- Theo bản tin thị trường lao động Việt Nam quý III năm 2022:

+ Năm nhóm ngành có nhu cầu tuyển dụng lao động nhiều nhất là: (1) công nghiệp chế tạo; (2) thông tin và truyền thông; (3) bán buôn, bán lẻ, sửa chữa ô tô, mô tô, xe máy và xe có động cơ khác; (4) hoạt động tài chính, ngân hàng và bảo hiểm; (5) hoạt động chuyên môn khoa học và công nghệ.

+ Năm nghề có nhu cầu tuyển dụng nhiều nhất: (1) tài chính; (2) kế toán; (3) nhân viên phần mềm; (4) ngân hàng và (5) marketing.

+ Năm nghề người lao động đi tìm việc nhiều nhất là: (1) lao động kĩ thuật trong công nghiệp; (2) hành chính; (3) bán hàng trong lĩnh vực bất động sản; (4) tiếp thị kĩ thuật số bán hàng, y tế và (5) chăm sóc sức khỏe.

+ Dự báo nhu cầu việc làm sẽ tăng ở một số ngành: sản xuất phương tiện vận tải, sản xuất sản phẩm điện tử.

Người lao động trong các hình ảnh và thông tin trên đang tiến hành hoạt động lao động sản xuất. Ví dụ:

+ Người công nhân xây dựng đang làm việc tại công trường.

+ Người thợ may đang làm việc tại xưởng sản xuất.

+ Người nông dân đang làm việc trên cánh đồng.

+ Gia đình anh Lâm tiến hành hoạt động trồng rừng kết hợp với chăn nuôi gia súc.

Người lao động tham gia lao động vào các ngành nghề đó nhằm mục đích: tạo ra các sản phẩm phục vụ cho nhu cầu của đời sống.

- Người lao động là người làm việc cho người sử dụng lao động theo thoả thuận, được trả lương và chịu sự quản lí, điều hành, giám sát của người sử dụng lao động.

- Người sử dụng lao động là doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, hợp tác xã, hộ gia đình, cá nhân có thuê mướn, sử dụng người lao động làm việc cho mình theo thoả thuận; trường hợp người sử dụng lao động là cá nhân thì phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.

- Quan hệ lao động giữa người lao động và người sử dụng lao động được thực hiện theo nguyên tắc: tự nguyện, bình đẳng, hợp tác, tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của nhau, thực hiện đầy đủ những điều đã cam kết.

- Quan hệ giữa người lao động và người sử dụng lao động được xác lập và tiến hành dựa trên cơ sở sự thương lượng, thỏa thuận giữa hai bên.

Ngoài tiền lương, người sử dụng lao động còn phải đảm bảo cho người lao động được: quyền nghỉ ngơi; quyền tự do liên kết; tôn trọng danh dự, nhân phẩm của người lao động và đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động cho người lao động.

- Hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả công; tiền lương; điều kiện lao động; quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động.

- Hợp đồng lao động phải có những nội dung chủ yếu sau:

+ Tên, địa chỉ của người sử dụng lao động và họ tên, chức danh của người giao kết hợp đồng lao động bên phía người sử dụng lao động;

+ Họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, nơi cư trú, số thẻ Căn cước công dân, Chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu của người giao kết hợp đồng lao động bên phía người lao động;

+ Công việc và địa điểm làm việc;

+ Thời hạn của hợp đồng lao động;

+ Mức lương theo công việc hoặc chức danh, hình thức trả lương, thời hạn trả lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác;

+ Chế độ nâng bậc, nâng lương;

+ Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi;

+ Trang bị bảo hộ lao động cho người lao động;

+ Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp;

+ Đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề.

Ở Việt Nam, trong quý I của năm 2022, tỉ trọng lao động giữa các khu vực kinh tế có sự khác nhau, trong đó:

- Lao động làm việc trong ngành dịch vụ chiếm tỉ trọng cao nhất (38,7%).

- Lao động làm việc trong các ngành công nghiệp - xây dựng chiếm 33,5%.

- Lao động trong các ngành nông - lâm - thủy sản chiếm tỉ trọng thấp nhất (27,8%).

Xu hướng tuyển dụng lao động của thị trường hiện nay là:

- Lao động trong nông nghiệp giảm; lao động trong công nghiệp và dịch vụ tăng.

- Lao động được đào tạo ngày một tăng và chiếm ưu thế so với lao động chưa qua đào tạo trong tổng lao động xã hội.

- Tốc độ tăng lao động trong khu vực dịch vụ tăng nhanh hơn tốc độ tăng lao động trong các khu vực sản xuất vật chất.

- Nhận định C đúng; các nhận định A, B, D sai.

- Giải thích:

+ Lao động là hoạt động có mục đích, có ý thức của con người nhằm tạo ra các sản phẩm phục vụ cho nhu cầu của đời sống.

+ Thị trường lao động là nơi diễn ra các quan hệ thoả thuận giữa người sử dụng lao động và người lao động về tiền lương, điều kiện làm việc dựa trên cơ sở hợp đồng lao động.

- Xu hướng tuyển dụng lao động được phản ánh trong 2 hình ảnh trên là:

+ Tăng tuyển dụng lao động trong các nhóm ngành, nghề thuộc lĩnh vực công nghiệp và dịch vụ.

+ Tăng tuyển dụng lao động đã qua đào tạo.

(*) Gợi ý: Học sinh có thể xây dựng kế hoạch học tập và rèn luyện theo các bước sau:

- Bước 1. Định hướng, lựa chọn ngành nghề

+ Xác định nhóm ngành nghề và nghề nghiệp cụ thể mà bản thân mong muốn làm trong tương lai.

+ Tìm hiểu các yêu cầu về: phẩm chất, năng lực… của ngành nghề đã lựa chọn.

+ Tìm hiểu các thông tin về các trường đào tạo liên quan đến ngành nghề đã lựa chọn.

+ Xác định những môn học liên quan đến ngành nghề đã lựa chọn.

- Bước 2. Đánh giá về sự phù hợp của bản thân với ngành nghề đã lựa chọn

+ Tự đánh giá kết hợp với sự tham vấn ý kiến của người thân, bạn bè để thấy được: ưu điểm - hạn chế của bản thân.

+ So sánh ưu - nhược điểm của bản thân với những yêu cầu (về phẩm chất, năng lực) của ngành nghề đã lựa chọn.

- Bước 3. Xây dựng và thực hiện kế hoạch và biện pháp rèn luyện theo định hướng ngành nghề đã lựa chọn (theo mẫu dưới đây):

- Bước 4. Tự đánh giá quá trình thực hiện kế hoạch

(*) Gợi ý:

- Thời gian tổ chức: ….. giờ, ngày …./ tháng …./ năm 2023

- Địa điểm tổ chức: Lớp 11…. Trường THPT………

- Thành phần tham dự:

+ Ông/ bà: …………………. - khách mời tham gia buổi tọa đàm

+ Thầy/ cô ………… - cố vấn học tập môn giáo dục kinh tế và pháp luật

+ Tập thể các bạn học sinh lớp 11 ….. Trường THPT…………….

- Tiến trình chính của buổi tọa đàm bao gồm:

+ Phần I: giới thiệu khách mời và nội dung chính của buổi tọa đàm

+ Phần II: trao đổi, giao lưu với khách mời, cố vấn học tập và các bạn học sinh về nội dung tọa đàm.

+ Phần III: kết thúc buổi tọa đàm.

- Một số nội dung chính của buổi tọa đàm:

+ Nội dung 1: Thực trạng và các nhân tố ảnh hưởng đến cung - cầu của thị trường lao động tại địa phương hiện nay.

+ Nội dung 2. Xu hướng tuyển dụng hiện nay của thị trường lao động ở địa phương (nói riêng) và Việt Nam (nói chung).

+ Nội dung 3: Các bạn học sinh cần chuẩn bị những gì về kiến thức, kĩ năng… để đáp ứng được nhu cầu của thị trường lao động.