Phân bón hoá học là những hoá chất có chứa các nguyên tố dinh dưỡng dùng để bón cho cây nhằm nâng cao năng suất của cây trồng.

Theo nhu cầu của cây trồng, phân bón hoá học được chia thành ba loại:

+ Phân bón đa lượng: cung cấp cho cây các nguyên tố dinh dưỡng: N, P, K.

+ Phân bón trung lượng: cung cấp cho cây các nguyên tố dinh dưỡng: Ca, Mg, S.

+ Phân bón vi lượng: cung cấp một lượng rất nhỏ các nguyên tố dinh dưỡng: Si, B, Zn, Fe, Cu, …

Các loại phân đạm đều chứa nguyên tố hoá học nitrogen (N).

Tác dụng chính của phân đạm với cây trồng: kích thích quá trình sinh trưởng giúp cây trồng phát triển nhanh, cho nhiều hạt, củ hoặc quả và làm tăng tỉ lệ protein thực vật.

Phân lân cung cấp nguyên tố dinh dưỡng phosphorus (P) cho cây trồng.

Tác dụng chính của phân lân đối với cây trồng: kích thích sự phát triển của rễ cây, quá trình đẻ nhánh và nảy chồi; thúc đẩy cây ra hoa, quả sớm; tăng khả năng chống chịu của cây.

Nếu sử dụng không hợp lí, phân bón hoá học có thể gây nên một số ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường.

Khi sử dụng phân bón hoá học cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

- Bón đúng loại phân: cần căn cứ vào nhu cầu dinh dưỡng của cây trồng trong từng giai đoạn sinh trưởng, từng loại đất để lựa chọn loại phân phù hợp.

- Bón đúng lúc: cần chia ra nhiều lần bón và đúng thời điểm cây đang có nhu cầu được cung cấp chất dinh dưỡng.

- Bón đúng liều lượng: không bón thiếu, không bón thừa; thường xuyên theo dõi quá trình phát triển của cây trồng, đất đai, biến đổi thời tiết để có thể điều chỉnh lượng phân bón cho phù hợp.

- Bón đúng cách: cần lựa chọn đúng cách bón cho từng loại cây trồng, từng vụ sản xuất, từng loại phân và từng loại đất, để hạn chế phân bị rửa trôi, phân huỷ hoặc làm cây bị tổn thương …

Phân đạm: (1) NaNO₃; (2) NH₄NO₃; (4) (NH₄)₂SO₄                  

Phân lân: (3) Ca(H₂PO₄)₂

Phân kali: (5) K₂SO₄.

Các loại phân bón cho ngô: phân đạm, phân lân, phân kali, phân vi lượng.

- Giai đoạn sinh trưởng của cây ngô: ưu tiên bón phân đạm.

- Giai đoạn cây chuẩn bị trổ hoa, làm bắp: ưu tiên bón phân lân.

- Giai đoạn tạo hạt: ưu tiên bón phân kali.

- Bón phân vi lượng trong tất cả các giai đoạn của cây.

- Tác động của phân bón hoá học đến môi trường: Phân hóa học gây ô nhiễm môi trường, mất cân bằng sinh thái, gia tăng sự mẫn cảm của cây trồng với các loại bệnh hơn qua việc tiêu diệt các vi sinh vật hữu ích trong đất. Phân hóa học còn gây tổn thương cho bộ rễ ảnh hưởng tới sự hấp thu chất dinh dưỡng và tạo điều kiện bệnh hại xâm nhập…

- Một số biện pháp để giảm thiểu ô nhiễm của phân bón hoá học:

+ Bón đúng loại phân phù hợp với từng giai đoạn sinh trưởng của cây, từng loại đất.

+ Bón đúng lúc vào đúng thời điểm cây đang có nhu cầu được cung cấp chất dinh dưỡng.

+ Bón đúng liều lượng: không bón thiếu, không bón thừa; điều chỉnh lượng phân bón cho phù hợp với sự phát triển của cây, thời tiết …

+ Bón đúng cách cho từng loại cây trồng, từng vụ sản xuất, từng loại phân và từng loại đất, để hạn chế phân bị rửa trôi, phân huỷ hoặc làm cây bị tổn thương …