- Trong thời kì trung đại, Thiên Chúa giáo chi phối toàn bộ đời sống tinh thần của xã hội, tuy nhiên đến thời kì Phục hưng, Giáo hội lại đàn áp những tư tưởng tiến bộ. Vì thế, giai cấp tư sản muốn “cải cách” lại tổ chức giáo hội.

- Các nhà cải cách đã phê phán những hành vi sai trái của giáo hội, dẫn đến sự phân chia đạo Ki-tô thành hai giáo phái là Thiên Chúa Giáo và Tân giáo. Phong trảo Cải cách tôn giáo đã tác động thuận lợi đến sự phát triển kinh tế của giai cấp tư sản.

- Trong thời kì trung đại, Thiên Chúa giáo là chỗ dựa vững chắc của chế độ phong kiến Tây Âu và chi phối toàn bộ đời sống tinh thần của xã hội.

- Tuy nhiên đến thời kì Phục hưng, Giáo hội lại đàn áp những tư tưởng tiến bộ, trở thành một thế lực cản trở bước tiến của xã hội.

=> Vì thế, giai cấp tư sản muốn “cải cách” lại tổ chức giáo hội.

- Năm 1517, do cần tiền, Giáo hội cho phép tự do bán “thẻ miễn tội”. Theo Giáo hội Thiên chúa giáo đương thời: “thẻ miễn tội” có thể xóa mọi “tội lỗi” cho con người. Giá bán tùy theo khả năng chi trả của người mua. Như vậy, người giàu có thể mua thẻ miễn tội, còn người nghèo sẽ không đủ tiền để chi trả. Tình trạng này sẽ gây nên bất công và làm sâu sắc thêm mâu thuẫn trong lòng xã hội; mặt khác hành động bán thẻ miễn tội để lấy tiền cũng cho thấy hành vi không chuẩn mực của Giáo hội Thiên chúa.

=> Chính vì vậy, sự kiện này đã gây ra một làn sóng đấu tranh mạnh mẽ, làm bùng lên phong trào Cải cách tôn giáo ở Tây Âu cuối thời kì trung đại.

- Nội dung cơ bản của các cuộc cải cách tôn giáo:

+ Công khai phê phán những hành vi sai trái của Giáo hội

+ Chống lại việc Giáo hội tùy tiện giải thích kinh Thánh.

+ Phủ nhận vai trò của Giáo hội, Giáo hoàng

+ Chủ trương không thờ tranh tượng, xây dựng một Giáo hội đơn giản, thuận lợi và tiết kiệm thời gian.

- Tư liệu 5.2 và 5.3 thể hiện: chủ trương không thờ tranh tượng, xây dựng một Giáo hội đơn giản, thuận lợi và tiết kiệm thời gian.

- Thay đổi trong lòng xã hội Tây Âu dưới tác động của phong trào Cải cách tôn giáo:

+ Thiên Chúa giáo bị phân hóa thành hai giáo phái: Cựu giáo (là thiên Chúa giáo) và Tân giáo (là tôn giáo Tin Lành).

+ Các thế lực bảo thủ tìm cách đàn áp những người theo Tân giáo, dẫn đến tình trạng bất công trong xã hội; châm ngòi cho sự bùng nổ cuộc chiến tranh nông dân ở Đức (1524).

+ Tác động thuận lợi đến hoạt động phát triển kinh tế của tư sản: hầu hết các thành phố theo đạo Tin Lành có nền kinh tế phát triển hơn so với các thành phố theo Công giáo

- Trong thời kì trung đại, giai cấp phong kiến lấy Kinh thánh của đạo Thiên Chúa giáo làm cơ sở tư tưởng chính thống của mình và dựa vào Giáo hội để thống trị nhân dân về mặt tinh thần.

=> Chính vì vậy, phong trào Cải cách tôn giáo được coi là một phong trào chống lại chế độ phong kiến Tây Âu.

- Mác-tin Lu-thơ là con một gia đình nông dân, lúc còn trẻ, ông học luật ở trường Đại học Éc-phuya rồi trở thành một tu sĩ.

- Năm 1509, ông là giáo sư triết học và thần học ở trường Đại học vít-ten-bớt

- Những tư tưởng nhân văn và phê phán nhà thờ Thiên Chúa Giáo đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến ông. Ông đã trở thành người đề xướng cải cách tôn giáo ở Đức.

- Quan điểm của Lu-thơ:

+ Phê phán chính sách áp bức, bóc lột người dân Đức của tòa thánh Rô-ma.

+  Lu-thơ phản đối quan niệm cũ của nhà thờ cho rằng con người được cứu vớt bằng việc làm những điều thiện và gắn bó với nhiều hình thức, nghi lễ phức tạp khác. Ông chủ trương “sự cứu vớt con người bằng lòng tin” (chỉ cần có sự chân thành và lòng tin, con người sẽ được Thượng đế cứu vớt).