- Một số loại cây rừng: cây thông, cây cọ, cây đước, cây cui, cây côi, cây dừa nước, cây dà vôi, cây vẹt, cây phi lao...

- Các loài cây trên được trồng bằng gieo hạt hoặc cây con trong rừng vào mùa xuân hoặc mùa thu.

Mục đích của việc trồng cây rừng:

+ nhằm mở rộng diện tích rừng; phủ xanh đất trống, đồi núi trọc, tạo việc làm

+ mang lại thu nhập cho người dân.

- Kiểu thời tiết phù hợp cho việc trồng rừng ở nước ta là: thời tiết ấm, ẩm.

- Giải thích: Trồng cây con vào thời điểm thời tiết ấm, ẩm sẽ giúp cây bén rễ nhanh; tỉ lệ sống cao; sinh trưởng, phát triển tốt.

Khu vực	Thời vụ trồng	Lí do
Miền Bắc	Mùa xuân và mùa thu	Vì ở miền Bắc, mùa xuân độ ẩm không khí cao, thường hay có mưa phùn, thuận lợi cho cây cối phát triển, đâm chồi, nảy lộc. Mùa thu có thời tiết mát mẻ.
Miền Trung	Mùa mưa (tháng 9 đến tháng 12)	Vì mùa mưa là thời điểm thích hợp với điều kiện nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng, giúp cho cây dễ dàng sinh trưởng và phát triển
Miền Nam	Mùa mưa (tháng 5 đến tháng 11)	Vì mùa mưa độ ẩm cao, nền nhiệt ấm, rất thích hợp để cây trồng phát triển.

Thời vụ trồng các loại cây thân gỗ ở địa phương em:

- Cây khế: vụ xuân ( tháng 2 - 3) + vụ thu (tháng 8 -10)
- Cây bưởi: cuối mùa khô, đầu mùa mưa, tháng 5 - 6 dương lịch
- Cây xoài: quanh năm, nhưng tốt nhất vào đầu mùa mưa.

Các câu ca dao, tục ngữ có liên quan thời vụ trồng cây:

Mùa xuân là Tết trồng cây

Làm cho đất nước càng ngày càng xuân.

 

Tháng chạp là tháng trồng khoai

Tháng giêng trồng đậu tháng hai trồng cà

Tháng ba cày vỡ ruộng ra

Tháng tư làm mạ mưa sa đầy đồng

 

Tháng giêng trồng trúc, tháng lục trồng tiêu

Sắp xếp hình ảnh trong Hình 5.1 theo thứ tự của kĩ thuật đào hố trồng cây rừng:

a - e - d - c - d – b

Trước khi đào hố trồng cây rừng phải làm cỏ và phát quang ở xung quanh miệng hố vì: đất hoang lâm nghiệp thường có cây hoang dại mọc nhiều, chúng sẽ chèn ép và cạnh tranh ánh sáng, chất dinh dưỡng và nước với cây trồng còn non yếu.

Khi lấp hố trồng cây phải cho lớp đất màu trộn với phân bón xuống hồ trước vì:

Đất trồng phần lớn ở vùng đồi núi, đất bị rửa trôi mạnh, khô cằn và thiếu dinh dưỡng do đó cho lớp đất màu trộn phân bón xuống trước để lớp đất màu và phân bón không bị rửa trôi và cung cấp chất dinh dưỡng cho cây con hồi phục nhanh và phát triển mạnh trong thời gian mới trồng.

- Ở địa phương en áp dụng kích thước hố trồng:

Dài x rộng x cao = 40 x 40 x 40 cm

- Giải thích: Đảm bảo cho cây trồng đặt vừa hố, tạo thuận lợi cho cây sinh trưởng, phát triển tốt nhất.

Trồng rừng bằng cây con có bầu có ưu điểm: 

+ Cây được trồng có đầy đủ lá, thân, rễ,

+ Có sức đề kháng cao

+ Giảm thời gian và số lần chăm sóc

+ Tỉ lệ sống cao.

Khi trồng rừng bằng cây con có bầu cần phải rạch túi bầu và tránh làm hỏng bầu đất vì:

Vì cách trồng này, bầu đất có đủ phân bón và đất tơi xốp, cây có tỉ lệ sống cao và phát triển tốt.

Các hình ảnh trong Hình 5.2 tương ứng với bước của quy trình trồng rừng bằng cây con có bầu:

+ Hình 5.2a: Bước 3: Đặt bầu cây vào giữa hố đất.

+ Hình 5.2b: Bước 2: Rạch túi bầu

+ Hình 5.2c: Bước 1: Tạo lỗ trong hố đất.

+ Hình 5.2d: Bước 6. Vun gốc

+ Hình 5.2e: Bước 5: Lấp đất và nén đất lần 2

+ Hình 5.2g: Bước 4: Lấp và nén đất lần 1

Quy trình trồng trong thực tế cây đước:

Tạo cây con: 

- B1: Chọn vườn ươm và giống cây:

+ Chọn vườn ươm gần nơi trồng rừng (có bờ ao xung quanh để bảo vệ), thuận lợi cho việc chuyển cây con.

+ Chọn giống quả đước sinh trưởng khỏe mạnh (có tuổi từ 10 - 30 tuổi, có đường kính 8-20 cm và chiều cao trên 12m), không bị sâu bệnh. 

- B2: Tạo bầu:

+ Sử dụng túi bầu có đáy, kích thước D = 15cm, H = 20cm, đục các lỗ nhỏ có D = 0,5 cm xung quanh để thoát nước; sử dụng 95% loại đất cát pha ngập thuỷ triều hàng ngày để đóng bầu; 

+ Xếp bầu theo hàng, cứ hai hàng để cách một hàng, lấp đất xung quanh luống để giữ bầu

+ Từ tháng thứ hai cứ 2 tháng đảo bầu một lần, bằng cách dịch chuyển bầu để tránh rễ cắm sâu vào đất. Tiến hành đảo bầu kết hợp với phân loại cây vào thời gian thuỷ triều rút.

- B3: Cấy cây:

+ Trụ mầm cấy trực tiếp 1/3 chiều dài quả (5 - 7cm) vào bầu đất

+ Mỗi bầu chỉ cấy 1 quả.

+ Cấy quả vào ngày râm mát, tránh ngày mưa bão.

- B4: Chăm sóc phòng trừ sâu bệnh: Thường xuyên theo dõi bắt bỏ các loài động vật này đề phòng cắn nát trụ mầm; gỡ bỏ rong, rêu, vật cản bám vào quả

Trồng rừng: ( thời vụ: 7-15/10 dương lịch)

- B5: Chọn khu vực trồng rừng: đất phù sa ngập mặn, hoặc đất phù sa ngập mặn phèn tiềm tàng, dạng trầm tích giàu bùn, cát phấn và sét.

- B6: Trồng rừng:

+ Bước 1: Tạo lỗ trong hố đất: hố sâu hơn chiều cao bầu khoảng 2 - 4cm.

+ Bước 2: Rạch túi bầu: một tay cắm bầu, tránh làm hỏng bầu đất

+ Bước 3: Đặt bầu cây vào giữa hố đất.

+ Bước 4: Lấp và nén đất lần 1: lấp đất nhỏ phủ kín 2/3 chiều cao bầu, dùng 2 bàn tay nén đất quanh bầu theo chiều thẳng đứng

+ Bước 5: Lấp đất và nén đất lần 2: lấp đất nhỏ phủ kín bầu, dùng 2 bàn tay nén đất như lần 1

+ Bước 6. Vun gốc: vun đất vào gốc cây cao hơn cổ rễ khoảng 1-2 cm.

- Trồng rừng bằng cây con rễ trần được thực hiện đối với những loại cây trồng phục hồi nhanh, bộ rễ khoẻ (bạch đàn, trám, đước..), nơi đất ẩm và tốt.

- Giải thích: Vì khi bứng cây bộ rễ bị tổn thương, cây trồng chậm phát triển. 

Các hình ảnh trong Hình 5.3 tương ứng với những bước trong quy trình trồng rừng bằng cây con rễ trần:

+ Hình 5.3a: Bước 1: Tạo lỗ trong hố đất.

+ Hình 5.3b: Bước 3: Lấp đất kín gốc cây

+ Hình 5.3c: Nén đất

+ Hình 5.3d: Đặt cây con vào giữa hố.

+ Hình 5.3e: Vun gốc

Do ở vùng đồi núi trọc khi gặp mưa lũ nước chảy mạnh gây xói mòn nên người ta sẽ trồng cây rễ trần để cây bám chắc vào đất không bị cuốn trôi khi mưa lũ.

Thực hành: HS tự chọn cây trồng phù hợp thực hiện trồng tại vườn trường hoặc vườn nhà.

Ngoài hai cách trồng cây rừng trên, người ta còn trồng rừng bằng cách gieo hạt trực tiếp vào hố trồng. Trồng rừng bằng cách gieo hạt vào hố ít được áp dụng trong thực tế tại vì khi trồng rừng thường sẽ ngang phẳng xuống dưới đồng bằng làm cho đất có thể khó lên hạt khi trông trực tiếp vào hố