- Vị trí địa lí: nằm trải dài từ vùng cực Bắc đến khoảng 10⁰N.

- Hình dạng: hình khối, bờ biển bị chia cắt mạnh bởi các biển và vịnh biển.

- Kích thước: diện tích phần đất liền khoảng 41,5 triệu km².

- Đặc điểm thiên nhiên: khí hậu phân hóa đa dạng nhiều kiểu khí hậu, là nơi bắt nguồn các con sông lớn tạo điều kiện cho phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên cũng gây ảnh ảnh hưởng lớn như thiên tai: bão, lũ lụt, hạn hán,…

Đặc điểm vị trí địa lí, hình dạng và kích thước châu Á:

- Vị trí địa lí:

+ nằm trải dài từ vùng cực Bắc đến khoảng 10⁰N.

+ tiếp giáp với các châu lục: châu Phi, châu Âu; các đại dương: Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương, Bắc Băng Dương.

- Hình dạng: hình khối, bờ biển bị chia cắt mạnh bởi các biển và vịnh biển.

- Kích thước: diện tích phần đất liền khoảng 41,5 triệu km², diện tích cả đảo và quần đảo khoảng 44,4 triệu km² (bao gồm phần lãnh thổ Liên Bang Nga thuộc châu Á).

* Đặc điểm địa hình và khoáng sản châu Á:

- Địa hình: phân hóa đa dạng gồm:

+ núi, cao nguyên và sơn nguyên chiếm ¾ diện tích châu lục tập trung ở trung tâm.

+ đồng bằng phân bố chủ yếu ở phía đông và phía nam.

Ven biển và hải đảo địa hình bị chia cắt mạnh tạo thành vũng, vịnh,…

- Khoáng sản: tài nguyên đa dạng và phong phú có trữ lượng lớn như: than, dầu mỏ, khí đốt, đồng, thiếc,…

* Ý nghĩa đặc điểm địa hình và khoáng sản đối với việc sử dụng và bảo vệ tự nhiên ở châu Á:

- Thuận lợi: tạo điều kiện phát triển nhiều ngành kinh tế như: trồng cây lương thực, thực phẩm, cây công nghiệp, khai thác khoáng sản, thủy điện, du lịch,…

- Khó khăn: làm biến đổi địa hình, ô nhiễm môi trường…

* Đặc điểm khí hậu châu Á:

- Có đầy đủ các đới khí hậu.

- Mỗi đới lại phân hóa thành nhiều kiểu khí hậu:

+ kiểu khí hậu lục địa: nằm sâu trong nội địa và phía tây nam.

+ kiểu khí hậu gió mùa: nằm ở rìa phía nam, đông và đông nam.

* Ý nghĩa đặc điểm khí hậu đối với việc sử dụng và bảo vệ tự nhiên ở châu Á

- Thuận lợi: tạo điều kiện cho châu Á có cơ cấu cây trồng, vật nuôi đa dạng.

- Khó khăn: chịu ảnh hưởng biến đổi khí hậu, gặp các thiên tai như bão, hạn hán, lũ lụt,…

* Đặc điểm sông, hồ châu Á

- Có nhiều hệ thống sông lớn như: Hoàng Hà, Trường Giang, Mê Công, Ô-bi, Lê-na,… Các sông phân bố không đều và có chế độ nước phức tạp.

- Có nhiều hồ lớn như Bai-can, Ban-khat,…

* Ý nghĩa đặc điểm sông, hồ đối với việc sử dụng và bảo vệ tự nhiên ở châu Á

- Thuận lợi: có ý nghĩa quan trọng đối với kinh tế, đời sống con người và môi trường tự nhiên.

- Khó khăn: ô nhiễm nguồn nước và cạn kiệt.

* Các khu vực địa hình:

- Núi: Hi-ma-lay-a, Thiên Sơn, An-ta, Trường Sơn…

- Sơn nguyên: Tây Tạng, Trung Xi-bia, Đê-can, I-ran..

- Đồng bằng: Lưỡng Hà, Ấn-Hằng, Tây Xi-bia… 

- Khoáng sản: than sắt. đồng,…

- Sông: Hoàng Hà, Trường Giang,…

Hiện nay tình trạng khai thác cát trên con sông Hồng gây ảnh hưởng rất lớn đến đời sống sinh hoạt, sản xuất của người dân rất lớn. Việc khai thác cát không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn dẫn đến sạt lở bờ, ảnh hưởng đời sống người dân và cả hệ sinh thái thủy sinh.

Việc khai thác cát vượt mức sẽ làm tụt đáy sông, khiến bờ sông không ổn định dẫn đến xói lở. Lòng sông bị hạ thấp còn dẫn đến mực nước ngầm hai bên bờ sông bị hạ, gia tăng tác động xấu của hạn hán; một số cây trồng ở hai bên có thể bị chết và tạo ra những thay đổi đến hệ sinh thái. Hạ thấp mực nước ngầm còn ảnh hưởng đến hoạt động khai thác nước ngọt phục vụ sinh hoạt của dân cư. Ngoài ra, dòng sông bị tụt khiến chân công trình bị lộ và nhanh chóng hư hỏng.