Gợi ý:

Để trả lời câu hỏi này em hãy xét các ví dụ cụ thể khi cần gửi nội dung bài tập về nhà cho giáo viên, em có thể gửi thư điện tử và đính kèm tệp nội dung bài tập về nhà. Khi muốn chia sẻ những bức ảnh tập thể lớp chụp trong ngày khai giảng, em có thể đăng lên tài khoản mạng xã hội của em và chia sẻ cho các bạn cùng lớp. Khi muốn thể hiện quan điểm của mình, ví dụ nên làm gì để bảo vệ môi trường, em có thể vào diễn đàn của trường hay các diễn đàn dành cho những người quan tâm đến môi trường để viết ra quan điểm… Đó là các ví dụ về các kênh trao đổi thông tin mà em có thể sử dụng trên internet.

Trả lời:

Ba kênh trao đổi thông tin trên Internet: Facebook, Zalo, Instagram.

Gợi ý: Mạng xã hội là phương tiện truyền thông xã hội dựa trên các nền tảng, hệ thống, trang web hoặc ứng dụng kỹ thuật cho phép mọi người tạo và chia sẻ nội dung cũng như kết nối với nhau. Dưới đây là một số trang web phổ biến nhất mà thanh thiếu niên sử dụng và cách chúng hoạt động:

- Facebook là một mạng xã hội miễn phí mà người tham gia (từ 13 tuổi trở lên) cần đăng ký để có thể chia sẻ hình ảnh liên kết video và nội dung khác với “bạn bè” của họ. Bạn bè là những người đăng ký tham gia mạng và kết bạn với nhau. Khi em tham gia vào Facebook và chia sẻ thông tin thì các bạn trên Facebook của em sẽ nhìn thấy thông tin đó. Em có thể để lựa chọn mức độ tiếp cận thông tin em chia sẻ cho bạn bè và những người không phải bạn bè tùy thuộc vào cách thiết đặt của em mà Facebook thường xuyên thay đổi cài đặt quyền riêng tư nên điều quan trọng là phải luôn cập nhật các cài đặt và chính sách của họ.

- Instagram là một mạng xã hội cung cấp dịch vụ chia sẻ hình ảnh miễn phí được sử dụng chủ yếu trên các thiết bị di động. Trên Instagram, việc kết nối với những người mà em không biết nhưng có chung sở thích là điều thường thấy. Em có thể có tài khoản công khai hoặc tài khoản riêng tư mà chỉ bạn bè mới có thể xem bài viết của em Instagram cũng cho người phép sử dụng quyền cài đặt riêng tư của họ.

- Snapchat là mạng xã hội cung cấp dịch vụ nhắn tin trên điện thoại di động cho phép em gửi tin nhắn video hoặc tin nhắn hình ảnh cho một hoặc nhiều người cùng một lúc. Người gửi có thể xem được tin nhắn trong vài giây tại một thời điểm, do người gửi xác định. Tuy nhiên vẫn có cách lưu ảnh bằng các chức năng khác của điện thoại.

- Tik Tok là mạng xã hội cung cấp khả năng chia sẻ video miễn phí, nơi người dùng có thể quay chỉnh sửa và chia sẻ các video ngắn. Giống như các ứng dụng truyền thông xã hội khác người dùng có thể theo dõi, thích và bình luận mọi thứ thứ họ thấy. Phần lớn người dùng Tik Tok từ 24 tuổi trở xuống.

Trả lời:

- Zalo là một dịch vụ OTT (Over The Top - giải pháp cung cấp nội dung cho người sử dụng dựa trên nền tảng Internet và không một nhà cung cấp hoặc bất kỳ cơ quan nào có thể can thiệp vào). Zalo được phát triển và phát hành bởi công ty cổ phần VNG (công ty công nghệ Việt Nam). Vì đây là một ứng dụng của người Việt Nam nên từ giao diện cho đến chức năng đều rất thân thiện, dễ sử dụng. 

- Những tính năng của Zalo:

+ Truy cập từ máy tính và điện thoại thông minh.

+ Gửi tin nhắn Video.

+ Tìm bạn bè quanh mình.

+ Chia sẻ định vị của mình.

+ Nhắn tin bằng giọng nói.

+ Gửi tin nhắn Real – Time

+ Trò chuyện nhóm

+ Có bộ sưu tập biểu tượng cảm xúc phong phú.

+ Game giải trí

- Cách đăng kí tài khoản: Mở ứng dụng Zalo > Chọn Đăng ký > Nhập tên của bạn > Nhấp vào Tiếp tục > Nhập số điện thoại > Chọn Tiếp tục > Nhấn Xác nhận > Chọn Kích hoạt tài khoản là xong.

- Lưu ý: Hiện nay, qua công tác quản lý nhà nước, Sở Thông tin và Truyền thông phát hiện trên nền tảng mạng xã hộ Zalo xuất hiện nhiều đối tượng đánh cắp, giả mạo tài khoản để lừa đảo vay mượn tiền và thực hiện hành vi chiếm đoạt. Vì vậy người dùng cần lưu ý một số nội dung sau:

+ Không chuyển tiền khi không gọi điện hoặc gặp trực tiếp người vay mượn tiền khi chỉ hỏi qua tin nhắn.

+ Không cài đặt ứng dụng (App) lạ và bấm vào đường link khi chưa có thông tin cụ thể.

+ Khi mua bán trao đổi máy tính, điện thoại cần reset máy đưa về tình trạng ban đầu của nhà sản xuất.

+ Cảnh giác khi cung cấp những thông tin quan trọng cho người khác.

+ Cảnh giác với người quen khi đã kết bạn với nhau trên mạng xã hội bỗng nhiên vào một gửi kết bạn lại.

+ Cảnh giác với lời mời kết bạn là những người bạn đã quen biết bằng cách vào kiểm tra lịch sử hoạt động (nhật ký trên tường của người gửi lời mời kết bạn…) nếu người mời kết bạn không có hoạt động nào, hoặc chỉ có 1,2 hoạt động mới đăng là một điều rất nghi ngờ.

+ Có kiến thức về an toàn và bảo mật thông tin.

+ Không đăng nhập tài khoản vào những thiết bị lạ, nếu buộc phải đăng nhập thì đăng xuất khi hết phiên làm việc.

+ Bật chế độ không kết bạn với người lạ trên Zalo.

+ Đặt mật khẩu đủ mạnh và định kỳ thay đổi mật khẩu. Mật khẩu mạnh bao gồm: số, chữ thường, chữ in hoa và ký tự đặc biệt (@, #, $...), sử dụng tối thiểu 8 ký tự, và tối đa 15 ký tự… Tránh không sử dụng ngày tháng năm sinh và số Chứng minh nhân dân để khởi tạo mật khẩu, không dùng chung một mật khẩu cho nhiều tài khoản khác nhau.

+ Đặt mật khẩu bảo vệ thiết bị: Máy tính, điện thoại (sử dụng mã PIN, Password, bảo mật vân tay, bảo mật bằng nhận diện khuôn mặt…).

Gợi ý: Internet là kho thông tin khổng lồ là nơi mọi người chia sẻ thông tin mỗi người lại có mục đích khác nhau khi sử dụng thông tin đó. Cũng giống như trong thế giới thực, tất cả các hoạt động thông tin trên mạng đều cần tuân theo quy định của pháp luật. Sử dụng thông tin vào mục đích sai trái sẽ gây ra hậu quả cho chính bản thân người sử dụng và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Có rất nhiều ví dụ về việc sử dụng thông tin vào mục đích sai trái như: chia sẻ, phát tán thông tin cá nhân của người khác mà chưa được sự cho phép nhằm mục đích bôi nhọ; bịa đặt thông tin giật gân sai sự thật để thu hút sự chú ý của mọi người; Chia sẻ thông tin sai sự thật về chống phá nhà nước… Tất cả các hành động này đều bị nghiêm cấm và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Em có thể truy cập vào internet, tìm hiểu nội dung của luật an ninh mạng Việt Nam và tìm thêm các bài báo nói về các trường hợp cụ thể đã bị pháp luật xử lý và sử dụng thông tin vào mục đích sai trái.

Trả lời:

Những ví dụ cụ thể về hậu quả của việc sử dụng thông tin vào mục đích sai trái:

- Những thông tin giả tràn lan trên mạng xã hội vào lúc dịch bệnh gây hoang mang dư luận, vu khống, xuyên tạc uy tín của một người, một cơ quan, một tổ chức nào đó.

- Những thông tin xấu, đoạn video cắt ghép của một người có thể xúc phạm nhân phẩm, danh dự của người khác, thậm chí ảnh hưởng đến tâm lí và tính mạng của họ.

- Những thông tin lừa đảo có thể gây thiệt hại cho nạn nhân.

Gợi ý: Để phát huy được các ưu điểm của mạng xã hội em cần biết mạng xã hội có thể giúp gì người tham gia trong kỉ nguyên thông tin hiện nay:

- Mạng xã hội được sử dụng để tiếp thị và quảng cáo, hỗ trợ mua bán hàng nhanh chóng, giảm chi phí cho xã hội.

- Mạng xã hội giúp kết nối mọi người đang tải khả năng tương tác và giao tiếp giữa người với người, hỗ trợ xây dựng các mối quan hệ của mọi người.

- Mạng xã hội là nguồn cung cấp thông tin và cập nhật thông tin mới nhất giúp lan truyền thông tin nhanh chóng.

- Mạng xã hội hỗ trợ giáo dục giúp nâng cao nhận thức.

- Mạng xã hội giúp tìm việc làm và được sử dụng để phát triển nghề nghiệp.

- Mạng xã hội giúp kết nối trực tiếp với khán giả/ tương tác với khách hàng.

- Mạng xã hội được sử dụng để giải trí.

Trả lời:

Em nên:

- Sử dụng mạng đăng tải, chia sẻ, cung cấp những thông tin có ích cho mọi người.

- Kết nối mọi người để lan tỏa những hành động, việc làm đẹp tới mọi người.

- Tìm hiểu những thông tin bổ ích trên mạng.

Gợi ý: Một số tác dụng không tốt của mạng xã hội đối với người sử dụng:

- Có nguy cơ bị lấy cắp dữ liệu.

- Làm giảm kỹ năng giao tiếp mặt đối mặt.

- Nghiện mạng xã hội.

- Bị bắt nạt hoặc đe dọa trực tuyến.

- Lãng phí thời gian.

- Ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần.

- Bị tác động tiêu cực bởi các thông tin không chính xác.

 Để giảm thiểu được những tác dụng không tốt em nên xây dựng cho mình một bản quy tắc sử dụng mạng xã hội dựa trên việc hạn chế sử dụng thời gian sử dụng, giữ gìn thông tin cá nhân chọn lọc các mạng xã hội, diễn đàn phù hợp với lứa tuổi và mục đích tham gia của mình.

Trả lời:

Để giảm thiểu những tác dụng không tốt của mạng xã hội với bản thân khi tham gia mạng xã hội, em nên:

- Thời gian sử dụng internet phải hợp lí.

- Khi em bị đe dọa trên internet, em phải báo với người lớn.

- Không nên xem những thông tin tiêu cực.

- Không chia sẻ những thông tin cá nhân lên mạng xã hội.

- Tham gia các diễn dàn phù hợp với lứa tuổi, phù hợp với mục đích tham gia của mình.