Châu Phi là châu lục lớn thứ ba thế giới, phần lớn lãnh thổ nằm giữa hai chí tuyến, có dạng hình khối.

Châu Phi có khí hậu khô hạn bậc nhất thế giới. Có các hoang mạc, sa mạc lớn như Xa-ha-ra,… Thiên nhiên phong phú đa dạng với nhiều loài động vật. Tuy nhiên, hiện nay môi trường đang chịu ảnh hưởng rất lớn dưới sự tác động của con người.

* Châu Phi tiếp giáp:

- Biển: Địa Trung Hải, biển Đỏ

- Đại dương: Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương.

* Đặc điểm nổi bật về vị trí địa lí, hình dạng và kích thước của châu Phi.

- Vị trí địa lí: phần lục địa kéo dài từ 37°20’B đến 34°52’N. Đại bộ phận lãnh thổ nằm giữa hai đường chí tuyến, tương đối cân xứng qua hai bên đường xích đạo.

- Hình dạng: có dạng hình khối “mập mạp”, đường bờ biển ít bị chia cắt, có rất ít các vịnh biển, các bán đảo lớn.

- Kích thước: diện tích khoảng 30,3 triệu km², là châu lục lớn thứ ba thế giới.

* Các sơn nguyên, bồn địa, các dãy núi của châu Phi:

- Sơn nguyên: SN Ê-ti-ô-pi-a, SN Đông Phi,…

- Bồn địa: Sat, Công-gô, Nin thượng, Ca-la-ha-ri,…

- Dãy núi: At-lat, Đrê-ken-bec,…

* Các khoáng sản và sự phân bố:

- Ven biển phía bắc hoang mạc Xa-ha-ra: dầu mỏ, khí đốt, sắt,…

- Ven biển phía tây gần vịnh Ghi-nê: dầu mỏ, phốt phát,…

- Bồn địa Ca-la-ha-ri: U-ra-ni-um, Ni-ken, kim cương, vàng,…

Khí hậu

Châu Phi có khí hậu nóng và khô do chịu tác động của vị trí địa lí, hình dạng lãnh thổ, địa hình và các dòng biển nóng, lạnh ven bờ.

Sông, hồ

- Đặc điểm mạng lưới sông, hồ của châu Phi: kém phát triển và phân bố không đều.

- Một số sông hồ lớn của châu Phi: sông Nin, sông Công-gô, sông Dăm-be-di,…

Sinh vật

- Bồn địa Công-gô: hà mã, khỉ Gô-nin

- Bồn địa Sát: hà mã, đà điểu

- Phía nam châu Phi: sư tử, ngựa vằn, hươu cao cổ

Nạn buôn bán trái phép sừng tê giác đen và ngà voi lại phổ biến trên thế giới là do xuất phát từ niềm tin hoang đường về tác dụng chữa bệnh thần kì của sừng tê giác. Voi bị săn bắn lấy ngà để làm đồ trang sức hay trang trí nội thất.

Đường bờ biển châu Phi ít bị chia cắt, có rất ít các vịnh biển, các bán đảo lớn.

Các dòng biển nóng, lạnh đã ảnh hưởng tới lượng mưa các vùng ven biển châu Phi:

- Dòng biển lạnh Ca-na-ri chảy ven bờ biển Tây Bắc châu Phi, dòng biển lạnh Ben-ghê-la chảy ven bờ biển Tây Nam châu Phi, lượng mưa vùng ven biển dưới 200mm.

- Dòng biển nóng Ghi-nê chảy ven vịnh Ghi-nê, lượng mưa vùng ven biển trên 2.000mm.

- Dòng biển nóng Xô-ma-li, dòng biển nóng Mô-dăm-bích, dòng biển nóng Mũi Kim chảy ven bờ biển Đông châu Phi, lượng mưa vùng ven biển từ 1000mm đến 2.000mm.

Nếu nạn buôn bán động vật hoang dã (voi, tê giác,…) bất hợp pháp diễn ra phổ biến thì môi trường tự nhiên châu Phi sẽ không còn phong phú đa dạng nữa và các loài động vật hoang dã sẽ đứng trước nguy cơ tuyệt chủng.