Câu hỏi:
24/07/2024 2,377
Theo em, điểm khác biệt trong cải cách của vua Minh Mạng so với cải cách của vua Lê Thánh Tông là gì? Sự khác biệt này có ý nghĩa như thế nào?
Theo em, điểm khác biệt trong cải cách của vua Minh Mạng so với cải cách của vua Lê Thánh Tông là gì? Sự khác biệt này có ý nghĩa như thế nào?
Trả lời:
Giải bởi Vietjack
- Một trong những điểm khác biệt trong cải cách của vua Minh Mạn so với cải cách của vua Lê Thánh Tông là:
+ Chia cả nước thành 30 tỉnh và phủ Thừa Thiên
+ Hệ thống hành chính phân cấp từ trên xuống (thống nhất trong cả nước)” tỉnh => phủ => huyện/ châu => tổng => xã
- Ý nghĩa:
+ Thống nhất đơn vị hành chính địa phương trong cả nước;
+ Xây dựng cơ cấu bộ máy nhà nước đơn gọn nhẹ, chặt chẽ;
* Nội dung cuộc cải cách của vua Minh Mạng
a) Về chính trị và hành chính
- Đổi tên nước Việt Nam thành Đại Nam.
- Củng cố địa vị của Nho giáo làm chỗ dựa cho vương quyền.
- Ở cấp trung ương:
+ Nhà vua là người đứng đầu thiết chế quân chủ tập quyền, trực tiếp điều hành bộ máy và mọi hoạt động quản lí đất nước.
+ Kiện toàn các cơ quan văn phòng trực tiếp giúp việc cho nhà vua (Văn thư phòng, Hàn lâm viện, Cơ mật viện).
+ Nhiều cơ quan phụ trách công việc chuyên môn khác, gọi chung là các nha (chư nha) được lập thêm, gồm: phủ, tự, viện, giám, ty, cục.
+ Công tác kiểm tra, giám sát được đặc biệt coi trọng. Chế độ Kinh lược đại sứ được lập ra để thay mặt vua thanh tra các địa phương có tình trạng bất ổn về chính trị, kinh tế, xã hội.
- Ở địa phương:
+ Năm 1831 - 1832, vua Minh Mạng triển khai cải cách hành chính địa phương quy mô lớn trên cả nước. Theo đó, Bắc thành và Gia Định thành bị bãi bỏ, đổi các dinh, trấn thành tỉnh. Cả nước được chia làm 30 tỉnh và phủ Thừa Thiên (Kinh sư).
+ Hệ thống hành chính phân cấp theo mô hình từ trên xuống, gồm: tỉnh, phủ, huyện/châu, tổng, xã. Cơ quan quản lí cấp tỉnh gồm hai ty là Bố chánh sứ ty (phụ trách đinh, điền, hộ tịch) và Án sát sứ ty (coi về hình án).
+ Ở khu vực miền núi, các vùng dân tộc ít người: nhà Nguyễn thiết lập cấp tổng, xóa bỏ chế độ thổ quan. Lựa chọn những thổ hào thanh liêm ở địa phương, tài năng, cần cán được dân tin phục làm Thổ tri các châu, huyện và đặt thêm quan lại người Việt (lưu quan) để quản lí.
- Bộ máy quan lại:
+ Tuyển chọn quan lại thông qua khoa cử; trọng dụng những người có năng lực và phẩm chất tốt.
+ Ban nhiều lệnh, dụ quy định về chế độ “hồi tỵ” để ngăn chặn tình trạng quan lại cấu kết bè phái ở địa phương.
b) Về kinh tế
- Năm 1836, vua Minh Mạng cho triển khai đo đạc lại ruộng đất ở Nam Bộ, lập sổ địa bạ để quản lí. Khôi phục chế độ ruộng đất công để nông dân làng xã có ruộng cày cấy.
- Quy định lại chính sách thuế đối với thuyền buôn nước ngoài đến buôn bán nhằm kiểm soát hoạt động thương mại và an ninh.
c) Về quốc phòng, an ninh
- Quân đội được tổ chức theo phương châm “tinh nhuệ, học hỏi mô hình tổ chức và phiên chế của phương Tây.
- Coi trọng phát triển lực lượng thuỷ quân và tăng cường các hoạt động xây dựng pháo đài, tuần soát trên biển.
d) Về văn hoá - giáo dục
- Độc tôn Nho giáo, hạn chế Phật giáo và cấm đoán Thiên Chúa giáo.
- Năm 1820, vua Minh Mạng cho lập Quốc sử quán làm nhiệm vụ thu thập và biên soạn sách sử.
Về giáo dục khoa cử, năm 1822, vua Minh Mạng cho mở lại các kì thi Hội, thi Đình, khuyến khích hoạt động giáo dục Nho học nhằm tạo ra đội ngũ trí thức thực học giúp việc cho triều đình.
Xem thêm các bài viết liên quan,chi tiết khác:
Lý thuyết Lịch sử 11 Bài 11: Cuộc cải cách của Minh Mạng nửa đầu thế kỉ XIX
Giải Lịch sử 11 Bài 11: Cuộc cải cách của Minh Mạng (nửa đầu thế kỉ XIX)
CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ
Câu 1:
Vua Minh Mạng cải cách hệ thống chính trị - hành chính chặt chẽ, gọn nhẹ từ trung ương đến địa phương không nhằm mục tiêu nào dưới đây?
Vua Minh Mạng cải cách hệ thống chính trị - hành chính chặt chẽ, gọn nhẹ từ trung ương đến địa phương không nhằm mục tiêu nào dưới đây?
Câu 2:
Vua Minh Mạng đổi Ngự sử đài thành Đô sát viện vì muốn Đô sát viện trở thành cơ quan chuyên về việc
Vua Minh Mạng đổi Ngự sử đài thành Đô sát viện vì muốn Đô sát viện trở thành cơ quan chuyên về việc
Câu 3:
Một trong những bài học từ cuộc cải cách của vua Minh Mạng có thể vận dụng trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước hiện nay là
Một trong những bài học từ cuộc cải cách của vua Minh Mạng có thể vận dụng trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước hiện nay là
Câu 4:
Một trong những tác dụng tích cực của cải cách hành chính thời vua Minh Mạng là góp phần
Một trong những tác dụng tích cực của cải cách hành chính thời vua Minh Mạng là góp phần
Câu 5:
Hoàn thành sơ đồ dưới đây về nội dung cải cách chính trị và hành chính thời vua Minh Mạng.
CHÍNH TRỊ
HÀNH CHÍNH
- Vua đứng đầu…………………..…………, quản lí mọi hoạt động.
- Từ năm 1820, kiện toàn các ………………..
- Các cơ quan chuyên trách đứng đầu là ………………..
- Công tác………………. được đặc biệt coi trọng, ban nhiều lệnh, dụ quy định về chế độ hồi tị để ngăn chặn tình trạng quan lại ………………... ở địa phương
- Cả nước chia làm …………… và một phủ………………. Hệ thống hành chính phân cấp theo mô hình từ trên xuống, gồm: tỉnh, phủ, huyện hoặc châu, tổng, xã. Cơ quan quản lí cấp tỉnh gồm hai ty là ………………….và………………..
- Mỗi tỉnh đều có Tổng đốc, Tuần phủ cai quản, gồm hai ty là…………………
Và…………………………..
- Các phủ, huyện, châu, tổng xã vẫn giữ như cũ.
Hoàn thành sơ đồ dưới đây về nội dung cải cách chính trị và hành chính thời vua Minh Mạng.
|
CHÍNH TRỊ |
HÀNH CHÍNH |
|
- Vua đứng đầu…………………..…………, quản lí mọi hoạt động. - Từ năm 1820, kiện toàn các ……………….. - Các cơ quan chuyên trách đứng đầu là ……………….. - Công tác………………. được đặc biệt coi trọng, ban nhiều lệnh, dụ quy định về chế độ hồi tị để ngăn chặn tình trạng quan lại ………………... ở địa phương |
- Cả nước chia làm …………… và một phủ………………. Hệ thống hành chính phân cấp theo mô hình từ trên xuống, gồm: tỉnh, phủ, huyện hoặc châu, tổng, xã. Cơ quan quản lí cấp tỉnh gồm hai ty là ………………….và……………….. - Mỗi tỉnh đều có Tổng đốc, Tuần phủ cai quản, gồm hai ty là………………… Và………………………….. - Các phủ, huyện, châu, tổng xã vẫn giữ như cũ. |
Câu 6:
Chọn các từ hoặc cụm từ đã cho dưới đây, điền vào chỗ trống (….....) cho phù hợp về một số nét chính trong cải cách hành chính nhà nước thời vua Minh Mạng.
Để hạn chế những hiện tượng tiêu cực trong tổ chức ………………..vua Minh Mạng đã xây dựng cơ chế kiểm tra, giám sát “Trên dưới ………………..trong ngoài ………..... lẫn nhau” thực hiện ở tất cả các cấp hành chính. Giữa”………………. và Lục tự luôn có sự phối hợp, kiểm tra và giám sát lẫn nhau. Lục tự giúp vua thừa hành các trách nhiệm do …………………trao cho về các vấn đề văn hoá, giáo dục, thi cử, luật pháp, tế tự. Bên cạnh ……………..... chuyên trách việc luật lệnh, xét xử hình phạt, án tù còn có Tam pháp ty hỗ trợ nhận đơn khiếu nại của những người bị quan triều đình xử oan ức ……………giám sát, kiềm chế hoạt động của các cơ quan hành chính trong các lĩnh vực. ……………………….là cơ quan tham mưu cao nhất của nhà vua nhưng lại không tách rời các cơ quan chức năng khác.
Chọn các từ hoặc cụm từ đã cho dưới đây, điền vào chỗ trống (….....) cho phù hợp về một số nét chính trong cải cách hành chính nhà nước thời vua Minh Mạng.
Để hạn chế những hiện tượng tiêu cực trong tổ chức ………………..vua Minh Mạng đã xây dựng cơ chế kiểm tra, giám sát “Trên dưới ………………..trong ngoài ………..... lẫn nhau” thực hiện ở tất cả các cấp hành chính. Giữa”………………. và Lục tự luôn có sự phối hợp, kiểm tra và giám sát lẫn nhau. Lục tự giúp vua thừa hành các trách nhiệm do …………………trao cho về các vấn đề văn hoá, giáo dục, thi cử, luật pháp, tế tự. Bên cạnh ……………..... chuyên trách việc luật lệnh, xét xử hình phạt, án tù còn có Tam pháp ty hỗ trợ nhận đơn khiếu nại của những người bị quan triều đình xử oan ức ……………giám sát, kiềm chế hoạt động của các cơ quan hành chính trong các lĩnh vực. ……………………….là cơ quan tham mưu cao nhất của nhà vua nhưng lại không tách rời các cơ quan chức năng khác.
Câu 7:
Nối các lĩnh vực ở cột A với thông tin ở cột B cho phù hợp về nội dung cuộc cải cách của vua Lê Thánh Tông.
Nối các lĩnh vực ở cột A với thông tin ở cột B cho phù hợp về nội dung cuộc cải cách của vua Lê Thánh Tông.
