Giải SBT Vật lí 10 trang 4 Cánh diều

Giải SBT Vật lí 10 trang 4 Cánh diều

Bài M5 trang 4 SBT Vật lí 10: Một nhóm học sinh đo được hiệu điện thế giữa hai đầu một điện trở là $\left(10,0\pm 0,3\right)V$ và cường độ dòng điện qua điện trở là $\left(1,3\pm 0,2\right)A$. Viết kết quả tính giá trị của điện trở.

Lời giải:

Giá trị trung bình của điện trở là

$\overline{R}=\frac{\overline{U}}{\overline{I}}=\frac{10,0V}{1,3A}=7,7\Omega$

Sai số tỉ đối của giá trị hiệu điện thế và sai số tỉ đối của giá trị cường độ dòng điện lần lượt là:

$\delta U=\frac{\Delta U}{\overline{U}}=\frac{0,3V}{10,0V}\times 100\%=3\%$

$\delta I=\frac{\Delta I}{\overline{I}}=\frac{0,2A}{1,3A}\times 100\%=15\%$

Sử dụng (2), ta có sai số tỉ đối của giá trị điện trở là

$\delta R=\delta U+\delta I=18\%$

$\Rightarrow \Delta R=\delta R.\overline{R}=18\%.7,7=1,4\Omega$

Kết quả tính giá trị điện trở là: $7,7\Omega \pm 1,4\Omega$

Bài M6 trang 4 SBT Vật lí 10: Trong một thí nghiệm, nhiệt độ của một lượng chất lỏng thay đổi từ $\left(20,0\pm 0,2\right)°C$ đến $\left(21,5\pm 0,5\right)°C$.

a. Tìm giá trị và viết kết quả độ thay đổi nhiệt độ chất lỏng.

b. Nhận xét kết quả thu được.

Lời giải:

a. Độ thay đổi của nhiệt độ là:

$21,5°C-20,0°C=1,5°C$

Sử dụng (1) ta có sai số tuyệt đối của độ thay đổi nhiệt độ là:

$0,2°C+0,5°C=0,7°C$

Do đó, độ thay đổi nhiệt độ của chất lỏng là:

$\Delta t=\left(1,5\pm 0,7\right)°C$

b. Sai số tuyệt đối quá lớn mặc dù các sai số khi đo mỗi đại lượng là nhỏ. Cần chú ý điều này khi thiết kế các thí nghiệm, tránh việc có thể gây ra sai số lớn.

Bài M7 trang 4 SBT Vật lí 10: Giá trị của gia tốc rơi tự do g có thể được xác định bằng cách đo chu kì dao động của con lắc đơn có chiều dài $\mathcal{l}$. Mối quan hệ giữa g, T và $\mathcal{l}$ là:

$g=4{\pi }^2\left(\frac{\mathcal{l}}{T^2}\right)$

Trong một thí nghiệm, đo được:

$\mathcal{l}=\left(0,55\pm 0,02\right)m;T=\left(1,50\pm 0,02\right)s$

Tìm giá trị và viết kết quả của g.

Lời giải:

Thay các giá trị vào biểu thức đã cho, tính được g là:

$g=4{\pi }^2\left[\frac{0,55m}{{\left(1,5s\right)}^2}\right]=9,7m/s^2$

Sai số tỉ đối:

$\frac{\Delta \mathcal{l}}{\mathcal{l}}=\frac{0,02}{0,55}=0,036$

$\frac{\Delta T}{T}=\frac{0,02}{1,5}=0,013$

Sử dụng (3) ta có:

$$\begin{gathered} \frac{\Delta g}{g}=\frac{\Delta \mathcal{l}}{\mathcal{l}}+2\frac{\Delta T}{T} \\ =0,036+2\times 0,013=0,062 \end{gathered}$$

Sai số tuyệt đối của giá trị g là:

$\Delta g=9,7m/s^2\times 0,062=0,6m/s^2$

Do đó, kết quả là:

$g=\left(9,7\pm 0,6\right)m/s^2$

Xem thêm lời giải sách bài tập Vật lí lớp 10 Cánh diều hay, chi tiết khác:

Giải SBT Vật lí 10 trang 3