các cử động hô hấp:

- Khi hít vào, cơ liên sườn ngoài co kéo xương ức và xương sườn nâng lên và ra hai bên giúp lồng ngực mở rộng ra; cơ hoành co giúp lồng ngực mở rộng thêm phía bên dưới → Thể tích lồng ngực tăng giúp không khí giàu O₂ theo đường dẫn khí tràn vào phổi.

+ Khi thở ra: Cơ liên sườn ngoài và cơ hoành đều dãn ra, xương ức và xương sườn

hạ xuống → Thể tích lồng ngực giảm đẩy không khí giàu CO₂ từ phổi theo đường dẫn khí ra ngoài.