Châu Phi tiếp giáp với: Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương, Địa Trung Hải, Biển Đỏ.

Hình dạng của châu Phi: châu Phi có dạng hình khối rõ rệt, đường bờ biển ít bị chia cắt, có rất ít các vịnh biển, các bán đảo lớn.

Kích thước: châu Phi có diện tích khoảng 30,3 triệu km², là châu lục lớn thứ ba thế giới sau châu Á, châu Mỹ.

- Đặc điểm địa hình châu Phi: khá đơn giản

+ Là một khối cao nguyên khổng lồ với độ cao trung bình 750m, chủ yếu là sơn nguyên và bồn địa thấp.

+ Phía đông: nhiều thung lũng sâu, nhiều hồ dài và hẹp

+ Có rất ít núi cao và đồng bằng thấp.

- Địa hình ở khu vực phía đông lục địa Phi: chủ yếu là các sơn nguyên, thung lũng sâu, nhiều hồ dài và hẹp

- Địa hình ở khu vực phía tây lục địa Phi: chủ yếu là đồng bằng, sa mạc

PHÂN BỐ CỦA MỘT SỐ LOẠI KHOÁNG SẢN Ở CHÂU PHI

[ Đ ] a) Châu Phi có khí hậu khô nóng bậc nhất thế giới.

[ S ] b) Nhiệt độ trung bình năm ở phần lớn lãnh thổ là dưới 20°C.

[ Đ ] c) Các đới khí hậu phân hóa gần như đối xứng qua Xích đạo.

[ S ] d) Đại bộ phận châu Phi có lượng mưa tương đối lớn.

ĐẶC ĐIỂM CÁC ĐỚI KHÍ HẬU CHÂU PHI

- Hai đặc điểm của mạng lưới sông ở châu Phi:

+ Phân bố không đều,tùy thuộc vào lượng mưa.

+ Các sông có nhiều thác ghềnh.

- Sông: sông Nin, sông Công-gô; sông Xê-nê-gan

- Hồ: hồ Vích-to-ri-a; hồ Sát; hồ Tuốc-ca-na

- Các môi trường tự nhiên ở châu Phi:

+ Môi trường Xích đạo

+ Hai môi trường nhiệt đới

+ Hai môi trường hoang mạc

+ Hai môi trường cận nhiệt

- Đặc điểm phân bố của các môi trường tự nhiên:

+ Môi trường Xích đạo gồm bồn địa Công-gô và duyên hải phía bắc vịnh Ghi-nê.

+ Hai môi trường nhiệt đới có phạm vi gần như trùng với ranh giới đới khí hậu cận xích đạo.

+ Hai môi trường hoang mạc gồm: hoang mạc Xa-ha-ra ở phía Bắc và hoang mạc ca-la-ha-ri, Na-mip ở phía Nam.

+ Hai môi trường cận nhiệt ở phần cực bắc và cực nam châu Phi.

- Vấn đề môi trường trong sử dụng thiên nhiên

+ Suy giảm tài nguyên rừng: tốc độ khai thác quá nhanh lại không có biện pháp khôi phục diện tích đã khai thác, khiến diện tích rừng giảm => hậu quả: hoang mạc hóa nhanh, nguồn nước bị suy giảm,…

+ Nạn săn bắt và buôn bán động vật hoang dã, lấy ngà voi, sừng tê giác làm suy giả số lượng động vật hoang dã, nhiều loài đứng trước nguy cơ tuyệt chủng.

(*) Tham khảo: Giới thiệu về cây Bao báp

- Tại bất cứ đâu trên mảnh đất Châu Phi, trên những con đường cuộn đỏ bụi đất, trong các làng mạc, trong những khu rừng rộng lớn hay hoang mạc xa xôi không một bóng người, cũng đều có những cây bao báp với những tấm thân chắc nịch, vươn thẳng lên bầu trời không một gợn mây. Những cây bao báp đã trở thành biểu tượng cho sự vươn lên không ngừng của mảnh đất Châu Phi

- Cây bao báp mọc lên từ hạt. Những hạt cây rơi xuống đất, tự tìm cách sống cho riêng mình. Khi mưa đến, hạt bao báp nẩy mầm, vươn lên thành những cây con. Qua mùa khô cằn khắc nghiệt, những cây sống được cứ vươn lên cao mãi, vững chắc với chiếc rễ cắm sâu trong lòng đất. Bao báp thuộc hoa Gạo, là loài cây trữ nước giúp nó tồn tại giữa sa mạc khô cằn. Mỗi cây bao báp có chiều cao trung bình đến 25 m, chiều ngang đến chục vòng tay ôm và dung tích trữ nước tới 120.000 lít nước. Cây có tuổi đời sống đến hàng trăm năm nhưng do gỗ của chúng không sinh ra các vòng tăng trưởng nên khó kiểm chứng.

- Cây bao báp là hình ảnh của Châu Phi và nó có ảnh hưởng đến đời sống người dân của châu lục này. Vỏ cây có thể dùng để bện thành dây thừng. Lá và quả cây được dùng làm thức ăn. Thân cây là nguồn cung cấp sợi, thuốc nhuộm và làm củi. Lá cây được người Nigeria gọi là kuka, được dùng nấu xúp. Những thân cây mục ruỗng còn được sửa sang thành những ngôi nhà thiên nhiên đặc biệt.